Page 197 - เสด็จสู่แดนสรวง
P. 197
โรงมหรสพในงํานพระเมรุ จิตรกรรมฝําผนังที่ระเบียงคดวัดพระศรีรัตนศําสดํารําม (ที่มํา: http://tpir53.blogspot.co.uk/2011/05/blog-post_09.html)
๒. วิธีคิดแบบกษัตริย์พุทธราชา “เกษมสุขเพราะพระโพธิสัตว์คืนสวรรค์”
คนไทยเชอื่ วํา่ พระรําชําเปน็ สมมตเิ ทพ รวมถงึ เปน็ พระหนอ่ พทุ ธเจํา้ หรอื พระโพธสิ ตั ว์ ทจี่ ตุ ิ หรอื อวตํารลงมําเกดิ เพอ่ื ทํา ภํารกจิ ในกํารชว่ ยมวลมนษุ ยชําติ ดงั นนั้ “กํารตําย” ของพระรําชําจงึ เปน็ สัญญําณของกํารสิ้นสุดภํารกิจหมดพระรําชภําระในโลกมนุษย์ จึงเป็นเรื่องน่ํายินดีควรแก่กํารเฉลิม ฉลองครงั้ ใหญ่ เนอ่ื งจํากจะเสดจ็ กลบั คนื สสู่ วรรคห์ รอื ภมู อิ นั เปน็ ทปี่ ระทบั มําแตเ่ ดมิ ดว้ ยเหตนุ ี้ ในฉําก งํานพระศพในวรรณคดนี ทิ ํานของไทยจงึ ปรํากฏมหรสพและควํามครกึ ครนื้ จํากงํานเฉลมิ ฉลองเนอื่ ง ในงํานพระเมรุด้วย ตัวอย่ํางเช่นในอิเหนาได้พรรณนําไว้ว่ํา
๏ บัดนั้น ทั้งหุ่นโขนโรงใหญ่ช่องระทา ครั้นพระศพชักมาถึงหน้าเมรุ
ต่างเล่นเต้นราทาท่วงที
พนักงานการเล่นทุกภาษา มานอนโรงคอยท่าแต่ราตรี ก็โห่ฉาวกราวเขนข้ึนอึงมี่ เสียงฆ้องกลองตีทุกโรงงาน ฯ
(พระบําทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้ํานภําลัย ๒๕๕๘: ๖๑)
อีกทั้งในงํานพระศพที่มีกํารจัดงํานรื่นเริงน้ียังถือได้ว่ําเป็นพื้นที่ทํางสังคมท่ีหนุ่มสําวจะได้ มําพบปะกัน ดังบทกลอนดังต่อไปนี้
๏ บัดน้ัน พวกผู้หญิงสาวสาวชาวร้าน
นักเลงเหล่าเจ้าชู้ฉุยฉาย ดัดจริตปิดขมับทาไพล
ฝูงประชามาสิ้นทุกถิ่นฐาน เดินเที่ยวดูงานพล่านไป นุ่งลายฉีกผ้าดัดตัดผมใหม่ ห่มแพรหนังไก่สองเพลาะ
๘
ศิลปะ ประเพณี และความเช่ือในงานพระบรมศพและพระเมรุมาศ ๑๙5
เสด็จสู่แดนสรวง
