Page 142 - โครงการสื่ออิเล็กทรอนิกส์
P. 142
หน้าที่พลเมืองและศีลธรรม 139
ควันลอยโขมงอยู่ตลอดเวลา สถานที่ศักดิ์สิทธิ์อีกแห่งหนึ่งคือเมืองมธุรา ที่เป็นเมืองส าคัญ
ศักดิ์สิทธิ์ของ นิกายไวษวะที่ตั้งอยู่บนฝั่งแม่น้ํายมนา ที่ถือว่าเป็นบ้านเกิดของพระกฤษณะ เมื่อถึง
เทศกาลจะมีนักแสวง บุญมาที่เมืองนี้และมีพิธีฟ้อนร าให้เกียรติแก่พระกฤษณะ ซึ่งนอกจากสถานที่
ส าคัญทั้งสองแห่งนี้แล้วยังมี ศูนย์กลางทางศาสนาอีกหลายแห่ง
9.2 หลักธรรมที่ส าคัญทางศาสนา
9.2.1 ความหมายของหลักธรรมทางศาสนา
ศาสนาทุกศาสนามีหลักธรรมค าสั่งสอน ซึ่งถือว่าเป็นหัวใจของศาสนาในพระพุทธศาสนา
พระพุทธเจ้าเคยตรัสว่า “ผู้ใดเห็นธรรมผู้นั้นเห็นเรา” ซึ่งเป็นการแสดงให้เห็นว่าหลักธรรมนั้นส าคัญ
และ พระพุทธเจ้าทรงค้นพบด้วยพระองค์เอง แล้วน ามาเผยแพร่แก่มนุษย์
หลักธรรมทางศาสนาเป็นศัพท์ 3 ค า คือ หลัก ธรรม และศาสนา สามารถให้นิยามแต่ละ
ค า ได้ดังนี้
หลัก หมายถึง เสาที่ปักไว้ ที่ผูก ที่มั่น เครื่องหมาย เครื่องยึดเหนี่ยว เครื่องจับยึด สาระที่
มั่นคงอันเป็นที่ตั้ง ราชบัณฑิตยสถาน, 2546:1271)
ธรรม มีผู้ให้ความหมายไว้ดังนี้
ธรรม หมายถึง คุณความดี ค าสั่งสอนในศาสนา หลักประพฤติปฏิบัติในศาสนา ความจริง
ความยุติธรรม ความถูกต้อง กฎเกณฑ์ กฎหมาย สิ่งทั้งหลาย สิ่งของ (ราชบัณฑิตยสถาน, 2554 : 553)
ธรรม หมายถึง สิ่ง ทุกสิ่งทุกอย่างที่เป็นตัวเหตุ ตัวผลปรากฏต่าง ๆ และตัวค าสอนหรือ
เป็น การปฏิบัติให้ลุถึงผล (พุทธทาสภิกขุ, 2537.139)
ธรรม หมายถึง ความจริง ความดี ความถูกต้อง ความประพฤติชอบ หลักการ แบบแผน
ค าสั่งสอนของพระพุทธเจ้า ซึ่งแสดงให้เปิดเผยปรากฏขึ้น (พระธรรมปิฎก 2540 : 23)
จากความหมายของหลักธรรม สรุปได้ว่า หลักธรรม หมายถึง ค าสอนทางพระพุทธศาสนา
ที่เป็นความจริง เป็นความดีงามน ความถูกต้อง เมื่อน าไปปฏิบัติช่วยให้เกิดความดีงามในชีวิต และ
สังคมอยู่ ร่วมกันอย่างมีความสุข
ศาสนา หมายถึง ลัทธิความเชื่อของมนุษย์อันมีหลักคือ แสดงก าเนิดและความสิ้นสุดของ
โลก อันเป็นไปในฝ่ายปรมัตถ์ ประการหนึ่ง แสดงหลักธรรมเกี่ยวกับบุญบาป อันเป็นไปในฝ่ายศีลธรรม
ประการ หนึ่ง พร้อมทั้งลัทธิพิธีที่กระท าตามความเห็นหรือตามค าสั่งสอนในความเชื่อถือนั้น ๆ
