Page 58 - แห่งการเรียนรู้ นิทรรศรัตนโกสินทร์
P. 58
หนังใหญ่
หนังใหญ่ คือมหรสพที่แพร่หลายของคนไทยอีกอย่างหนึ่ง ตัวหนังจะใช้แผ่นหนังวัวฉลุเป็นรูปตัวละครใน
เรื่องรามเกียรติ์ และมีไม้ผูกทาบตัวหนังไว้ทั้งสองข้าง เพื่อให้ตัวหนังตั้งตรงไม่งอ และท าให้มีคันยื่นลงมาใต้ตัว
หนังเป็นสองข้างส าหรับจับถือและยกได้ถนัด สถานที่เล่นจะปลูกโรงผ้าใช้ผ้าขาวคาดเป็นจอ ส่วนด้านหลังจอ
จะจุดไต้และก่อไฟไว้ เพื่อให้แสงท าให้เห็นเงาตัวหนังซึ่งมีลวดลายวิจิตรมาติดอยู่ที่จอผ้าขาว และการเชิดนั้น
คนเชิดต้องเต้นไปตามจังหวะดนตรีและบทพากย์บทเจรจาด้วย การแสดงโขนก็ประกอบไปด้วยการพากย์
เจรจา ขับร้อง และการเต้นท าท่าตามบทพากย์ จึงกล่าวได้ว่าโขนน าเอาการพากย์ เจรจา และท่าทางการเต้น
การแสดงมาจากหนังใหญ่ ปัจจุบันเหลือคณะหนังใหญ่อยู่ทั้งหมด 3 คณะได้แก่
1. หนังใหญ่วัดขนอน จังหวัดราชบุรี
2. หนังใหญ่วัดบ้านดอน จังหวัดระยอง
3. หนังใหญ่วัดสว่างอารมณ์ จังหวัดสิงห์บุรี
ตัวหนังใหญ่สามารถแบ่งได้เป็น 2 ประเภทใหญ่ ๆ ได้แก่
หนังเรื่อง หนังเรื่องคือหนังขนาดใหญ่ที่มีภาพอื่น ๆ เป็นองค์ประกอบ หรือ มีตัวละครมากกว่าหนึ่งตัว
ได้แก่
1. หนังเมือง มีตัวละครตัวเดียว หรือหลายตัว ประกอบด้วยภาพสถานที่เช่น พลับพลา หรือ ราชวัง
2. หนังจับ หรือ หนังรบเป็นภาพตัวละคร 2 หรือ 3 ตัว ท าการรบกัน หรือ จับกัน เช่นพระรามรบกับ
ทศกัณฐ์
หนังเบ็ดเตล็ด หนังเบ็ดเตล็ดคือหนังที่จัดท่าทางพิเศษ เช่น หนังรถ ตัวละครนั่งบนราชรถ
33-57
