Page 38 - ภาษาไทย ม.ต้น
P. 38
38 | ห น า
oo ooo oo
oo ooo oo oo
oo ooo oooo
2. คณะโคลงบทหนึ่งมี 4 บท บทที่ 1 2 3 4 บาทหนึ่งมี 2 วรรค คือ วรรคหนาและวรรค
หลังมีจํานวนคําเทากันคือ 5 คํา และ 2 คํา ยกเวนวรรคหลังในบาทที่ 4 จะมี 4 คํา
3. วิธีการอาน
การอานโคลงสี่สุภาพสามารถอานได 2 ลีลา คือ
1. อานแบบรอยแกว
2. อานแบบทํานองเสนาะ
การแบงชวงเสียง วรรคแรกเปน 2 ชวง เปน 3 2 หรือ 3 2 วรรคหลัง เปน 2 การแบงชวงเสียง
ตองพิจารณาใหคงความหมาย แทนที่จะแกตามปกติบทรอยกรองที่ไพเราะ กวีจะจัดกลุมคําไวดีแลว
การเอื้อนเสียงทอดเสียง ตามปกติจะเอื้อนเสียงทายวรรคแรกของแตละบาท ในบาทที่ 2 อาจ
เอื้อนเสียงไดถึงคําที่ 1 คําที่ 2 ของวรรคหลัง และบาทที่ 4 ระหวางคําที่ 2 กับคําที่ 3 ของวรรคที่ 2 และ
ทอดเสียงตามตําแหนงสัมผัส
ตัวอยางโคลงสี่สุภาพ
เรืองเรือง ไตรรัตนพน พันแสง
รินรส พระธรรมแสดง ค่ําเชา
เจดีย ระดงแซง เสียดยอด
ยลยิ่ง แสงแกวเกา แกนหลาหลากสวรรค
(นิราศนรินทร)
การอานฉันท
ฉันท มีลักษณะบังคับพิเศษแตกตางไปจากคําประพันธชนิดอื่นโดยบังคับ ครุ ลหุ แทนคํา
ธรรมดา และบังคับสัมผัส เชนเดียวกับคําประพันธชนิดอื่นๆ
คําลหุ (,) คือพยางคที่มีลักษณะใดลักษณะหนึ่งดังนี้
1. การประสมสระเสียงสั้นในแม ก กา เชน จะ ทิ ปุ ยกเวน พยางคที่ประสมดวย สระ อํา ใอ
ไอ เอา ซึ่งจัดเปนคําครุ เชน คํา ไกล ใจ เรา
2. คํา บ บ จัดเปนคําลหุ
คําครุ คือ พยางคที่มีลักษณะใดลักษณะหนึ่ง ดังนี้