Page 45 - ศาสนาและหน้าที่พลเมือง ม.ต้น
P. 45
37
ศีล 5 มีประโยชน คือ
1. เพื่อความสงบสุขของสังคม คือ การปองกันการลวงละเมิดสิทธิของผูอื่น อันจะสงผลให
เกิดการทะเลาะเบาะแวง ความหวาดระแวง และความวุนวายในสังคม
2. เพื่อพัฒนาจิตใจของผูประพฤติ ปฏิบัติตามศีล เพราะ ศีล 5 บัญญัติขึ้นมา เพื่อควบคุม
ไมใหมีการแสดงออกทางกาย หรือวาจา ไปในทางที่ตอบสนองอํานาจของกิเลส ในการ
ใหศีล นั้น ตอนสุดทายพระ จะกลาววา
สีเลนะสุคะตังยันติสีเลนะโภคะสัมปะทา
สีเลนะนิพพุติงยันติตัสมาสีลังวิโสธะเย
คํากลาวนี้แสดงถึง อานิสงสของการรักษาศีล คือ ศีลทําใหผูประพฤติปฏิบัติเขาถึงสุคติ
คือ ไปในทางที่ดี ศีลกอใหเกิดโภคทรัพย และศีลนํามาใหไดถึงความดับ หรือพระนิพพาน
3. การปฏิบัติตนเพื่อความพนทุกข ชาวพุทธควรศึกษาธรรมที่สําคัญ ๆ คือ อริยสัจ 4
อิทธิบาท 4 ทิศ 6 สัปปุริสธรรม 7 อบายมุข 6 พรหมวิหาร 4 สังคหวัตถุ 4 และชาวพุทธ
ควรบริหารจิตตามหลักพุทธศาสนา
3.1 อริยสัจ 4 คือ ธรรมที่พระพุทธเจาทรงตรัสรูอริยสัจ 4 คือ ความจริง 4 ประการ คือ
1) ทุกข คือ ความไมสบายกาย ไมสบายใจ อันเนื่องมาจากสภาพที่ทนไดยาก
คือ สภาวะที่บีบคั้นจิตใจ ความขัดแยง ความไมสมปรารถนา การพลัดพราก
จากสิ่งที่รักที่ชอบใจ
2) สมุทัย คือ เหตุที่ทําใหเกิดความทุกขจากตัณหา หรือความอยาก ความ
ตองการ มีสาเหตุมาจาก
กามตัณหา คือ ความอยากไดในสิ่งที่ปรารถนา เชน อยากไดบาน
ภวตัณหา คือ ความอยากเปนโนน อยากเปนนี่
วิภวตัณหา คือ ความไมอยากเปนนั่น ความไมอยากเปนนี่
3) นิโรธ หมายถึง ความดับทุกข คือ การดับตัณหา ความอยากใหสิ้นไป ถาเรา
ตัดความอยากไดมากเทาใด ทุกขก็มีนอยลงไปดวย และถาเราดับได
ความสุขจะเกิดขึ้น
4) มรรค หมายถึง ขอปฏิบัติใหถึงความดับทุกข ไดแก การเดินทางสายกลาง
หรือ เรียกอยางหนึ่งวา มรรค มีสวนประกอบ 8 ประการ คือ
1. สัมมาทิฎฐิ คือ ความเห็นชอบ
2. สัมมาสังกัปปะ คือ ความดําริชอบ
3. สัมมาวาจา คือ ความเจรจาชอบ
4. สัมมากัมมันตะ คือ การกระทําชอบ