Page 110 - ศาสนาและหน้าที่พลเมือง ม.ต้น
P. 110
102
รัฐธรรมนูญฉบับชั่วคราวบางฉบับ ใชบังคับเปนเวลานาน เชน ธรรมนูญการปกครอง
ราชอาณาจักรไทย พ.ศ. 2502 ซึ่งเกิดขึ้นโดยการทํารัฐประหารของจอมพล สฤษดิ์ ธนะรัชต ใชบังคับ
เปนเวลา 9 ปเศษ แตรัฐธรรมนูญฉบับใชบังคับในระยะสั้น ๆ เพราะเปนรัฐธรรมนูญที่มีหลักการ
สอดคลองกับการปกครองในระบอบประชาธิปไตย แตไมสอดคลองกับโครงสรางอํานาจทางการเมือง
ของประชาชนอยางแทจริง ทวาตกอยูในมือของกลุมขาราชการประจําโดยเฉพาะอยางยิ่ง
คณะนายทหารระดับสูง ดวยเหตุนี้รัฐธรรมนูญที่มุงจะใชบังคับเปนการถาวร จึงมักจะถูกยกเลิกโดย
การทํารัฐประหารโดยคณะผูนําทางทหาร เมื่อคณะรัฐประหารซึ่งมีชื่อเรียกแตกตางกันไป เชน คณะปฏิวัติ
คณะปฏิรูป หรือคณะรักษาความสงบเรียบรอย ยึดอํานาจไดสําเร็จ ที่จะประกาศใชรัฐธรรมนูญ ที่มุง
จะใชบังคับเปนการถาวร แลวก็จะมีการเลือกตั้ง และตามดวยการจัดตั้งรัฐบาลใหมตามวิถีทางของ
รัฐธรรมนูญฉบับถาวร แลวก็ประกาศใชรัฐธรรมนูญฉบับชั่วคราว พรอมทั้งจัดใหมีการรางรัฐธรรมนูญ
ฉบับถาวรใหมอีกครั้ง มีการรางแลวรางอีกหมุนเวียนเปนวงจรการเมืองของรัฐบาลไทยมาอยาง
ตอเนื่องเปนเวลานานนับหลายสิบป นับตั้งแตเปลี่ยนแปลงการปกครอง เมื่อ พ.ศ. 2475 เปนตนมา
แมจะเกิดกรณี 14 ตุลาคม พ.ศ. 2516 ซึ่งเปนเหตุการณที่ประชาชนเขารวมเรียกรองรัฐธรรมนูญ
ที่เปนประชาธิปไตยมากที่สุดเปนประวัติการณ หลังจาก จอมพล ถนอม กิตติขจร ทํารัฐประหารรัฐบาล
ของตนเอง เพราะขณะทํารัฐประหารยึดอํานาจการปกครองนั้น จอมพล ถนอม กิตติขจร ดํารง
ตําแหนงเปนนายกรัฐมนตรี ตามรัฐธรรมนูญ พ.ศ. 2511 และเมื่อมีการประกาศใชรัฐธรรมนูญฉบับ
ชั่วคราว พรอมกับเตรียมรางรัฐธรรมนูญฉบับถาวร ตามวงจรการเมืองของไทยที่เคยเปนมา ก็เกิด
กระบวนการเรียกรองรัฐธรรมนูญจนนําไปสูเหตุการณนองเลือด เมื่อ วันที่ 14 ตุลาคม พ.ศ. 2516 จน
ทําให จอมพล ถนอม กิตติขจร ตองลาออกจากตําแหนงนายกรัฐมนตรี และเดินทางออกนอกประเทศไทย
และแมตอมาจะมีการรางรัฐธรรมนูญ พ.ศ. 2517 ที่เปนรัฐธรรมนูญซึ่งมีหลักการที่เปนประชาธิปไตย
มากฉบับหนึ่ง แตในที่สุดก็มีการทํารัฐประหารอีก และก็เกิดเหตุการณนองเลือด เมื่อวันที่ 6 ตุลาคม
พ.ศ. 2519 ทําใหวงจรการเมืองไทยหมุนกลับไปสูวงจรเดิม คือ รัฐประหาร ประกาศใชรัฐธรรมนูญ
ฉบับชั่วคราว รางรัฐธรรมนูญฉบับถาวร จัดใหมีการเลือกตั้งจัดตั้งรัฐบาล ตามรัฐธรรมนูญฉบับถาวร
และทํารัฐประหาร ยกเลิกรัฐธรรมนูญฉบับถาวร ซ้ําซากวนเวียนอยูในวังวนตอไปไมจบไมสิ้น
ดวยเหตุนี้กระบวนการเปลี่ยนแปลงทางการเมืองของไทยที่ผานมา จึงมีสภาพชะงักงัน
ในขั้นตอนของการพัฒนาไปสูเปาหมายอุดมการณประชาธิปไตยตลอดมา วัฏจักรของความไมตอเนื่อง
ดังกลาวขางตนมีสภาพเปนวงจร ดังภาพ