Page 95 - TEKNOLOJİ VE TASARIM 8.SINIF
P. 95
BİYOTAKLİT OLUŞTURMA DÜZEYLERİ
TEKNOLOJİ VE TASARIM
Her tasarım, bir problemi çözmek için yapılır. Önce problemi doğru bir şekilde tanımlamalısınız.
· Doğada bu durumlara benzer problemleri tespit etmeli, bu problemlere karşı geliştirilen çözümleri
incelemelisiniz.
· Tespit edilen bu çözümlerin, bizim hayatımıza nasıl uyarlanabileceği ile ilgili tasarımlar geliştirerek,
doğayla uyumlu bir ürün veya süreç tasarlayarak, ihtiyaç duyulan faydaları elde edebilirsiniz. Doğadan
esinlenerek bir yaşam problemini akılcı bir yöntemle çözmek için biyotaklitin üç temel düzeyini
kullanabiliriz. Bu düzeyler şu şekildedir.
Biyotaklitin Üç Temel Düzeyi
1-Organizma düzeyi; Bitki veya hayvan gibi bir kısmı yada
tümü (formunu)taklit etme. Sol taraftaki görselde bir çok
deniz canlısının formu bir lamba tasarım fikrine
dönüştürülmüştür. Ahtapotun her bir kolu bir ampulün
yanacağı duy şeklinde ele alınmıştır, ahtapot formunda bir
avize tasarımı organizma düzeyi dikkate alınarak
tasarlanmıştır.
2-Davranış düzeyi; Canlı organizmaların göstermiş
oldukları davranışları taklit etme yöntemidir. Sol taraftaki
görselde kangurunun zıplayarak uzun mesafeleri almasını
sağlayan ayak formu ve zıplama anında ortaya çıkan
yaylanma durumu biyotaklit edilerek bir ayakkabı tasarım
fikrine dönüşmüştür. Denemeler normal bir insanın
zıplayarak ulaştığı mesafeden daha uzun mesafelere
zıpladığını göstermiştir.
3-Ekosistem düzeyi; Organizmaya başarı kazandıran
genel prensiplerin taklit etme. Termitler yuvalarında
kullandıkları teknikler itibari ile mühendislere taş
çıkartmaktadır. Sıcak Afrika savanalarında sıcaklığın 45-50
derece olduğu anlarda ,yuvaların iç ısısı 20-25 derece
arasında kalmaktadır. Sıcak iklim kuşaklarındaki bölgelerde
termitlerin bu teknikleri kullanılarak yapıların
tasarlanabileceği biyotaklit açısından mümkün
görünmektedir.
91