Page 54 - แห่งการเรียนรู้ นิทรรศรัตนโกสินทร์
P. 54
ระบ ำดำวดึงส์
ระบ ำดำวดึงส์ เป็นการแสดงมาตรฐานที่เป็นฉบับไทยอีกชุดหนึ่ง ซึ่งสมเด็จเจ้าฟ้ากรมพระยานริศรานุ
วัตติวงศ์ได้ทรงนิพนธ์บทร้องขี้ประกอบการแสดงในบทละครดึกด าบรรพ์ เรื่องสังข์ทอง ตอนที่ ๒ ตอนตีคลี
ฉากดาวดึงส์ ในฉากนี้มีพระอินทร์กับพระมเหสีประทับอยู่บนแท่น พระวิศนุกรรม และพระมาตุลี นั่งอยู่ชั้นลด
สองข้าง พวกคนธรรพ์ประจ าเครื่องดนตรีอยู่ด้านหน้า เหล่าเทวดานางฟ้าเข้านั่งเฝ้าสองข้าง เริ่มเปิดฉากเหล่า
เทวดานางฟ้าก็จับระบ าถวาย
รูปแบบ และลักษณะกำรแสดง
เป็นการร าของเหล่าเทวดานางฟ้า ลักษณะท่าร าที่ส าคัญ คือท่าร าจะไม่มีความหมายตรงกับเนื้อร้อง
แต่จะเป็นท่าร าที่มีความสอดคล้องกลมกลืนกันตลอดทั้งเพลง ข้อสังเกตอีกประการหนึ่งคือ ท่าร าบางท่าได้
ปรับปรุงเลียนแบบท่าเต้นในพิธีแขกเจ้าเซ็น การใช้ท่าร ายกมือขึ้นประสานไขว้กันไว้ที่อก และขยับฝ่ามือตบอก
เบา ๆ ตามจังหวะพร้อมการเคลื่อนเท้าไปด้วย
ดนตรีและเพลงที่ใช้ประกอบการแสดง ใช้วงปี่พาทย์ไม้นวม เพลงที่ใช้บรรเลงประกอบการแสดง
ได้แก่เพลงเหาะ เพลงรัว เพลงตะเขิ่ง เพลงแขกเจ้าเซ็นและเพลงรัว
เครื่องแต่งกาย
ผู้แสดงแต่งกายยืนเครื่อง พระสวมเสื้อแขนสั้น ศิราภรณ์ชฎายอดชัย นางศิราภารณ์มงกุฏกษัตรีย์
โอกาสที่ใช้แสดง
เริ้มต้นที่ใช้แสดงประกอบละครดึกด าบรรพ์ เรื่องสังข์ทอง ตอนตีคลี ต่อมาได้จัดเป็นชุดระบ าเอกเทศ
จึงสามารถใช้แสดงในงานต่าง ๆ ทั่วไปได้
31-53