Page 53 - จิตรกรรมปริศนาธรรมภาคใต้

จะเห็นได้ว่าความเช่ือและความศรัทธาเป็นส่ิงสาคัญของชาวพุทธศาสนา ซ่ึงเป็นเคร่ืองยึดเหน่ียวทางด้านจิตใจ และฝังรากลึกในจิตสานึ กของคนในภาคใต้ จึงเป็นเหตุที่สาคัญให้ชาวใต้สร้างวัดเป็นจานวนมาก เนื่องจากใช้เป็นสถานท่ี ประกอบพิธีกรรมทางศาสนา ซึ่งศาสนาในสายตาของชาวใต้ถือว่าเป็นศูนย์กลางของการสร้างสรรค์ความดีใครท่ีเหินห่าง จากศาสนาถือว่าห่างไกลจากความดี จะเห็นได้จากความเช่ือหลายประการ เช่น นิยมให้บุตรหลานบวชเรียน เพื่อให้เป็น คนดีและส่งผลถึงบิดามารดาด้วยและการที่นิยมสร้างโบราณสถานทางพุทธศาสนา ซ่ึงปรากฏอยู่ทั่วไป ถือว่าศาสนาเป็น ศูนย์กลางของความดี และเพ่ือเป็นการเผยแพร่หลักธรรมคาสอนของพระพุทธเจ้า ดังปรากฏภาพปริศนาธรรม ล้วนแล้ว เป็นแก่นของพระพุทธศาสนาทั้งสิ้น เพื่อให้ประชาชนได้นาไปประพฤติปฏิบัติ อันจะนามาสู่ความสงบสุข หลุดพ้นจากกิเลส ท้ังปวงของชุมชนภาคใต้ ที่แสดงออกถึงความเช่ือความศรัทธาของพระพุทธศาสนาในจิตรกรรมฝาผนัง ดังน้ี
ควํามเช่ือกฎแห่งกรรม คือหลักธรรมที่ถือว่าทาดีได้ดี ทาชั่วได้ช่ัว ตามหลักพุทธศาสนา บุคคลทากรรมใดไว้ ย่อมได้รับผลกรรมนั้นตอบสนอง ไม่มีทางหลีกหนีพ้น จะใช้กรรมดีลบล้างกรรมช่ัวไม่ได้ พระพุทธเจ้าได้ตรัสสอนพระสงฆ์ ท้ังหลายว่า “ดูราภิกษุทั้งหลาย อย่าได้กระทายังกรรมอันเป็นบาปเถอะ อันว่าบาปและบุญน้ีแม้นได้กระทามากน้อยเท่าได้ ก็บ่อาจจะหายได้แท้แล” (มณี พยอมยงค์, 2536: 106) สอดคล้องกับความเช่ือกฎแห่งกรรมของชาวใต้ท่ีว่า
ชาวภาคใต้เชื่อว่าทาดีได้ดี ทาช่ัวได้ช่ัว คนเราเกิดมาด้วยอานาจแห่งผลกรรม เม่ือยังมีกรรมอยู่ก็ต้องเวียนว่าย ตายเกิด (สังสารวัฏ) เร่ือย ๆ ไปจนกวา่ จะหมดกรรมและเชอื่ วา่ การละกเิ ลสอนั เปน็ เหตแุ หง่ กรรมโดยวธิ ปี ระพฤตปิ ฏบิ ตั ติ าม หลกั พทุ ธศาสนานนั้ จะทา ใหห้ มดกรรมและสนิ้ ภพสน้ิ ชาตไิ ดจ้ รงิ และมกั จะมจี ดุ เชอื่ มโยงกนั 3 จดุ คอื อดตี ชาติ – ปจั จบุ นั ชาติ – อนาคตชาติ กลา่ วคอื เชอื่ วา่ วถิ ชี วี ติ ทเี่ ปน็ อยใู่ นปจั จบุ นั นนั้ เปน็ ผลมาจากผลกรรมในอดตี ชาตแิ ละผลกรรมทท่ี า ในปจั จบุ นั ชาติ ถ้ายังไม่ได้รับผลทันตาเห็นในชาตินี้จะส่งผลไปถึงอนาคตชาติ นั่นคือ ถ้าทาดีจะได้ไปเกิดในสวรรค์เป็นเทพที่พรั่งพร้อม ด้วยทิพยสมบัตินานาประการถ้าทาช่ัวจะไปตกนรกหมกไหม้ให้ได้รับทุกขเวทนาแสนสาหัส(สถาบันทักษิณคดีศึกษา, 2529: 3450-3452) ดังปรากฏภาพปริศนาธรรมแนวเรื่องไตรภูมิ ในจิตรกรรมฝาผนังของภาคใต้แสดงภาพเทพเจ้าชุมนุม แทบทุกวัดหรือภาพสวรรค์ชั้นดาวดึงส์ที่มีเทพดานางฟ้าเหาะลอยอย่างมีความสุขท่ีสอดคล้องกับคาสอนของพระพุทธเจ้า ของการทาดีได้ดี ของความเช่ือแนวเร่ือง อรูปภูมิ เช่นผนังด้านหลังพระประธานวัดชลธาราสิงเห วัดสุนทราวาสและ วดั สวุ รรณครี ี เปน็ ตน้ และภาพเนอื้ หาเรอื่ งทศชาตจิ ะแสดงออกถงึ ความเพยี รบารมใี นแตล่ ะพระชาตเิ ปน็ การประพฤตปิ ฏบิ ตั ิ ตามหลักพระพุทธศาสนาเพ่ือจุดมุ่งหมายสู่นิพพาน เช่น ภาพตอนภูริทัตตชาดก เสวยพระชาติเป็นพญานาคจะต้องทนทุกข์ แสนสาหัสกับกรรมที่ได้กระทามา ซึ่งจะต้องสารอกพิษพ่นไฟในการแสดง รวมท้ังพระชาติสุดท้ายของเจ้าชายสิทธัตถะ ได้ออกผนวชปฏิบัติธรรมเพื่อให้หลุดพ้นจากกิเลสทั้งปวง พ้นจากการเวียนว่ายตายเกิดสิ้นภพสิ้นชาติจนได้ตรัสรู้สู่นิพพาน ซึ่งช่างจะวาดภาพตามความเช่ือดังกล่าวอันแสดงให้เห็นถึงผลของการทาดีปฏิบัติตามหลักคาสอนของพุทธเจ้าจะสามารถ หลุดพ้นได้และภาพผลของการทาช่ัวดังภาพพระเนมีราชท่องนรกและสวรรค์ของวัดมัชฌิมาวาสวรวิหารและวัดโพธิ์ ปฐมาวาส ภาพนรกภูมิบริเวณผนังด้านหลังพระประธานแสดงภาพสัตว์นรกที่ได้รับโทษทัณฑ์จากการกระทาช่ัวในแต่ละ ประเภทของความช่ัวและช่างได้สอดแทรกความเป็นลักษณะเด่นของศิลปะท้องถิ่นด้วยการวาดภาพสัตว์นรกแบบตัว หนังตะลุง เพราะฝีมือช่างท้องถ่ินจึงมีความเป็นอิสระในการออกแบบภาพตามความเชื่อแนวเร่ืองไตรภูมิ
43