Page 3 - สังคมไทยในบริบทโลก
P. 3
สังคมไทยในบริบทโลก
บทน า
นับตั้งแต่อดีตได้มีความพยายามที่จะจัดระเบียบโลก (World Oder) เพื่อสร้างสังคมโลก
ให้มีระเบียบและกฎเกณฑ์ ก่อให้เกิดโครงสร้างความสัมพันธ์ทางการเมืองระหว่างประเทศ
ที่มีการถ่วงดุลอ านาจของบรรดารัฐอธิปไตย การจัดระเบียบโลกดังกล่าวเป็นไปทั้งด้านการเมือง
และด้านเศรษฐกิจ ผู้ที่บทบาทด าเนินการคือประเทศมหาอ านาจในแต่ละยุคสมัย เริ่มจากประเทศ
มหาอ านาจยุโรปในคริสต์ศตวรรษที่ 19 ซึ่งตรงกับสมัยรัตนโกสินทร์ตอนต้น โดยแพร่หลายไป
ทั่วทุกภูมิภาคในโลกพร้อมกับกระบวนการล่าอาณานิคม
ตอนที่ 2.1 การขยายอ านาจของประเทศตะวันตก
การแสวงผลประโยชน์ทางเศรษฐกิจของประเทศตะวันตก เป็นปัจจัยส าคัญที่น าไปสู่
ความเป็นมหาอ านาจ โดยเฉพาะอย่างยิ่งภายหลังการปฏิวัติอุตสาหกรรม ซึ่งเริ่มขึ้นที่อังกฤษ
เป็นประเทศแรก จากนั้นจึงแพร่หลายไปยังประเทศอื่นในยุโรป มีผลให้ต่างต้องการวัตถุดิบ
เพื่อป้อนโรงงานอุตสาหกรรมและตลาดเพื่อระบายสินค้า อันน าไปสู่การขยายบทบาทของ
ชาติตะวันตกสู่ทุกภูมิภาคทั่วโลก ด้วยวิธีการล่าอาณานิคมตามลัทธิจักรวรรดินิยม
สภาวะดังกล่าว มีผลกระทบต่อประเทศไทยด้วย แม้ว่าการติดต่อกับชาติตะวันตกในระยะแรก
จะไม่มีผลต่อการเปลี่ยนแปลงสังคมไทย เนื่องจากสังคมไทยยุคจารีตมีลักษณะยึดมั่นตามกรอบ
แบบแผนประเพณี ที่สืบทอดต่อกันมา แต่เมื่อลัทธิจักรวรรดินิยมแพร่หลายอย่างขวางจนประเทศ
รอบบ้านทั้งหมด ต้องตกเป็นอาณานิคมของประเทศตะวันตก ประเทศไทยก็จ าต้องปรับตนเอง
ให้รอดพ้นจากการ ถูกยึดครอง ด้วยการเข้าร่วมในเป็นส่วนหนึ่งในระเบียบโลกด้านเศรษฐกิจ
เรื่องที่ 2.1.1 การจัดระเบียบโลก
ความพยายามจัดระเบียบโลกมีสาเหตุมาจากความขัดแย้งระหว่างประเทศ
ในทวีปยุโรป ทั้งจากการแสวงอ านาจ การมุ่งหวังในผลประโยชน์แห่งชาติและที่ส าคัญคือ
ความแตกต่างทางศาสนาระหว่างคริสต์ศาสนานิกายโรมันคาทอลิกกับคริสต์ศาสนานิกาย
โปแตสตันท์ ส่งผลให้เกิดสงครามที่สืบเนื่องยาวนานเรียกว่าสงครามสามสิบปี เมื่อการสู้รบสิ้นสุด
ลงมีการลงนามร่วมกันในสนธิสัญญาเวสฟาเลีย (Westphalia) แต่เป็นเพียงหาหนทางที่จะด ารง
อยู่ร่วมกันอย่างสันติ มิได้สร้างกลไกการตัดสินร่วมกันดังเช่นระยะเวลาต่อมา
43
