Page 260 - ธรรมะบรรยาย2564

๑๐๔ ธรรมะบรรยาย

ท่านเจ้าคุณ พระราชปัญญาวชิโรดม
๒๐ มิถุนายน ๒๕๖๔

เจริญพรทุก ๆ ท่าน วันนี้ก็ต้องสวดอนัตตลักขณสูตรเช่นเคย การสวดบทอนัตตลักขณสูตรนี้

็
เป็นเรื่องราวที่พระพุทธเจ้าทรงแสดงธรรมให้แก่ปัญจวัคคีย์ทั้ง ๕ จนสำเร็จเปนพระอรหันต์ ก่อนที่
พระพุทธเจ้าจะแสดงอนันตลักขณสูตรนั้น พระพุทธเจ้าได้แสดงธัมมจักกัปปวัตนสูตรคือจักรแห่ง

ธรรมหมุนเข้าไปสู่จิตของปัญจวัคคีย์ทั้ง ๕ เริ่มตั้งแต่พระองค์ทรงประกาศว่า พระองค์ได้ทรงตรัสรู้

เป็นพระสัมมาสัมพุทธเจ้าแล้ว ก็ได้ชี้แจงว่าบรรพชิตหรือว่าผู้ปฏิบัติไม่ควรให้การปฏิบัตินั้นสุดขอบ

ทั้งซ้ายทั้งขวาซ้าย หมายความว่าอาจจะหลงไปในทางทรมานร่างกาย ให้ทุกข์ยาก ให้ลำบาก
จนกระทั่งทำให้ร่างกายนี้ทุพพลภาพ นี่คือซ้ายเกินไป แต่ว่าถ้าว่าขวาเกินไปก็จะติดสุขสบาย ใน

ที่สุดก็เกิดเป็นคนขี้เกียจ เมื่อเป็นคนขี้เกียจ ก็ไม่อยากจะปฏิบัติอะไรนี่ ก็คือมันสุดขอบทั้งซ้ายและ

ขวา ทางซ้ายก็สุดขอบ ทางขวาก็สุดขอบ มันก็เป็นเหตุให้ไม่สมดุล พระพุทธเจ้าท่านได้เสวยทั้งสอง

อย่างมาหมดแล้ว สมัยที่พระองค์ทรงเป็นเจ้าชายสิทธัตถะ พระองค์ก็อยู่ในพระราชวังก็ทรงเสวย

เรื่องกามสุขัลลิกานุโยค คือการได้ประกอบตัวตนของท่านนี่ ใช้ตา หู จมูก ลิ้น กาย ใจ กามคุณ ๕

ครบ พระองค์ก็รู้หมดแล้วจนได้เกิดความเบื่อหน่าย พอมาบวช พระองค์ก็ทรงปฏิบัติอย่างเข้มงวด

เรียกว่า สุดขอบ ทรมานร่างกายอย่างสุด ๆ จนพระองค์นั้นได้สลบไป ๒-๓ ครั้ง และในที่สุด

พระองค์ก็ได้ทรงทราบว่าการที่ปฏิบัติสุดขอบนี่มันผิดทั้ง ๒ ทาง ทางหนึ่งก็คือทรมานร่างกาย

่
ร่างกายมันก็รับไม่ไหว สุดท้ายมันก็สลบหรือวาอาจจะเกิดทุพพลภาพได้ ส่วนอีกทางหนึ่ง มันก็หลง
ในรูป เสียง กลิ่น รสมากเกินไป มันก็ทำให้มัวเมาและก็ขี้เกียจ มันก็สุดขอบไปอีกแบบหนึ่งและใน

ที่สุดพระองค์ก็มานั่งสมาธิ ตรวจดูจิตว่าการทำสมาธินี่เองจะปรับความสมดุลทั้งสองอย่างนั้น พระ

พุทธองค์จึงตรัสรู้มาเป็นพระสัมมาสัมพุทธเจ้าและมาประกาศอริยสัจ ๔ ทุกข์ สมุทัย นิโรธ มรรค

อันที่เป็นทางที่พอเหมาะพอดีกับทุก ๆ คน ถ้าไม่เข้าใจเรื่องความพอดี อันนี้ก็จะทำให้เราหลงไป

ทางใดทางหนึ่ง

เพราะฉะนั้น การปฏิบัตินี่เองจะเป็นการบ่งบอกว่าความพอดีมันอยู่ตรงไหน เราฟังเอานี่ มัน

เข้าใจก็เหมือนเราไปเรียนขับรถ ครูได้สอนว่าหมุนพวงมาลัยอย่างนี้ หมุนพวงมาลัยอย่างนั้น

เหยียบเบรกอยางนี้ เหยียบคลัชอย่างนี้ แต่ไม่เคยไปทดสอบขับเลย คนขับนั้นเข้าใจแต่ว่ามันเป็น
่

๒๖๐