Page 47 - ศาสนาและหน้าที่พลเมือง ม.ต้น

39

2. ทิศเบื้องขวา ไดแก อาจารย เพราะอาจารยเปนผูอบรมสั่งสอนศิษย ใหรู

วิชาการตาง ๆ และบาปบุญคุณโทษ
ศิษย ควรปฏิบัติตออาจารย ดังนี้

1) ดวยการลุกขึ้นตอนรับ ตอนรับดวยความเต็มใจ
2) ดวยเขาไปยืนคอยรับใช เมื่อทานมีกิจธุระไหววาน

3) ดวยการเชื่อฟง
4) ดวยการอุปฏฐาก ดูแลรักษา ชวยเหลือตามควร

อาจารย ควรอนุเคราะหศิษย คือ
1) แนะนําดีใหประพฤติดี ประพฤติชอบ

2) ใหเรียนดีใหเขาใจดี และถูกตอง
3) บอกศิลปะใหสิ้นเชิง ไมปดบังอําพราง
4) ยกยองใหปรากฏในเพื่อนฝูง

5) ทําความปองกันในทิศทั้งหลาย (คือ จะไปทางทิศไหนก็ไมอดอยาก)

3. ทิศเบื้องหลัง ไดแก สามี ภรรยา เพราะสามีภรรยาเปนผูมาทีหลังจึงยกไว
เปนทิศเบื้องหลัง
สามี พึงบํารุงภรรยา ดังนี้ คือ

1) ยกยองนับถือวาเปนภรรยา
2) ดวยการไมดูหมิ่น

3) ดวยการไมประพฤตินอกใจ
4) ดวยการมอบความเปนใหญให

5) ดวยการใหเครื่องแตงตัว
ภรรยา พึงอนุเคราะหสามีดังตอไปนี้ คือ

1) จัดการงานดี คือ ขยันหมั่นทํากิจการในบาน
2) สงเคราะหคนขางเคียงของสามีดีตอนรับพูดจาปราศรัย

3) ไมประพฤตินอกใจ
4) รูจักรักษาทรัพยที่สามีหามาไดรูจักเก็บออม

5) ขยันไมเกียจครานในกิจการทั้งปวง
4. ทิศเบื้องซาย ไดแก มิตรสหาย เพราะเปนผูชวยเหลือในกิจธุระตาง ๆ ที่

เกิดขึ้นใหสําเร็จ เหมือนกับมือซายชวยประคองมือขวาใหทํางาน การปฏิบัติตนตอมิตร คือ
1) ดวยการใหแบงทรัพยสินใหมิตรตามควร

2) ดวยการเจรจาถอยคําไพเราะ พูดจาออนหวาน มีสาระ