Page 397 - Tuyển Tập VTLV 2019

Trong bài trình tấu cho Vua Nhà Hán về chiến thắng của mình Mã
Viện vô tình đề cao văn hiến Lạc Việt và Luật Lạc Việt của Cha
Rồng vượt trội Hán Luật ; nhất là Vua Trưng là người đàn bà Lạc
Việt mà xưng làm vua. Hơn nữa vị Vua Trưng này giỏi cả văn võ
vì chỉ trong 3 năm tuy bận chinh chiến song đã cùng Dân mình thay
đổi lại Luật Pháp của Nhà Hán mà Tô Ðịnh và các thái thú đô hộ đã
cho áp dụng cả hơn hai trăm năm . Hai nền Luật Pháp ấy khác nhau
« 十 餘 事 thập dư sự » [ thập là số 10 song cũng là hoàn toàn ; vd
thập toàn đại bổ, song ở đây Mã Viện thán phục Lạc Việt mà nói
thập dư sự nhiều hơn cả số 10. ]

Mã Viện có kiến thức rộng về Luật , nguồn gốc làm ra luật, và làm
sao để nhân dân tuân theo Luật. Theo Sử thì Hai Vua có cho sửa lại
Bộ Luật Thuế Vụ và chỉ là chi tiết nhỏ ; song xin trích một phần lời
Mã Viện thú nhận trong Hậu Hán Thư quyển 54 rằng:
điều tấu Việt Luật dữ

Hán Luật hiệu giả thập dư sự -

條 奏 * 越 律 * 與 * 漢 律 * 較 者 十 餘 事

diễn Nôm: Mã Viện tâu (cho Vua Quang Vũ nhà Hán)
rằng Luật Pháp của người Lạc Việt hoàn toàn khác
biệt [ hơn cả mười phần] với Luật Pháp của người
Hán

dữ Việt nhân thân minh
cựu chế - dĩ ước thúc chi –
與 * 越 人* 申 明 舊 制 以 约 束 之 -

Rồi áp dụng chế độ luật pháp cũ [luật vua Hán từ thời
đô hộ đến Tô Ðịnh] để thắt buộc người Lạc Việt.

tự hậu Lạc Việt phụng hành

Mã tướng quân cố sự
自 後 * 駱 越 * 奉 行 馬 將 君 故 事

386