Page 62 - Kuran'da Adalet ve Hoşgörü

60 KURAN'DA ADALET VE HOfiGÖRÜ

tikleri ülkeleri sömürmemişler, bu ülke insanlarının haklarına
saygı göstermişlerdir. Selçuklularda olduğu gibi, Osmanlı padi-
şahları da fethettikleri yerlerde yaşayan halkı himaye edip, ko-

rumayı kendilerine bir görev bilmişlerdir. Bu nedenle aynı top-
raklar üzerinde her milletten ve dinden insan, kavga ve bozgun
olmadan huzur içerisinde yaşamıştır. Osmanlı yöneticileri şa-
yet toplumu oluşturan bu farklı gruplara karşı adaletli bir yö-
netime sahip olmasalardı, elbette böyle köklü imparatorluklar
kuramaz ve bu insanları asırlar boyu birarada tutamazlardı.
Ancak görmekteyiz ki, İslamiyetin onlara kazandırdığı yüksek
idealler ve hasletler neticesinde, son derece ileri bir kültür ve
medeniyet seviyesine ulaşmışlardır.

Osmanlı İmparatorluğu'nun ilk
dönemlerindeki adil yönetim

Osmanlı İmparatorluğu'nun kurucuları daha ilk yıllardan
itibaren adaletle davranmayı kendilerine düstur edinmişlerdir.
Birlikte yaşadıkları farklı dinlerden topluluklara, inkarcı grupla-
ra karşı adaletli bir yönetimleri olmuş, dinlerini değiştirmek
için herhangi bir zorlamada bulunmamış, her zaman barış için-
de yaşamayı hedeflemişlerdir.
Osmanlı İmparatorluğu'nun kurucusu Osman Bey, beyliği-
nin etrafındaki gayrimüslim müslimlerle oldukça dostane ilişki-
ler kurmuştur. Bu iyi ilişki neticesinde karşılıklı bir güven oluş-
muştur. Örneğin Osman Bey aşiretiyle yaylaya çıkarken, eşya-
larını, Bilecik'teki gayrimüslimlere emanet olarak bırakır, dö-
nüşte onlara yağ, peynir ve halı gibi hediyeler verirdi. 31 Ayrıca
Osman Bey'in Eskişehir'in Ilıca yöresinde kurduğu pazara, gü-