Page 112 - ศาสนาและหน้าที่พลเมือง ม.ต้น

104

1. เปนหลักประกันในเรื่องสิทธิ และเสรีภาพ ของประชาชน ซึ่งผูปกครองจะละเมิดมิได

2. เปนบทบัญญัติที่กลาวถึงขอบเขต อํานาจหนาที่ ของผูปกครอง และปองกันมิใหผูปกครอง
ใชอํานาจตามอําเภอใจ

ดังนั้น ในการประกาศใชรัฐธรรมนูญแตละฉบับ คณะผูยกรางจึงไดเขียนหลักการและ
เจตนารมณในการจัดทําไวทุกครั้ง ซึ่งหลักการ และเจตนารมณที่คณะผูยกรางเขียนไว นั้น ชวยใหคน

รุนหลังไดมีความรู ความเขาใจ ในเนื้อหาที่มาของรัฐธรรมนูญแตละฉบับวา มีมาอยางไร รวมทั้งสภาพ
สังคมในชวงเวลานั้นดวย ซึ่งในที่นี้จะขอยกตัวอยางหลักการและเจตนารมณของรัฐธรรมนูญฉบับแรก

คือ “พระราชบัญญัติธรรมนูญการปกครองแผนดินสยามชั่วคราว พุทธศักราช 2475” และรัฐธรรมนูญ
ฉบับที่ 18 คือ รัฐธรรมนูญแหงราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2550 ดังนี้

1. หลักการและเจตนารมณของรัฐธรรมนูญฉบับแรก คือ “พระราชบัญญัติธรรมนูญการปกครอง
แผนดินสยามชั่วคราว พุทธศักราช 2475” สรุปสาระสําคัญ คือ
1) ประกาศวาอํานาจสูงสุดของประเทศเปนของราษฎร (มาตรา 1) ซึ่งแสดงถึงการ

เปลี่ยนแปลงการปกครองจากระบอบสมบูรณาญาสิทธิราชย มาเปนระบอบประชาธิปไตย

2) พระมหากษัตริยเปนประมุขของประเทศ กิจการสําคัญของรัฐ ทําในนามของ
พระมหากษัตริย
3) เปนการปกครองแบบสมัชชาโดยกําหนดใหคณะกรรมการราษฎรซึ่งมีจํานวน 15 คน

ทําหนาที่บริหารราชการแผนดิน ดําเนินการใหเปนไปตามวัตถุประสงคของสภาผูแทนราษฎร
4) เริ่มมีรัฐสภาขึ้นเปนครั้งแรก โดยกําหนดใหเปนสภาเดียว คือ สภาผูแทนราษฎร

ซึ่งมีอํานาจสูงสุดกลาว คือ
- ตรากฎหมาย

- ควบคุมดูแลราชการกิจการของประเทศ
- มีอํานาจ ถอดถอน หรือสามารถ ปลดกรรมการราษฎร และขาราชการ

ทุกระดับชั้นได โดยคณะกรรมการราษฎรไมมีอํานาจที่จะยุบสภาผูแทนราษฎร
- วินิจฉัยการกระทําของพระมหากษัตริย

5) รัฐธรรมนูญฉบับนี้ ไดกําหนดอายุของผูมีสิทธิออกเสียงเลือกตั้ง และผูมีสิทธิสมัคร
รับเลือกตั้งไว 20 ปบริบูรณเทากัน สวนวิธีการเลือกตั้งเปนการเลือกตั้งทางออม คือ ใหราษฎรเลือก

ผูแทนตําบล และผูแทนตําบล ก็เลือกสมาชิกสภาผูแทนราษฎร อีกทอดหนึ่ง
6) ศาล มีอํานาจพิจารณา พิพากษาคดี ตามกฎหมาย แตไมมีหลักประกันความอิสระ

ของผูพิพากษา