Page 39 - Canlılardaki Fedakarlık ve Akılcı Davranışlar

Hayvan Davran›fllar›ndaki Bilinç 37

yapt›¤› bu iddiaya göre, canl›lar›n fedakarl›k gibi görünen davran›fllar› as-
l›nda "bencillik"lerinden kaynaklanmaktad›r. Çünkü bu hayvanlar evrimci-
lere göre fedakarl›k yaparken, yard›m ettikleri canl› veya canl›lar› de¤il, gen-
lerini düflünmektedirler. Yani bir anne yavrusu için can›n› feda ederken, as-
l›nda kendi genlerini korumaktad›r. Yavrusu kurtulursa genlerini sonraki
nesillere aktarabilme imkan› daha fazla olacakt›r. Bu anlay›fla göre, insan da
dahil olmak üzere, tüm canl›lar birer "gen makinas›"d›r. Ve her canl›n›n en
önemli görevi genlerini bir sonraki nesle aktarabilmektir.
Evrimciler, canl›lar›n nesillerini devam ettirme, genlerini gelecek nesil-
lere aktarma iste¤ine programl› olduklar›n› ve bu nedenle bu programlar›na
uygun davran›fllara sahip olduklar›n› söylerler. Afla¤›daki al›nt› Essentials of
Biology isimli evrimci bir biyoloji kitab›ndan yap›lm›flt›r. Bu al›nt›, evrimcile-
rin hayvan davran›fllar› için yapt›klar› klasik aç›klamaya bir örnek teflkil et-
mektedir:
Kendini tehlikeye atan bir davran›fl›n nedeni ne olabilir? Baz› fedakar
davran›fllar bencil genlerden kaynaklan›rlar. Kendini periflan edene ka-
dar yavrular› için yiyecek arayan
canl›lar büyük bir ihtimalle gene-
tik olarak programlanm›fl davra-
n›fllar sergiliyorlar – bunlar, ebe-
veynlerin yavrularda bulunan
genlerinin bir sonraki nesile akta-
"E¤er akl›n›z› kulla-
r›lmas›n› sa¤layan davran›fllard›r.
nabiliyorsan›z, O, do-
Bu düflmana verilen do¤ufltan, iç-
güdüsel karfl›l›klar araflt›rmac›lara ¤unun da, bat›n›n da
bir amaca yönelik davran›fllar gibi ve bunlar aras›nda
görünebilir. Ancak bunlar asl›nda olan her fleyin de Rab-
koku, ses, görüntü ve di¤er ipuç- bidir" dedi.
lar› taraf›ndan devreye sokulan (fiuara Suresi, 28)
davran›fl programlar›d›r. 22

Yukar›daki al›nt›da dikkat edilirse
yazar canl›lar›n davran›fllar›n›n ilk ba-
k›flta maksatl› gibi görünebilece¤ini