Page 175 - เสด็จสู่แดนสรวง

สมเด็จพระเจ้ําพี่ยําเธอ เจ้ําฟ้ํามหิดลอดุลยเดช กรมหลวงสงขลํานครินทร์ ซึ่งทรงเคยรับรําชกําร กรมทหํารเรือ จึงได้มีกํารยิงสลุตถวําย ดําเนินกํารโดยทหํารปืนใหญ่ ๒ กองร้อย ยิงปืนพร้อมกัน เป็นกองร้อย กองร้อยละ ๓ ครั้ง สลับกัน (ราชกิจจานุเบกษา ๒๔๗๒: ๔๖๐๘)
หรอื ในครําวทส่ี มเดจ็ พระอนชุ ําธริ ําช เจํา้ ฟํา้ จกั รพงษภ์ วู นําถ กรมหลวงพษิ ณโุ ลกประชํานําถ เสดจ็ ทวิ งคต ณ ประเทศสงิ คโปร์ ผสู้ ํา เรจ็ รําชกํารองั กฤษประจํา แหลมมลํายเู ชญิ พระศพไปตงั้ ทจี่ วน ผู้สําเร็จรําชกําร และต่อมําอัญเชิญพระศพออกจํากสิงคโปร์ในวันที่ ๑๗ มิถุนํายน พ.ศ. ๒๕๖๓ ทําง “ป้อมท่ีเมืองสิงคโปร์ยิงสลุตถวําย ๒๗ นัด” (พระองค์เจ้ําจุลจักรพงษ์ ๒๕๕๒: ๑๔๘) ซึ่งสะท้อน ให้เห็นว่ําธรรมเนียมนี้ได้ยึดถือปฏิบัติในหมู่ของประเทศต่ํางๆ ในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้แล้ว อันเป็นผลมําจํากกํารเข้ํามําของอําณํานิคมตะวันตก
สลุตมีรํากศัพท์มําจํากคําว่ํา “Salutio” (ซัล-ลูท-ทิ-โอ) แปลว่ํา กํารทําควํามเคํารพ ท่ีมํา ท่ีไปของธรรมเนียมกํารยิงสลุต (Gun salute) เพื่อแสดงควํามเคํารพนี้มีกําเนิดจํากธรรมเนียมของ ทหํารเรือในกํารเดินเรือระหว่ํางชําติ ทําให้เรือต้องเตรียมพร้อมต่อสู่กับโจรสลัดอยู่เสมอ ปืนใหญ่ จงึ ตอ้ งบรรจกุ ระสนุ คําปํากกระบอกปนื เอําไว้ ดงั นนั้ เมอ่ื เรอื ไดเ้ ดนิ ทํางไปถงึ ปลํายทํางยงั มติ รประเทศ แล้วจําเป็นจะต้องแสดงควํามบริสุทธ์ิใจว่ํามิได้มีประสงค์ร้ําย จึงยิงลูกปืนออกไปเพื่อให้ลูกกระสุน ไม่ค้ํางกระบอกปืน ซึ่งป้อมหรือเรือของเจ้ําของน่ํานน้ําจะยิงสลุตตอบเช่นกัน และสื่อถึงกํารให้ ควํามเคํารพอย่ํางสูงและควํามเชื่อใจเช่นกัน ต่อมํากํารยิงสลุตจึงได้ถูกประยุกต์ใช้กับกํารแสดง ควํามเคํารพประมุขของประเทศ ชําติ ธง หรือบุคคลสําคัญ โดยปืนใหญ่ที่ใช้ยิงจะบรรจุเพียงดินดํา หรือดินไม่มีควัน มีจํานวนนัดที่ยิงเป็นเกณฑ์ตํามควรแก่เกียรติยศของบุคคลหรือส่ิงที่ควรได้รับ ควํามเคํารพ กํารพัฒนําระบบจํานวนของกํารยิงเร่ิมต้นขึ้นในอังกฤษ (ทวีวุฒิ พงศ์พิพัฒน์ ๒๕๕๕: ๑๘-๒๓) โดยนํายซํามูเอล พิพส์ (Samuel Pepys) ทหํารเรืออังกฤษ ซึ่งได้กําหนดจํานวนลูกปืน ที่ใช้ยิงเพื่องํานพิธีต่ํางๆ แต่สําหรับงํานศพจะยิงในจํานวนที่มํากเป็นพิเศษ
สยํามเองรจู้ กั กํารยงิ สลตุ เพอื่ แสดงควํามเคํารพตอ่ เรอื ของคณะทตู ํานทุ ตู ตํา่ งชําตนิ บั ตงั้ แต่ สมยั อยธุ ยํา เทํา่ ทมี่ หี ลกั ฐํานปรํากฏเรม่ิ ตน้ ในรชั สมยั สมเดจ็ พระเจํา้ ปรําสําททองเปน็ ครงั้ แรกเมอื่ รบั พระรําชสําสน์ของเจ้ําชํายแห่งออเรนจ์ รําชอําณําจักรเนเธอร์แลนด์ และได้รับกํารรื้อฟื้นอีกครั้ง ในสมยั รตั นโกสนิ ทรเ์ มอื่ รชั สมยั พระบําทสมเดจ็ พระนง่ั เกลํา้ เจํา้ อยหู่ วั เพอื่ รบั มสิ เตอรโ์ จเซฟ บสั เลสเตยี ทูตอเมริกันซ่ึงเข้ํามําเจริญทํางพระรําชไมตรีเม่ือ พ.ศ.๒๓๙๓ ด้วยกํารยิงสลุตเป็นสัญลักษณ์ของ กํารแสดงควํามเคํารพและสญั ลกั ษณข์ องทหํารทํา ใหท้ ํางกองทพั และรําชสํา นกั สยํามไดน้ ํา มําประยกุ ต์ ใช้ในงํานพระบรมศพ และจึงต้องมีกํารออกกฎเกณฑ์เร่ืองกํารยิงสลุตด้วยเช่นกัน ประเภทของสลุต ท่ียิงในงํานพระบรมศพนี้จะเรียกว่ํา สลุตหลวง ปกติกํารยิงสลุตหลวงจะเป็นกํารถวํายควํามคํานับ ตอ่ พระเจํา้ อยหู่ วั เมอื่ เสดจ็ พระรําชดํา เนนิ ในกํารใดๆ ซงึ่ มกี ํารแตง่ กํายเตม็ ยศ กํา หนดใหย้ งิ เพอื่ ถวําย คํานับธงมหํารําชใหญ่ และอื่นๆ และยิงเพ่ือเฉลิมพระเกียรติในวันพระรําชสมภพ วันฉัตรมงคล โดยยิงจํานวน ๒๑ นัด ยกเว้นสลุตหลวงพิเศษจะมีกํารยิง ๑๐๑ นัด ส่วนสลุตแบบอ่ืนได้แก่ สลุต ขํา้ รําชกําร และสลตุ นํานําชําติ จะไมข่ อกลํา่ วถงึ ในทนี่ ้ี (ทววี ฒุ ิ พงศพ์ พิ ฒั น์ ๒๕๕๕: ๑๘-๒๓; จนิ ตนํา กระบวนแสง ๒๕๒๐)
ศิลปะ ประเพณี และความเชื่อในงานพระบรมศพและพระเมรุมาศ ๑๗3
เสด็จสู่แดนสรวง