Page 371 - วิทยาศาสตร์ ม.ต้น
P. 371
370
แอมแปร์ (ampere) : หน่วยการวัดค่าอัตราการไหลของไฟฟ้ าที่ผ่านตัวน า เราจะใช้อักษรย่อ
ตัวพิมพ์ใหญ่ A หรือ amp แทน ปกติแล้วหน่วยแอมแปร์นี้นิยมใช้ระบุขอบของการใช้กระแสไฟฟ้ าด้าน
สูงสุดในการท างานของอุปกรณ์เครื่องใช้ไฟฟ้ านั้นอย่างปลอดภัย อย่างเช่น เต้าเสียบ 15 แอมแปร์ ฟิวส์
30 แอมแปร์
เฮิร์ตซ์ (hertz) : หน่วยความถี่มีค่าเป็นรอบต่อวินาที การที่อิเล็กตรอนวิ่งไปในทิศทางหนึ่งแล้ว
วกกลับมาสู่แหล่งจ่ายไฟฟ้ าจากนั้นก็มีอิเล็กตรอนวิ่งออกมาจากแหล่งจ่ายไฟไปในทิศทางหนึ่งวกกลับ
มา โดยทิศทางการวิ่งของอิเล็กตรอนทั้ง 2 ครั้งวิ่งสวนทางกัน (หรือพูดอีกนับหนึ่งก็คือ วิ่งสลับไปสลับ
มานั้นเอง) เราเรียกว่า 1 รอบ ความถี่ของระบบไฟฟ้ าบ้านเราใช้ความถี่ 50 เฮิร์ตซ์ ใช้สัญลักษณ์ HZ
แสดงแทน
โอห์ม (ohm) : หน่วยความต้านทานทางไฟฟ้ าใช้สัญลักษณ์แทนด้วยตัวโอเมก้า ( ? ) ความ
ต้านทานจะพยายามต่อต้านการไหลของกระแสไฟฟ้า ความต้านทานเป็นได้ทั้งผู้ท างานให้หรือขัดขวาง
การท างานให้ผู้ใช้ไฟ มันท างานให้ในขณะที่ใช้มันเป็นฉนวนหรือใช้ควบคุมวงจร ตัวอย่างเช่น เทปพัน
สายไฟ เต้าเสียบที่ท าจากพลาสติก จะป้ องกันอันตรายให้กับผู้ใช้ไฟได้ และใช้ความต้านทานแบบปรับ
ค่าได้ (rheostat) ปรับความสว่างของหลอดไฟฟ้า แต่มันจะขัดขวางการท างานเมื่อผู้ใช้ไฟ ใช้สายไฟเส้น
เล็ก และยาวมากๆ หรือมีสนิมตามจุดสัมผัสต่างๆ ของตัวน า จะเป็นสาเหตุของการเพิ่มค่าความ
ต้านทาน ท าให้เกิดความร้อนมากเกินไป พร้อมทั้งเกิดการสูญเสียก าลังไฟฟ้าไปในสายตัวน าด้วย
กฎของโอห์ม (Ohm’s law) : กฎที่ว่าด้วยความสัมพันธ์ระหว่างแรงดัน กระแส และความ
ต้านทานในวงจรไฟฟ้า กฎนี้กล่าวว่า ค่ากระแสไฟฟ้า (I) จะเป็นสัดส่วนโดยตรงกับค่าแรงดันไฟฟ้ า (E)
และเป็นสัดส่วนผกผันกับค่าความต้านทาน (R) สูตร I = E / R
โวลต์ (volt) : หน่วยวัดแรงดันไฟฟ้ า แรงดันไฟฟ้ าหรือแรงดันที่ท าให้เกิดมีการเคลื่อนที่ของ
อิเล็กตรอนภายในตัวน าไฟฟ้า เราใช้ตัวย่อแทนแรงดันไฟฟ้ าด้วย V, E หรือ EMF ปกติจะใช้ E และ
EMF แทนแรงดันที่เกิดจากการเคลื่อนที่ของประจุไฟฟ้ าหรือ electromotive force (ซึ่งเป็นอีกนิยามหนึ่ง
ของค าว่า โวลต์) เช่นเดียวกับค าว่า แอมแปร์แรงดันซึ่งระบุไว้ที่ตัวอุปกรณ์เครื่องใช้ไฟฟ้ าจะเป็น
ตัวก าหนดขอบเขตการใช้แรงดันไฟฟ้าขณะท างานได้โดยปลอดภัย เช่น มอเตอร์ 220 โวลต์ เครื่องเป่า
ผม 110 โวลต์ เราจะต้องใช้อุปกรณ์ไฟฟ้ากับแรงดันไฟฟ้าตามที่ระบุไว้เท่านั้น
แอมมิเตอร์ (ammeter) : เป็นเครื่องวัดทางไฟฟ้าชนิดหนึ่ง ใช้วัดค่ากระแสไฟฟ้าที่ไหลในวงจร
ที่เราต้องการวัด โดยปกติเราจะใช้เครื่องมือนี้ต่ออนุกรมกับวงจรที่เราต้องการวัดค่ากระแส แต่ก็มี
เครื่องมือวัดชนิดพิเศษที่ไม่ต้องต่อวงจรอันดับเข้ากับวงจรไฟฟ้านั้น จะได้กล่าวถึงในบทต่อๆ ไป
โอห์มมิเตอร์ (ohm meter) : เป็นเครื่องวัดทางไฟฟ้าชนิดหนึ่ง ใช้วัดค่าความต้านทานไฟฟ้ า
เวลาใช้จะต้องไม่มีการจ่ายไฟจากแหล่งจ่ายไฟใดในวงจรไฟฟ้านั้น
โวลต์มิเตอร์ (volt meter) : เป็นเครื่องมือวัดทางไฟฟ้าชนิดหนึ่ง ใช้วัดค่าแรงดันไฟฟ้า