Page 87 - 10-Жаҳон тарихи метод ўзбек

@edurtm_uz

Respublika
ta’lim markazi
10-topshiriq. Jadval bilan ishlash.

4-jadval Ikkinchi jahon urushining yakunlari

Xronologiya Yakunlar

BMT Ustavi San Fransisko (AQSH) shahrida tasdiqlandi
1945-yil va shu yil 24-oktyabrda kuchga kirdi. Bu sana har yili
BMT kuni sifatida butun dunyoda nishonlanadi. METODIK QO‘LLANMA

Nyurnberg shahrida fashist hokimiyati rahbarlari ustidan
sud jarayoni boʻlib oʻtdi. Fashistik Germaniyaning
asosiy siyosiy va harbiy rahbarlaridan 24 nafari sudga
1945-yil noyabrdan
1946-yil oktyabrgacha tortildi. Sud 12 kishini osib o‘ldirishga, 3 kishini umrbod
qamoq jazosiga hukm qildi. Qolgan jinoyatchilar uzoq
muddatga ozodlikdan mahrum qilindi, 3 kishi esa aybsiz
deb topildi.

Yaponiya poytaxti Tokio shahrida yapon agressiyasidan
1946-yil maydan 1948- aziyat chekkan davlatlar vakillaridan tashkil topgan
yil noyabrgacha Xalqaro harbiy tribunal urushda aybdor deb topilgan
yapon harbiy jinoyatchilari ustidan hukm chiqardi.

Urush yillari SSSR tarkibida bo‘lgan O‘zbekiston ham fashizmga qarshi kurashda
faol ishtirok etdi. Harbiy xizmatga chaqirilganlarning bir qismi halok bo‘ldi, o‘n minglab
kishilar bedarak yo‘qoldi, nogiron bo‘lib qaytdi. Urush yillari xalqimiz juda katta matonat
namunasini ko‘rsatdi.
Frontda qahramonlik ko‘rsatgan 280 nafar o‘zbekistonlik Sovet Ittifoqi Qahramoni
unvoniga sazovar bo‘ldilar, o‘n minglab kishilar orden va medallar bilan mukofotlandi.
Urush yillari front oldi hududlaridan 1 mln dan oshiq kishi O‘zbekistonga evakuatsiya
qilindi, shundan 200 mingdan oshig‘i bolalar edi. Ular o‘zbek oilalarida boshpana va
mehr topdi. Bundan tashqari, SSSRning frontga yaqin hududlaridan ko‘plab sanoat
korxonalari O‘zbekistonga ko‘chirib keltirildi. Ular front uchun harbiy mahsulotlar
yetkazib berdi.

Qo‘shimcha maʼlumot

Xolokost. 1914–1918-yillardagi Birinchi jahon urushidan farqli ravishda
havodan qilingan bombardimonlar va “noraso” xalqlarni qirg‘in qilishlar natijasida
halok bo‘lgan tinch aholi soni harbiy xizmatchilarnikidan kam emasdi. Fashistik
rejimlar tomonidan 6 mln yahudiy o‘ldirildi, bu Yevropadagi yahudiylarning 60%
dan oshig‘i edi. Yahudiylarni tahqirlash va yo‘q qilish jarayoni xolokost degan
nom oldi. Germaniya hududida majburiy ishlatish uchun 3 mln sovet kishilari olib
ketildi, ulardan ko‘pchiligi ochlikdan va bombordimonlar paytida halok bo‘ldi.

87