Page 114 - ศาสนาและหน้าที่พลเมือง ม.ต้น

106

เรื่องที่ 2 โครงสรางและสาระสําคัญ

ของรัฐธรรมนูญแหงราชอาณาจักรไทย

โครงสรางและสาระสําคัญของรัฐธรรมนูญทั้ง 18 ฉบับ มีวิวัฒนาการมาเปนลําดับจาก
การศึกษาพบวามีโครงสรางและสาระสําคัญที่บัญญัติไว ดังนี้

1) ประมุขแหงรัฐ สวนนี้จะระบุถึง องคพระมหากษัตริย และพระราชอํานาจ ของพระองค การ

แตงตั้งผูสําเร็จราชการ และการสืบราชสันตติวงศ
2) ระบอบการปกครอง สวนนี้จะระบุรูปแบบของรัฐ และลักษณะการปกครองไว กลาวคือ
ประเทศไทยเปนรัฐเดี่ยว และมีการปกครองในระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริยทรงเปน

ประมุข
3) สิทธิ เสรีภาพ ความเสมอภาค และหนาที่ สวนนี้รัฐธรรมนูญระบุไว โดยในสวนของสิทธิ

เชน สิทธิในการศึกษา สิทธิในการรักษาพยาบาล เปนตน ในสวนของความเสมอภาค เชน การไมเลือก
ปฏิบัติอันเนื่องมาจากเชื้อชาติ สีผิว รายได และสภาพรางกาย เปนตน ในสวนของหนาที่ เชน ประชาชน

มีหนาที่ตองไปเลือกตั้ง มีหนาที่ตองเสียภาษี และมีหนาที่ตองรักษาชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย เปนตน
4) แนวนโยบายพื้นฐานแหงรัฐ สวนนี้จะระบุ แนวนโยบาย ที่จะทําใหประเทศมีความมั่นคง

มีความเจริญเติบโต มีสันติสุข และประชาชน มีมาตรฐานการครองชีพ และมีคุณภาพชีวิตที่ดี เชน
การรักษาธรรมชาติ การสรางความเขมแข็งของชุมชน การกระจายรายไดที่เปนธรรม เปนตน

5) อํานาจอธิปไตย สวนนี้จะกําหนด สถาบันที่ใชอํานาจอธิปไตย ไดแก ฝายบริหาร ฝายนิติ-
บัญญัติ และฝายตุลาการ รวมถึงความสัมพันธระหวางสถาบันทั้งสามสถาบัน

6) การตรวจสอบการใชอํานาจรัฐ สวนนี้จะระบุ กลไกที่ใชสําหรับตรวจสอบการทํางานของ
รัฐ เพื่อใหเกิดความโปรงใส และความบริสุทธิ์ยุติธรรม เชน ศาลรัฐธรรมนูญ คณะกรรมการปองกันและ
ปราบปรามการทุจริตแหงชาติ คณะกรรมการการเลือกตั้ง เปนตน

รัฐธรรมนูญแตละฉบับ จะกําหนดโครงสราง และสาระสําคัญแตกตางกันไป การจะตัดหรือ

เพิ่มเรื่องใดเขาไปในรัฐธรรมนูญ เปนเรื่องของความจําเปนในขณะนั้น ๆ ซึ่งผูเรียนไมตองยึดถือตายตัว
เพราะสิ่งเหลานี้ เปนความเหมาะสมของสถานการณในแตละยุคสมัย โดยจะตองพิจารณาบริบทของ
สภาพสังคมโดยรวมของทั้งประเทศ และสถานการณของโลกประกอบดวย

รัฐธรรมนูญแหงราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2550 แบงโครงสรางออกเปน 15 หมวด
ดังนี้

หมวด 1 บททั่วไป
หมวด 2 พระมหากษัตริย