Page 97 - ศาสนาและหน้าที่พลเมือง ม.ต้น

89

เรื่องที่ 1 ความเปนมาหลักการและเจตนารมณ

ของรัฐธรรมนูญแหงราชอาณาจักรไทย

1.1 ความเปนมาของรัฐธรรมนูญแหงราชอาณาจักรไทย

รัฐธรรมนูญ (Constitution) หมายถึง กฎหมายสูงสุดในการจัดการปกครองรัฐ ถาแปลความ
ตามคํา จะหมายถึง การปกครองรัฐอยางถูกตองเปนธรรม (รัฐ + ธรรม + มนูญ)

ในความหมายอยางแคบ “รัฐธรรมนูญ” ตองมีลักษณะเปนลายลักษณอักษร และไมใชสิ่งเดียวกับ
กฎหมายรัฐธรรมนูญ (Constitutional Low) “เพราะกฎหมายรัฐธรรมนูญ” มีความหมายกวางกวา

และจะเปนรูปแบบลายลักษณอักษร หรือจารีตประเพณีก็ได
สหรัฐอเมริกาและฝรั่งเศสเปนประเทศแรก ๆ ที่รางรัฐธรรมนูญขึ้นมาในภาษาของประเทศ

ทั้งสองคําวา รัฐธรรมนูญ ตางใชคําวา (Constitution) ซึ่งแปลวา การสถาปนา หรือ การจัดตั้ง ซึ่ง
หมายถึง การสถาปนา หรือการจัดตั้งรัฐ นั่นเอง โดยทั้งสองประเทศมีรัฐธรรมนูญที่เปนลายลักษณอักษร

แตประเทศอังกฤษ ไมมีรัฐธรรมนูญที่เปนลายลักษณอักษร มีแตจารีตประเพณี หรือ “ธรรมเนียม
ทางการปกครอง” ที่กระจายอยูตามกฎหมายคําพิพากษาตาง ๆ รวมทั้ง ธรรมเนียมปฏิบัติที่สืบทอดกันมา

จนกลายเปนจารีตประเพณี ซึ่งถือเปนกฎหมายรัฐธรรมนูญที่สืบทอดมาจากประวัติศาสตรของชาติ
นั่นเอง

(ที่มา http://www.sale2thai.com/constiution.htm 13 #<เมื่อวันที่ 11 กมภาพันธ 2552>)

หลวงประดิษฐมนูธรรม (ดร.ปรีดี พนมยงค) ไดอธิบายวา “กฎหมายธรรมนูญการปกครอง

แผนดิน เปนกฎหมายที่บัญญัติถึงระเบียบแหงอํานาจสูงสุดในแผนดินทั้งหลาย และวิธีการดําเนินการ
ทั่วไปแหงอํานาจสูงสุดในประเทศ”

ศาสตราจารยหยุด แสงอุทัย ทานอธิบายวา หมายถึง “กฎหมายที่กําหนดระเบียบแหงอํานาจ
สูงสุดในรัฐ และความสัมพันธระหวางอํานาจเหลานี้ตอกันและกัน”

(ที่มาhttp://e-learning.mfu.ac.th/mflu/1604101/chapter1/Lesson1.htm#13 <เมื่อวันที่ 11
กุมภาพันธ 2552>)

ประเทศไทย เริ่มใชรัฐธรรมนูญ เปนกฎหมายสูงสุดในการปกครองประเทศ เมื่อเกิดการ
ปฏิวัติโดยคณะราษฎร เพื่อเปลี่ยนแปลงการปกครองประเทศ จากระบอบสมบูรณาญาสิทธิราชย
มาเปนระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริยทรงเปนพระประมุข ที่ทรงอยูใตรัฐธรรมนูญ เมื่อ

วันที่ 24 มิถุนายน 2475 ในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระปกเกลาเจาอยูหัว รัชกาลที่ 7 แหงราชวงศจักรี