Page 36 - เสด็จสู่แดนสรวง
P. 36
[อนิ เดยี ยคุ พระเวท เชอื่ วํา่ คนตํายไปอยใู่ นโลกของบรรพชน (ปติ ฤโลก) แลว้ กลบั มําเกดิ อกี (มีในบทควํามเรื่อง “ล้วงลึกเร่ือง ‘กําม’ และควํามรักในศําสนําพรําหมณ์” โดย คมกฤช อุ่ยเต็กเค่ง ใน มติชนสุดสัปดาห์ ฉบับวันที่ ๑๗-๒๓ กุมภําพันธ์ ๒๕๖๐ หน้ํา ๘๑)]
รูปร่างขวัญ
ขวญั สํา คญั อยํา่ งยงิ่ ตอ่ ควํามมชี วี ติ ของคนทงั้ หลําย คนจงึ วําดหรอื สลกั จํา ลองรปู รํา่ งขวญั รําว ๒,๕๐๐ ปีมําแล้ว บนกลองทองมโหระทึก, บนภําชนะดินเผํา ฯลฯ
หนํา้ กลองมโหระทกึ มลี วดลํายเปน็ วงกลมมแี ฉก นกั โบรําณคดนี ํานําชําตแิ ละไทย อธบิ ําย มํานํานมํากแล้วว่ําเป็นรูปดําว
แตน่ ํา่ จะอธบิ ํายไดอ้ กี ทํางหนง่ึ วํา่ เปน็ รปู ขวญั เชน่ ขวญั บนหวั ของคน ทํา ขน้ึ เปน็ สญั ลกั ษณ์ ในพิธีเรียกขวัญคนตํายในงํานศพ แล้วใช้ในพิธีเรียกขวัญงํานอื่นๆ ด้วย
ดาว กลองมโหระทกึ ทรงกลม หลอ่ ดว้ ยโลหะทองสํา รดิ ใชต้ ปี ระโคมในงํานศพ รําว ๒,๕๐๐ ปีมําแล้ว หน้ํากลองมโหระทึกเป็นแผ่นกลม ตรงกลํางสลักเป็นรูปดําว มีรัศมีเป็นแฉก
[สมัยก่อนประวัติศาสตร์ในประเทศไทย ของ ชิน อยู่ดี กรมศิลปํากร พิมพ์ครั้งแรก พ.ศ. ๒๕๑๐ หน้ํา ๖๐-๗๑]
ต่ังหิน รําว ๒,๕๐๐ ปีมําแล้ว สลักลวดลํายเป็นรูปขวัญอย่ํางเดียวกับลํายหม้อบ้ํานเชียง และลํายหน้ํา กลองทอง (มโหระทึก)
นักโบรําณคดีลําวเช่ือว่ําต่ังหินเป็นต้นแบบกลองมโหระทึก พบในแขวงหลวงพระบําง บริเวณภูเขําลีบ บ้ํานหัวสะดิง เมืองปํากแซง ฯลฯ ที่ขอบมีลํายรูปตัว S บนต่ังหิน อย่ํางเดียวกับลํายหม้อบ้ํานเชียง
[จํากประวัติศาสตร์ลาว (ดึกดาบรรพ์-ปัจจุบัน) ฉบับกระทรวงแถลงข่ําวและวัฒนธรรมของลําว พิมพ์ เผยแพร่ (แปลเป็นภําษําไทย โดย ผศ.ดร.ทรงคุณ จันทจร) สถําบันวิจัยศิลปะและวัฒนธรรมอีสําน มหําวิทยําลัย มหําสํารคําม พิมพ์ครั้งแรก พ.ศ.๒๕๕๑ หน้ํา ๘-๑๐]
ปุ่มนูน มีรัศมีเป็นแฉกอยู่ก่ึงกลํางหน้ํากลองทอง (มโหระทึก) คือ รูปขวัญ ใช้ตีประโคมเรียกขวัญในงํานศพ รําว ๒,๕๐๐ ปีมําแล้ว
[ภําพกลองทอง(มโหระทกึ )พบทมี่ อ่ นวดั เกษมจติ ตํารํามอ.เมอื ง จ.อุตรดิตถ์]
เสด็จสู่แดนสรวง
34 ศิลปะ ประเพณี และความเช่ือในงานพระบรมศพและพระเมรุมาศ
