Page 41 - 03184-4_m1_Green Cover84_Edit_cs6.ai
P. 41
‘บานทับไฮ’ ชุมชนตนแบบ
เปลี่ยนขยะเปนพลังงานทดแทน
GREEN
Scoop
กองบรรณาธิการ ผลิตแกสชีวภาพใชในครัวเรือน
เมื่อ 5 ปที่ผานมา หมูบานบานทับไฮ อําเภอหนองแสง จังหวัดอุดรธานี ประสบ กักเก็บมูลสัตวและหาจุดขุดหลุมสําหรับบอกาซ จากนั้นทําถุงหมักกาซชีวภาพจาก
มลภาวะจากการเลี้ยงสัตว มูลสัตวโดยเฉพาะสุกร ซึ่งเปนสัตวเศรษฐกิจของชุมชน พีวีซี ขนาด 7 ลูกบาศกเมตรตอหลุม นํามูลสัตวและขยะที่แยกไวมาหมักจนไดกาซ
กอปญหามลภาวะทางกลิ่นและเปนแหลงเพาะพันธุของเชื้อโรค ปนเปอนลงสูแหลง มีเทนที่นําไปเปนเชื้อเพลิงได เฉลี่ยวันละ 2-3 ลูกบาศกเมตรตอหลุม สามารถใช
นํ้า จึงเปนภาระของฟารมหรือผูประกอบการในชุมชนที่จะตองมีคาใชจายที่เพิ่มสูง ทดแทนกาซแอลพีจี (LPG) ไดประมาณเดือนละ 1 ถัง ชวยชาวบานประหยัดเงิน
ขึ้น เพื่อดูแลและจัดการปญหาเหลานี้ ไมใหสงผลกระทบตอปญหาสุขภาพของคน คากาซไดประมาณ 300-400 บาทตอครัวเรือน อีกทั้งเศษมูลสัตวที่เหลือจากบอ
ในชุมชน กาซชีวภาพยังสามารถนํามทําปุยหมัก ชวยลดคาใชจายจากการใชปุยเคมีไดถึง
จากปญหาดังกลาว ผูใหญบานและชาวบานรวมกันหาทางออกดวยการคิดคน 300 บาทตอเดือน
บอแกสชีวภาพ เริ่มจากการศึกษาหาขอมูลรวมไปถึงการขอความรูจากนักวิชาการ ละมอม สิทธิศาสตร ผูใหญบาน บานทับไฮ ตําบลแสงสวาง อําเภอหนองแสง
ทองถิ่น เพื่อนํามาสูการจัดการดานพลังงานทดแทนและลดขยะในชุมชน โดยบริษัท จังหวัดอุดรธานี กลาววา โครงการกําจัดมูลสัตวนํามาผลิตกาซชีวภาพเพื่อใชเปน
ปตท. สํารวจและผลิตปโตรเลียม จํากัด (มหาชน) หรือ ปตท.สผ. ซึ่งมีโครงการ พลังงานทดแทน เริ่มขึ้นในป 2554 โดยมี 7 ครัวเรือนที่เขารวม เมื่อประสบความ
สินภูฮอมสํารวจและผลิตกาซธรรมชาติตั้งอยูในจังหวัดอุดรธานี ไดรวมกับชุมชน สําเร็จ ก็มีคนสนใจมากขึ้น เพราะเห็นวาใชไดจริง ทําใหคนในชุมชนเกิดความรูสึก
ในการแกปญหาดังกลาว ดวยการสนับสนุนการจัดทําโครงการบอแกสชีวภาพ อยากมีสวนรวม ปจจุบันมีครัวเรือนในบานทับไฮ ที่ใชบอกาซชีวภาพจํานวน 60 บอ
(Bio-Gas) เพื่อผลิตกาซใชในชีวิตประจําวัน ที่จะชวยพลิกวิกฤตเปนโอกาสใหแก และคาดวาจะมีชาวบานทําบอกาซเพิ่มมากขึ้น โครงการดังกลาวนอกจากจะชวย
ชุมชน แกปญหากลิ่นเหม็นของมูลหมูและขยะจากเศษอาหารแลว ยังไดเชื้อเพลิงมาใช
