Page 102 - ศาสนาและหน้าที่พลเมือง ม.ต้น

94

2. รัฐธรรมนูญแหงราชอาณาจักรสยาม พุทธศักราช 2475

ประกาศ ใชเมื่อวันที่ 10 ธันวาคม พ.ศ. 2475 ดังนั้น จึงถือวาวันที่ 10 ธันวาคมของทุกป
เปนวันรัฐธรรมนูญ รัฐบาลใหหยุดราชการได 1 วัน มีทั้งหมด 68 มาตราประกอบดวยบททั่วไปและ

หมวดตาง ๆ อีก 7 หมวด รัฐธรรมนูญฉบับนี้มีผลบังคับใชนานถึง 14 ป มีการแกไขเพิ่มเติมถึง 3 ครั้ง
คือ

ครั้งที่ 1 รัฐธรรมนูญแกไขเพิ่มเติมวาดวยนามประเทศ พุทธศักราช 2482 ใหเรียกวา
ประเทศไทย และบทแหงรัฐธรรมนูญ หรือกฎหมายอื่นใด ที่ใชคําวา “สยาม” ใหใชคําวา “ไทย” แทน

ครั้งที่ 2 รัฐธรรมนูญแกไขเพิ่มเติมวาดวยบทเฉพาะกาล พุทธศักราช 2483 ใหยกเลิก
ความในมาตรา 65 แหงรัฐธรรมนูญแหงราชอาณาจักรไทย ใหยืดอายุเวลาการมีสมาชิกประเภทที่ 2

ออกไปเปน 20 ป
ครั้งที่ 3 รัฐธรรมนูญแกไขเพิ่มเติมวาดวยการเลือกตั้งสมาชิกสภาผูแทนราษฎร
พุทธศักราช 2485 ใหยกเลิกความในมาตรา 18 ของรัฐธรรมนูญแหงราชอาณาจักรไทย ถามีเหตุขัดของ

ทําการเลือกตั้งสมาชิกสภาผูแทนราษฎรไมได เมื่ออายุสมาชิกสภาผูแทนราษฎรครบสี่ปแลว ใชขยาย

เวลาเลือกตั้งออกไป เปนคราวละไมเกินสองป
รัฐธรรมนูญแหงราชอาณาจักรสยาม พุทธศักราช 2475 ไมมีบทบัญญัติหามขาราชการประจํา
ยุงเกี่ยวการเมือง จึงเปนผลใหบุคคลสําคัญของคณะราษฎรที่เปนขาราชการประจําสามารถเขาคุม

ตําแหนงทางการเมือง ทั้งในสภาผูแทนราษฎรและในคณะรัฐมนตรี รัฐธรรมนูญ ไมรับรองสิทธิในการ
ตั้งพรรคการเมือง จึงทําใหไมสามารถรวมพลังเพื่อเสรีในเรื่องอื่น ๆ ได รัฐบาลยังไดออกพระราชบัญญัติ

ปองกันรัฐธรรมนูญ มีผลใหบุคคลจํานวนหนึ่งถูกจับกุม และลงโทษ เพราะละเมิดพระราชบัญญัติ
ดังกลาว ตอมา พ.ศ. 2489 ซึ่งเปนชวงสมัยที่พันตรี ควง อภัยวงศ เปนนายกรัฐมนตรี และนายปรีดี

พนมยงค เปนผูสําเร็จราชการแทนพระองค บุคคลทั้งสองพิจารณาวา สมควรจะเลิกบทเฉพาะกาล
ของรัฐธรรมนูญแหงราชอาณาจักรสยาม พุทธศักราช 2475 และไดปรับปรุงแกไขใหม เพราะไดใช

รัฐธรรมนูญมาแลว 14 ป เหตุการณบานเมืองเปลี่ยนแปลงไป ดังนั้น จึงไดมีรัฐธรรมนูญฉบับใหมเปน
ฉบับที่ 3

3. รัฐธรรมนูญแหงราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2489
ประกาศใช เมื่อวันที่ 10 พฤษภาคม พ.ศ. 2489 มีทั้งหมดรวม 96 มาตรา รัฐธรรมนูญ

ฉบับนี้ มีแนวทางในการดําเนินการปกครองเปนประชาธิปไตยมากกวารัฐธรรมนูญฉบับที่ 2 กลาวคือ
สมาชิกรัฐสภามาจากการเลือกตั้ง ใหประชาชนมีเสรีภาพรวมกันตั้งพรรคการเมือง เพื่อดําเนิน

กิจกรรมทางการเมืองไดเปนการใหโอกาสรวมกลุม เพื่อรักษาประโยชนของตน และถวงดุลอํานาจของ
กลุมอื่น อีกประการหนึ่งคือ ใหแยกขาราชการการเมืองออกจากขาราชการประจํา การแยกขาราชการ

การเมืองออกจากขาราชประจํา ทําความไมพอใจแกกลุมขาราชการที่มีบทบาททางการเมือง นับแตมี