Page 110 - NhungMuaXuanTroLai
P. 110
Tröôùc heát phaûi nhaän ñònh roõ laø sau khi voû Ñòa Caàu nguoäi ñi, Traùi Ñaát chaúng coù
hình daïng nhö Traùi Ñaát chuùng ta bieát ngaøy nay.Taát caû chæ laø moät quaû caàu ñaù cöùng, coù
nhöõng choã nöùt neû, löûa ôû trong ruoät Ñòa Caàu phun ra ngoaøi, toûa ra nhöõng chaát hôi ñoäc.
Nghieân cöùu nhöõng vuï löûa phun ra ngaøy nay ngöôøi ta cuõng coù theå hieåu nhöõng chaát
ñoäc ñoù nhö theá naøo. Ñòa caàu luùc ñaàu khoâng coù nöôùc, khoâng coù bieån maø cuõng chaúng
coù khoâng khí. Noù coøn noùng vaø bao truøm bôûi nhöõng ñaùm maây daøy ñaëc, khoâng phaûi
nhö maây ngaøy nay maø laø hôi ñoäc, chaát khí methane.
Khoaûng thaäp nieân 30 cuûa Theá kyû naøy, moät ngaønh Hoùa hoïc môùi xuaát hieän goïi laø
Hoùa hoïc tieàn sinh hoïc (prebiotic chemistry), nghóa laø nghieân cöùu caùc chaát hoùa hoïc
cuûa Traùi Ñaát tröôùc khi coù söï soáng ra ñôøi.
Hai nhaø baùc hoïc thôøi ñoù, oâng Alexander I. Oparin ôû Nga vaø oâng J. B.S. Haldane ôû
Anh, chæ ra raèng caùc hôïp chaát höõu cô khoâng theå naøo thaønh hình treân Traùi Ñaát, neáu
Ñòa Caàu luùc ñoù coù nhöõng ñaùm hôi goàm nhieàu döôõng khí nhö ngaøy nay. Taïi sao vaäy?
Giaûn dò döôõng khí laø loaïi khí deã baét laáy khinh khí ñeå taïo ra nöôùc, neáu coù quaù
nhieàu döôõng khí, noù chæ vieäc nuoát cho baèng heát khinh khí laøm thaønh nöôùc (phaân töû
voâ cô) vaø nhö vaäy noù laøm caûn trôû cho vieäc keát hôïp cuûa nguyeân töû khí caùc-boân ñeå taïo
ra nhöõng phaân töû phöùc taïp hôn, töùc laø phaân töû höõu cô.
Theo hai nhaø baùc hoïc naøy, baàu khí quyeån cuûa Ñòa Caàu hoài môùi sô sinh phaûi coù raát
ít döôõng khí vaø raát nhieàu khinh khí ñeå phoái hôïp vôùi caùc khí khaùc nhö methane vaø
ammonia. Coù nhieàu khinh khí laø chuyeän deã hieåu, vì khinh khí laø loaïi nguyeân töû ñôn
giaûn nhaát vaø cuõng coù nhieàu nhaát trong vuõ truï.Vaäy taïi sao caùc nhaø baùc hoïc laïi bieát coù
khí methane vaø ammonia?
Tröôùc heát noù ôû nuùi löûa phun ra. Vaø sau, quan troïng hôn, ngöôøi ta ñaõ "nhìn" thaáy
coù khaù nhieàu ôû caùc "khí quyeån" treân caùc haønh tinh sinh ra sau Traùi Ñaát. Ñoù laø nhöõng
haønh tinh chaïy treân quyõ ñaïo voøng ngoaøi Ñòa Caàu tính töø Maët Trôøi trôû ra. Khoa Thieân
vaên ngaøy nay xaùc ñònh raèng caùc haønh tinh ôû voøng ngoaøi Traùi Ñaát sinh ra muoän hôn.
Chuùng ta ñaõ bieát Moäc Tinh laø traùi caàu hôi khoång loà ôû voøng ngoaøi Traùi Ñaát, goàm
phaàn lôùn laø khí ammonia. Naêm 1953, moät cuoäc thí nghieäm tröù danh goïi laø thí nghieäm
Miller-Urey laàn ñaàu tieân thí nghieäm moân Hoùa hoïc tieàn sinh hoïc.
Söï soáng trong Phoøng Thí nghieäm
Giaùo sö Harold C. Urey cuûa tröôøng Ñaïi hoïc Chicago vaø sinh vieân Stanley L.
Miller cuûa Phoøng Thí nghieäm Urey, khaûo cöùu nhöõng phaûn öùng hoùa hoïc treân maët Ñòa
Caàu khi coøn bao phuû bôûi nhöõng chaát hôi nhö hai oâng Oparin vaø Haldane ñaõ vaïch ra
cho thaáy.
Vaøo moät thôøi ñieåm maø ñaùm hôi bao phuû daøy ñaëc che khuaát aùnh naéng Maët Trôøi
laøm voû Ñòa Caàu caøng nguoäi ñi mau leï, moät soá döôõng khí ñaõ coù dòp baét laáy khinh khí
ñeå taïo thaønh moät thöù taïm goïi laø "nöôùc"(vì nöôùc ñoù khoâng phaûi chæ coù döôõng khí maø
coøn laãn caùc chaát hôi ñoäc khaùc). Söï boác hôi cuûa loaïi nöôùc naøy taïo thaønh maây, maây laïi
hoùa ra möa, vaø moät khi "khoâng khí" luùc ñoù ñaõ laïnh, maây laïi hoùa ra möa laøm thaønh
nhöõng hoá bieån nhoû treân Ñòa Caàu, vaø töï nhieân khi coù phaûn öùng khí quyeån vôùi tónh
ñieän laø coù saám, chôùp vaø seùt.