Page 57 - Kuran'da Adalet ve Hoşgörü
P. 57
Gerçek Adaletin Yafland›¤› Toplumlardaki Huzur 55
o zamanki Türk Milli sınırları içerisinde göç etmeyi bile gö-
ze almışlardır." 20
Bu büyük Türk İmparatorluğu'nun en parlak devrinde yö-
netimde olan Melikşah, Kuran'ın hükümlerini uygulama konu-
sunda oldukça hassas davranmıştır. Ele geçirdiği topraklardaki
halka karşı büyük bir hoşgörü ve merhametle yaklaşmış, bu-
nun neticesinde de fethettiği ülkelerin halkları tarafından bü-
yük bir sevgi ve saygıyla anılmıştır. Ermeni tarihçisi Urfalı Mat-
hiu, Büyük Selçuklu İmparatorluğu'nu şu şekilde anlatır:
"Melikşah'ın saltanatı Allah'ın lütfuna mazhar oldu. Hakimi-
yeti uzak ülkelere kadar yayıldı ve Ermenilere huzur ver-
di. Kalbi Hıristiyanlara karşı şefkatle dolu idi. Geçtiği ülke-
lerin halklarına karşı bir baba gibi davrandı. Birçok şehir ve
vilayetler kendi arzuları ile onun idaresine girdi; bütün
Rum ve Ermeni beldeleri onun kanunlarını tanıdı." 21
Tüm tarafsız tarihçiler Melikşah'ın adaletini ve hoşgörülü
tavrını içtenlikle dile getirmektedirler. Onun hoşgörüsü Kitap
Ehlinin kalbinde de kendisine karşı bir yumuşama oluşmasına
vesile olmuştur. Hatta bu nedenle tarihte eşine az rastlanır şe-
kilde, birçok şehir kendi isteğiyle Melikşah'ın idaresi altına gir-
meyi kabul etmiştir. Sir Thomas Arnold'ın yine aynı kitabında
yer alan, 2. Haçlı seferine VII. Louis'in özel katibi olarak katı-
lan St. Denis Manastırı mensubu Odo de Diogilo adlı rahibin
anılarında, Müslümanların hangi din mensubu olursa olsun her-
kese karşı nasıl adaletli davrandıkları tüm şeffaflığıyla anlatıl-
maktadır:
"Eğer Müslüman Türklerin kalplerine, o sefaleti ve felake-
ti görerek, bir acıma duygusu gelmemiş olsaydı, geri kalan
