Page 153 - ทักษะการเรียนรู้ (ทร21001) ม.ต้น
P. 153
145
เรื่องที่ 3 ข้อมูลประกอบการคิดเป็น
ผู้เรียนได้เรียนรู้ถึงการคิดเป็นและกระบวนการตัดสินใจแก้ปัญหาของคนคิดเป็นมาแล้ว จะเห็น
ว่า กระบวนการส าคัญที่เป็นเครื่องมือในการคิดเป็น คือ การใช้ข้อมูลที่หลากหลายและพอเพียงอย่างน้อย
3 ด้านมาประกอบการคิด การวิเคราะห์ และการตัดสินใจ ซึ่งได้แก่ ข้อมูลเกี่ยวกับตนเอง ข้อมูลเกี่ยวกับ
วิชาการ และข้อมูลเกี่ยวกับสังคมสิ่งแวดล้อม
3.1 ลักษณะของข้อมูลประกอบการคิดเป็น
ข้อมูลเกี่ยวกับตนเอง
คนทุกคนมีความแตกต่างกันทั้งลักษณะภายนอก พฤติกรรมที่แสดงออกและความรู้สึกนึกคิดที่
อยู่ภายใน รวมทั้งจุดอ่อน จุดแข็งของตนเอง บางคนรู้จักตัวเองดี เพราะรู้จักส ารวจตรวจสอบตนเองอยู่
ตลอดเวลา ทั้งร่างกาย จิตใจ อารมณ์ และความรู้สึกให้อยู่กับความเป็นจริง เป็นตัวของตัวเอง แต่บางคนก็
ไม่รู้จักตัวเองตามที่ตัวเองเป็นอยู่ หลงตัวเองบ้าง ไม่มั่นใจตัวเองบ้าง หลงเชื่อคนอื่นบ้าง ไม่ได้รับการ
ดูแลที่ถูกต้องในครอบครัวบ้าง รวมทั้งขาดการฝึกฝนตนเองอยู่เสมอ เป็นต้น การรู้จักตนเองก็ดีเป็น
องค์ประกอบที่ส าคัญในการตัดสินใจแก้ปัญหาที่ถูกต้อง เหมาะสม รวดเร็ว และประสบความส าเร็จ
ข้อมูลเกี่ยวกับตนเองอาจพิจารณาได้หลายมุมมอง เช่น ความรู้ ความสามารถ ความถนัดต่าง ๆ เช่น พูด
เก่ง มีอารมณ์ขัน มีกลวิธีในการแนะน า เผยแพร่ บอกเล่า โน้มน้าวให้คนเชื่อฟัง หรือการแสดงความเห็น
ในที่สาธารณะ การเป็นนักแสดง การมีความรู้ความสามารถเฉพาะตัวในบางเรื่อง เช่น เป็นนักกีฬา มี
ศิลปะในการป้ องกันตัว เป็นศิลปินแขนงหนึ่งแขนงใดเป็นพิเศษ ฯลฯ บุคลิกภาพและนิสัยใจคอ เช่น
เงียบขรึม พูดมาก พูดน้อย ชอบโอ้อวดหรือเก็บตัว พูดตรง จริงใจ เปิดเผย หรือก้าวร้าว โผงผาง หนัก
แน่น หรือหงุดหงิดง่าย โมโหร้าย ชอบพูดจากระแหนะกระแหน ใส่ร้าย ข่มขู่ ใจคอโหดร้าย อิจฉาริษยา
อาฆาต หรือเมตตากรุณา โอมอ้อมอารี ฯลฯ ญาติพี่น้องและครอบครัว มีฐานะเป็นหัวหน้าครอบครัว บุตร
ภรรยา หรือผู้อาศัย อยู่กันเป็นครอบครัวใหญ่ หรืออยู่กันตามล าพัง พ่อ แม่ ลูก หรืออยู่คนเดียวในบ้านเช่า
หรือหอพัก ครอบครัวอบอุ่นหรือแตกแยก ความสัมพันธ์ในครอบครัวมีการพบปะ สังสรรค์ ปรึกษาหารือ
รับฟังความคิดเห็นหรือต่างคนต่างอยู่ ไม่มีการพึ่งพาอาศัย ไม่มีการช่วยเหลือเจือจานฐานะความเป็นอยู่
ร ่ารวย ยากจน พออยู่พอกิน เป็นหนี้เป็นสิน มีความมั่นคงในชีวิต หาเช้ากินค ่าขึ้นอยู่กับโชคชะตา มีความ
รับผิดชอบตนเองและครอบครัว ขยันหมั่นเพียร เก็บหอมรอมริบ สุรุ่ยสุร่าย ใช้จ่ายเกินตัวเกินก าลัง
เป็นต้น การรู้จักตนเอง การมีข้อมูลเกี่ยวกับตนเองหลาย ๆ ด้าน เป็นสิ่งส าคัญที่จะใช้ประกอบการคิด
การวิเคราะห์และการตัดสินใจอย่างคนคิดเป็นมาก ถ้าเรารู้จักตัวเองดี หลายแง่หลายมุม ทั้งจุดอ่อน จุด
แข็ง ก็จะมีข้อมูลไปประกอบการคิดและการวิเคราะห์มากและหลากหลาย ท าให้การตัดสินใจของเรา
ผิดพลาดน้อย และแก้ปัญหาได้ส าเร็จเป็นส่วนใหญ่