กิตติศักดิ์ หิรัญญะประทีป ผูจัดการอาวุโส โครงการรวมทุนบนฝง เพื่อประกอบอาหารสําหรับสมาชิกในครอบครัว ชวยประหยัดคาใชจายในครัวเรือน
(ประเทศไทย) ปตท.สผ. กลาววา การสนับสนุนการจัดทําโครงการบอแกสชีวภาพ นอกจากนี้บอแกสชีวภาพยังถูกติดตั้งที่โรงเรียนในชุมชนและวัดอีกดวย
สงเสริมใหชาวบานคัดแยกขยะในครัวเรือน จัดทําปุยหมักจากเศษอาหาร และกําจัด สําหรับโรงเรียนไดเริ่มจัดทําบอกาซชีวภาพมาตั้งแตป 2557 ปจจุบันมีบอกาซ
สิ่งปฏิกูลจากฟารมสัตว ดวยการจัดทําบอกาซชีวภาพ ซึ่งนํามาสูการจัดการพลังงาน ชีวภาพจํานวน 2 บอ ที่ผลิตกาซมีเทนจากเศษอาหารและหญาเนเปยรสับ โดยไดรับ
ทดแทนในชุมชน ชวยลดปญหาขยะ ประหยัดคาใชจายในการใชเชื้อเพลิงสําหรับ การสนับสนุนวัสดุอุปกรณ และงบประมาณจาก ปตท.สผ. ชวยลดภาระคาใชจาย
ชุมชนและโรงเรียนในหมูบาน นับเปนการนอมนําหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง ของกาซหุงตม หากเทียบกับการซื้อกาซหุงตมเดือนละถัง ในระยะเวลา 3 ปที่ผานมา
และพึ่งพาตนเองมาปรับใชไดอยางเปนรูปธรรม โดยโครงการดังกลาวไดรับ โรงเรียนสามารถประหยัดงบประมาณการซื้อกาซหุงตม มากกวา 14,000 บาท
ความรวมมือจากชาวบานเปนอยางดี จนสามารถพลิกฟนวิกฤตปญหาขยะในชุมชน การรวมมือจากภาคประชาชน ทําใหจากเดิมบอแกสมีเพียงไมกี่บอ จน
ใหกลายเปนโอกาสได จําทําใหปจจุบันมีชุมชน 112 ครัวเรือนเขารวมในโครงการ ปจจุบันไดเพิ่มจํานวนมากขึ้น ดวยการนอมนําหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง
ผลิตแกสชีวภาพ ของพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช ในการดําเนินงานดวยการ
สําหรับบอแกสชีวภาพที่ใชติดตั้งในชุมชน มีตนทุน 8,000 บาทตอบอ โดย พึ่งพาตัวเองและเห็นคุณคาจากสิ่งที่มีและใชใหเกิดประโยชนสูงสุด จนบานทับไฮได
ขนาดบอกวาง 1.7 เมตร ยาว 4 เมตร และขุดลึกจากพื้นดิน สวนหัวบอประมาณ เปนชุมชนตนแบบที่สามารถแกไขปญหาดานขยะและเปลี่ยนเปนพลังงานทดแทน
0.8 เมตร ลาดเทไปยังสวนทายบอลึก 1 เมตร สามารถผลิตแกสชีวภาพที่ใชงาน ทั้งยังเปนหมูบานตนแบบที่พรอมสงตอองคความรูเหลานี้ไปสูชุมชนใกลเคียง และ
ไดทั้งกับฟารมขนาดใหญและขนาดยอม รวมไปถึงโรงเรือนเลี้ยงสัตวขนาดเล็ก พัฒนาใหเปนชุมชนพอเพียงอยางยั่งยืน
ของชาวบานในชุมชน โดยประยุกตใชวัสดุที่หาไดในทองถิ่นมาเปนอุปกรณ สําหรับ
41 41 GreenNetwork November-December 2017Network November-December 2017
Green