Page 34 - ภาษาไทย ม.ต้น
P. 34
34 | ห น า
ตัวอยาง การอานเพื่อเขาใจความหมายของสํานวน
ออยเขาปากชาง หมายถึง ของตกไปอยูในมือผูอื่นแลวไมมีทางไดคืน
ไกแกแมปลาชอน หมายถึง ผูที่มีความจัดจาน เจนสังเวียน
วัวหายลอมคอก หมายถึง เมื่อเกิดความเสียหายแลวจึงหาทางปองกัน
กินขาวตมกระโจมกลาง หมายถึง การกระทําที่ไมรอบคอบ ผลีผลาม
ชี้นกบนปลายไม หมายถึง การพูดถึงสิ่งสุดวิสัยที่จะทําได
สํานวนตางๆ ที่นําไปกลาวเปรียบเทียบใหเขากับสถานการณ เรียกวา คําพังเพย เชน เมื่อของ
หายแลวจึงคิดหาทางปองกัน ก็เปรียบวา วัวหายลอมคอก เปนตน
ความหมายของสํานวนมีลักษณะเหมือนความหมายโดยนัย คือ ตองตีความ หรือแปลความ
ตามนัยยะของคําหรือขอความนั้นๆ
การอานเพื่อเขาใจโวหารตางๆ
ผูเขียนตองใชโวหารประกอบการเขียน เชน พรรณนาโวหาร อุปมาโวหาร สาธกโวหาร ฯลฯ
เพื่อใหงานเขียนมีคุณคา
1. ความหมายของโวหาร
โวหาร คือทวงทํานองในการเรียบเรียงถอยคําทั้งในวรรณกรรมรอยแกวและรอยกรอง
โวหารที่ใชกันทั่วไปมี 5 โวหาร ดังนี้
1.1 บรรยายโวหาร คือการเลาเรื่องไปตามเหตุการณ เชนการเขียนบทความ การเลา
นิทาน เลาประวัติบุคคล ตํานาน ตองอธิบายใหเปนไปตามลําดับ
ตัวอยาง บรรยายโวหาร
มนุษยมีความเชื่ออยูอยางหนึ่งซึ่งสืบมาแตโบราณนานไกล วาคนที่เกิดมาทั้งเด็กและผูใหญ
ไมวาจะเปนหญิง หรือชาย ยอมมีอะไรอยูอยางหนึ่งสิงอยูภายในรางกายมาแตกําเนิดสิ่งที่วานี้ถาอยูกับ
เนื้อกับตัวของผูใดผูนั้นก็จะมีความสุขความสบาย ไมปวยไขไดทุกขถาสิ่งนั้นหนีหายไปจากตัวก็จะทํา
ใหผูนั้นเปนไขไดทุกขและอาจถึงแกความตายได ถาสิ่งนั้นไมกลับคืน อยูในรางกาย สิ่งที่กลาวนี้
ภาษาไทยเรียกวา ขวัญ อันเปนคํามีความหมายในภาษาที่เขาใจกันอยางเลาๆ แลวก็ยุงดวย ที่วายุง
เพราะเปนสิ่งมองไมเห็นตัววามีรูปรางเปนอยางไร
(ขวัญและประเพณีทําขวัญ ของ เสฐียรโกเศศ)
1.2 พรรณนาโวหาร คือ การเขียนเลนเรื่องอยางประณีตมักแทรกความรูสึกของผูเขียน
ดวยทําใหผูอานเกิดความรูและอารมณคลอยตาม เชน การพรรณนาความสวยงามคุณความดีตลอดจน