Page 1754 - บทคดยอการทดลองสนสด 58 สมบรณ_Neat
P. 1754
รายงานผลการทดลองสิ้นสุด ปี 2558
1. ชุดโครงการวิจัย วิจัยและพัฒนาการอารักขาพืช
2. โครงการวิจัย อนุกรมวิธาน ชีววิทยา และเทคนิคการตรวจวินิจฉัยศัตรูพืชและศัตรู
ธรรมชาติ
3. ชื่อการทดลอง อนุกรมวิธานเพลี้ยไฟ สกุล Haplothrips Amyot & Serville ที่พบใน
ประเทศไทย (Thysanoptera : Tubulifera : Phlaeothripidea)
Taxonomy of Thrips in Genus Haplothrips Amyot & Serville
(Thysanoptera : Tubulifera : Phlaeothripidea) in Thailand
4. คณะผู้ดำเนินงาน เกศสุดา สนศิริ สุนัดดา เชาวลิต 1/
1/
ชมัยพร บัวมาศ อิทธิพล บรรณาการ 1/
1/
สิทธิศิโรดม แก้วสวัสดิ์ 1/
5. บทคัดย่อ
เพลี้ยไฟสกุล Haplothrips จัดอยู่ในอันดับ Thysanoptera อันดับย่อย (suborder)
Tubulifera และวงศ์ Phlaeothripidea ประกอบด้วย 450 สกุล จำนวน 3,500 ชนิด เพลี้ยไฟในสกุล
Haplothrips ถูกค้นพบและบรรยายครั้งแรกโดย Amyot & Serville ในปี ค.ศ. 1843 ปัจจุบันพบ
จำนวน 250 ชนิด มีการแพร่กระจายทั่วโลก เพลี้ยไฟในสกุลนี้พบเข้าทำลายส่วนดอกของพืชเศรษฐกิจ
ที่สำคัญหลายชนิด เช่น พืชในวงศ์ Poaceae (ข้าว อ้อย ข้าวโพด ข้าวฟ่าง) และวงศ์ Asteraceae
(ดาวเรือง ดาวกระจาย เบญจมาศ เบญจมาศสวน ทานตะวัน เยอบีรา บานชื่น ฯลฯ) สร้างความเสียหาย
ให้กับพืชโดยการดูดกินโดยตรง และสร้างความเสียหายทางอ้อมจากสิ่งขับถ่ายที่เพลี้ยไฟถ่ายออกมา
ซึ่งมีลักษณะคล้ายหยดน้ำ เมื่อแห้งจะทำให้พืชเกิดรอยตำหนิสีดำตามส่วนต่างๆ ของพืช ทั้งนี้ในประเทศไทย
ยังไม่มีการศึกษาทางด้านอนุกรมวิธาน และเขตการแพร่กระจายของเพลี้ยไฟในสกุลนี้ วัตถุประสงค์
ของการศึกษาเพื่อให้ทราบชนิดพืชอาหารและเขตการแพร่กระจาย พร้อมจัดทำแนวทางการวินิจฉัยชนิด
จากการศึกษาโดยการสำรวจและเก็บรวบรวมตัวอย่างเพลี้ยไฟในสกุลนี้จากแปลงปลูกพืชทั่วทุกภาคของ
ประเทศไทย ระหว่างเดือนตุลาคม 2555 ถึงกันยายน 2558 พบเพลี้ยไฟในสกุล Haplothrips 3 ชนิด
ได้แก่ Haplothrips aculeatus (Fabricius) มีพืชอาหารคือ ข้าวโพด พบที่จังหวัดนครปฐม นครราชสีมา
ราชบุรี กาญจนบุรี เพลี้ยไฟ Haplothrip gowdeyi (Franklin) มีพืชอาหาร 8 ชนิด ได้แก่ ข้าวโพด
ข้าวฟ่าง ข้าวบาร์เล่ย์ พริก มะม่วง ลำไย เยอบีร่า และดาวเรือง พบแพร่กระจายทั่วทุกภาคของประเทศไทย
และเพลี้ยไฟ Haplothrips robustus Bangnall มีพืชอาหารคือ ดาวเรือง สำรวจพบในจังหวัดบึงกาฬ
ซึ่งได้ทำการบรรยายถึงลักษณะทางสัณฐานวิทยา ตลอดถึงเสนอแนวทางการวินิจฉัยจำแนกชนิด (Key to
species) ของเพลี้ยไฟในสกุล Haplothrips Amyot & Serville ที่ได้สำรวจพบในการศึกษาครั้งนี้
นอกจากนี้ข้อมูลที่ได้จากการศึกษายังสามารถนำไปใช้ในการจัดทำบัญชีรายชื่อแมลงศัตรูพืชและวิเคราะห์
ความเสี่ยงแมลงศัตรูพืช ในการนำเข้าและส่งออกผลผลิตทางการเกษตร
___________________________________________
1/ สำนักวิจัยพัฒนาการอารักขาพืช
1687