Page 347 - เสด็จสู่แดนสรวง
P. 347
พระศพเจ้ํามหําชีวิตศรีสว่ํางวงศ์ (Source: Life Magazine)
จํากข้อมูลดังกล่ําวแสดงให้เห็นว่ํามีกํารสร้ํางหีบพระศพด้วยเงินเพ่ือใช้บรรจุพระศพ ของพระเจ้ําไชยจักรพรรดิแผ่นแผ้ว แต่ในขณะเดียวกันก็พบมีกํารใช้ “โลงไม้จันทน์” ควบคู่กันด้วย ดังควํามว่ํา “...ปางนั้นพระยาไปเป็นเจ้าเมืองศรีโยทธิยาจิงแต่งโลงคาลูกหน่ึง โลงไม้จันทน์ลูกหน่ึง พนิ พนั แพหา้ ฮอ้ ยใหข้ นุ ศรรี าชโกษามาสง่ ซกาน พระยาไชยจกั รพรรดแิ ผน่ แผว้ ...” (พงศาวดารเมอื ง ลานช้าง ๒๕๔๕: ๑๗๐)
สําเหตุท่ีทํางอยุธยําต้องส่งโลงศพมําให้พระยําไชยจักรพรรดิแผ่นแผ้วนั้น เพรําะเชื้อสําย ทํางพระรําชมํารดําของพระองคเ์ ปน็ เจํา้ ทํางอยธุ ยํา พระโกศนจ้ี งึ เปน็ เครอื่ งยศอยํา่ งหนง่ึ ในกํารบรรจุ พระบรมศพของกษัตริย์และพระศพของพระรําชวงศ์ (กรมศิลปํากร ๒๕๕๙: ๑๔) สําหรับ “โลงคํา” ที่ระบุในพงศําวดํารน้ีเป็นไปได้ว่ําคงเป็นพระโกศลองใน ส่วนโลงไม้จันทน์คือพระโกศที่ครอบอยู่ ภํายนอก อย่ํางไรก็ตําม ถึงจะสรุปได้เช่นนี้ คําว่ํา “โลงคํา” และ “โลงไม้จันทน์” อําจหมํายถึงพระ โกศ แต่ในที่น้ีก็ยํากที่จะระบุได้ชัดว่ําเป็น “หีบ” พระศพ ท้ังน้ีเพรําะเมื่อพระองค์สวรรคต “หีบเงิน” ไดใ้ ชส้ ํา หรบั บรรจเุ ปน็ อนั ดบั ตน้ กอ่ นทที่ ํางอยธุ ยําจะสง่ โลงคํา และโลงไมจ้ นั ทนม์ ําถวําย จงึ เปน็ ไปไดว้ ํา่ ธรรมเนียมดั้งเดิมอย่ํางหนึ่งของทํางล้ํานช้ํางคือกํารบรรจุพระศพลงในหีบศพเป็นอันดับต้น ซ่ึง ลักษณะหีบพระศพที่ใช้บรรจุพระศพกษัตริย์ล้ํานช้ํางนั้น น่ําจะมีลักษณะใกล้เคียงกับข้อมูลหีบพระ ศพทใี่ ชบ้ รรจพุ ระศพขนุ จอมธรรม พระบดิ ําของทํา้ วฮงุ่ ทปี่ รํากฏในวรรณกรรมเรอ่ื งทา้ วฮงุ่ ทา้ วเจอื ง ซ่ึงระบุลักษณะหีบพระศพไว้ว่ํา เป็นหีบพระศพที่ประดับด้วยทอง ปิดฝําให้สนิทโดยใช้ยํางโบง อุดชันตรงที่เป็นรูโหว่ให้แนบสนิท ดังเห็นได้จํากโคลงต่อไปนี้
“...แต่นั้นเขาก็สว่าๆ ย้ายยอหีบ แผแผเสียงคว่างพาย
ทั้งหลายพ้อมมามวล ยอแจ่มเจ้าแพงล้าน ฝาอัดไว้ทุกที่
โลงคา โจมเจ้า โฮมฮอด ใส่โลง ฮิงดี
๗๑
ศิลปะ ประเพณี และความเชื่อในงานพระบรมศพและพระเมรุมาศ 345
เสด็จสู่แดนสรวง
