Page 4 - 2world
P. 4
๔
ต้นไม่ได้ การเดินทางต่อๆ ไปก็ยังไม่อาจมีขึ้นได้ เมื่อเริ่มต้นด้วยความเห็น ความเข้าใจ ความเชื่อ หรือ
ทัศนคติที่ถูกต้องตามแนวทางที่จะปฏิบัติได้แล้ว จึงจะคิดการและประพฤติปฏิบัติได้อย่างถูกต้อง เมื่อการคิด
ถูกต้องก็นําไปสู่การพูด การปรึกษาหารือ หรือการสั่งการที่ช่วยชักนําและเกื้อกูลแก่การกระทํา ซึ่งการคิด
๑๔
การพูด การกระทํานี้ ยังเป็นเหตุปัจจัยส่งผลต่อวิธีการเลี้ยงชีพให้ดําเนินไปแนวทางและขอบเขตนั้นด้วย
ส่งผลให้บุคคลมีชีวิตที่ดีงามและมีแนวโน้มที่จะประสบความสําเร็จในระดับที่สูงกว่าที่เป็นอยู่ได้
จะเห็นได้ว่าเนื้อหาของมรรคมีองค์ ๘ หรือระบบความคิดดังกล่าวมานี้ เป็นระบบความคิดที่
สามารถนําชุดความคิดตามแนวคิดทางจิตวิทยาตะวันตกดังกล่าวข้างต้นมาบูรณาการร่วมกันได้ ผู้วิจัยจึงได้
พัฒนา “ชุดความคิดเชิงพุทธบูรณาการ” โดยอาศัยฐานความรู้จากแนวทั้งสองแนวคิดดังกล่าว ซึ่งชุด
ความคิดเชิงพุทธบูรณาการที่ได้จากการวิจัยครั้งนี้ สามารถนําไปประยุกต์ใช้ได้ในหลายขอบข่าย เช่น
การศึกษา การพัฒนาบุคลิกภาพ แต่ในที่นี้จะศึกษาในขอบข่ายของการเลี้ยงชีพตามแนวปรัชญาของ
เศรษฐกิจพอเพียง
ปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงที่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวได้พระราชทานแก่พสกนิกรชาว
ไทย เริ่มมีการศึกษาและประยุกต์ใช้กันอย่างจริงจังในช่วงที่ประเทศไทยเผชิญกับวิกฤตเศรษฐกิจในปี ๒๕๔๐
โดยปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงได้เสนอแนวทางสําหรับการพัฒนาที่สมดุลและยั่งยืน ซึ่งเป็นทางเลือกที่
โลกกําลังมองหาเพื่อทดแทนแนวทางการพัฒนาแบบไม่ยั่งยืนที่เป็นอยู่ในขณะนี้ เศรษฐกิจพอเพียงให้
ความสําคัญต่อการเติบโตทางเศรษฐกิจที่มีคุณภาพและมั่นคงมากกว่าการเติบโตแบบรวดเร็วที่ปราศจากการ
ควบคุม รวมถึงการบริหารเศรษฐกิจด้วยความรอบคอบ ในขณะเดียวกันต้องสร้างความเข้มแข็งในสังคมเพื่อ
๑๕
เป็นภูมิคุ้มกันต่อผลกระทบทางด้านลบจากโลกาภิวัตน์ จุดแข็งของปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงคือเริ่มต้น
๑๖
และจบลงที่คน คนเป็นทั้งผู้ทําให้เกิดการเปลี่ยนแปลงและผู้รับผลจากการเปลี่ยนแปลง
๑๗
การประยุกต์ใช้หลักของเศรษฐกิจพอเพียงเน้นให้เกิด “ภูมิคุ้มกันภายใน” เพื่อให้คนสามารถ
อยู่ในสังคมที่เปลี่ยนแปลงไปนี้อย่างรู้เท่าทัน คิดและตัดสินใจได้อย่างเป็นอิสระ ไม่ถูกครอบงํา และสามารถ
๑๘
จัดการทุนต่างๆ ของตนเองได้อย่างมีประสิทธิภาพ ทั้งนี้ ภูมิคุ้มกันที่ดีในการดํารงชีวิตของมนุษย์ในสังคมที่
สําคัญที่สุดคือความสามารถในการพึ่งตนเองได้ เพราะการมีความสามารถพึ่งตนเองได้มากเท่าใด ก็จะเป็น
เครื่องป้องกันภัยให้กับตนเอง ให้สามารถดําเนินชีวิตท่ามกลางความเปลี่ยนแปลงและความไม่แน่นอนของสิ่ง
ต่างๆ ได้มากขึ้น เช่น เมื่อมีความสามารถในการจัดหาปัจจัยสี่ที่จําเป็นต่อการดํารงชีวิตได้ด้วยตนเองมาก ไม่
ว่าจะเกิดผลกระทบจากภายนอกรุนแรงมากเพียงใด หากยังไม่ส่งผลกระทบต่อการจัดหาปัจจัยสี่ได้ด้วย
ตัวเองโดยตรง ก็จะทําใหบุ้คคลผูนั้นอยู่รอดได้ อีกปัจจัยหนึ่งก็คือ ความสามารถในการปรับตัวเมื่อเกิดภาวะ
วิกฤติ (Resilience) กล่าวคือ ไม่มีสภาวะที่เปราะบางหรือแข็งตึงจนเกินไป แต่สามารถปรับตัวเข้ากับ
๑๔ เรื่องเดียวกัน, หน้า ๕๔๔,๕๕๑.
๑๕
โครงการพัฒนาแห่งสหประชาติประจําประเทศไทย, “รายงานการพัฒนาคนของประเทศไทยปี ๒๕๕๐
เศรษฐกิจพอเพียงกับการพัฒนาคน”, (กรุงเทพมหานคร : ม.ป.ท., ๒๕๕๐), หน้า คํานํา, อารัมภบท.
๑๖
เรื่องเดียวกัน, หน้า ๘๑.
๑๗
เรื่องเดียวกัน, หน้า คํานํา, อารัมภบท.
๑๘
เสรี พงศ์พิศ, “ฐานคิด”, (กรุงเทพมหานคร : เจริญวิทย์การพิมพ์, ๒๕๔๘), หน้า ๙๑.
