Page 38 - คู่มือตุลาการ เล่มที่ 1 วิ.แพ่ง มีสารบัญ ebook
P. 38
คู่มือปฏิบัติราชการของตุลาการ ส่วนวิธีพิจารณาความแพ่ง ๑๐
๒.๓ สั่งไม่รับค าฟ้อง หรือพิพากษายกฟ้องในกรณีโจทก์ไม่มีอ านาจฟ้อง
๒.๓.๑ กรณีที่โจทก์ไม่มีอ านาจฟ้องเพราะโจทก์ หรือจ าเลยเป็นคู่ความไม่ได้ เช่น
โจทก์หรือจ าเลยไม่ใช่นิติบุคคล หรือจ าเลยได้ถึงแก่กรรมไปแล้วตั้งแต่ก่อนโจทก์ยื่นค าฟ้อง
สั่งว่า “. . .จึงมีค าสั่งไม่รับค าฟ้อง คืนค่าขึ้นศาลทั้งหมดให้โจทก์”
๒.๓.๒ กรณีพิพากษายกฟ้องในชั้นตรวจค าฟ้อง เป็นกรณีที่ศาลชั้นต้นตรวจค าฟ้อง
แล้วเห็นว่า โจทก์ไม่มีอ านาจฟ้องเพราะเหตุอื่น ๆ นอกจากเหตุตามข้อ ๒.๓.๑ เช่น สัญญา
ระหว่างโจทก์กับจ าเลยยังไม่เกิดขึ้น โจทก์ไม่มีอ านาจแห่งมูลหนี้ที่จะเรียกให้จ าเลยช าระหนี้
ตาม ป.พ.พ. มาตรา ๑๙๔ หรือเพราะคดีโจทก์ไม่มีมูลที่จะฟ้องร้องให้จ าเลยรับผิดต่อโจทก์
ฐานละเมิด หรือเพราะไม่มีข้อโต้แย้งสิทธิ หรือไม่มีความจ าเป็นจะต้องใช้สิทธิทางศาลตาม ป.วิ.พ.
มาตรา ๕๕ ซึ่งเป็นกรณีที่ศาลชั้นต้นตรวจฟ้องแล้วพิพากษายกฟ้องโดยวินิจฉัยในประเด็น
แห่งคดีตาม ป.วิ.พ. มาตรา ๑๓๑ (๒) ได้ทันทีโดยไม่จ าต้องสั่งรับค าฟ้องนั้นไว้พิจารณาชั้นหนึ่ง
ก่อนแล้ว จึงท าค าพิพากษาอีกทีหนึ่ง กล่าวคือ ศาลสามารถท าค าพิพากษาในค าฟ้องนั้นได้ทันที
สั่งว่า “ พิเคราะห์ค าฟ้องแล้ว เห็นว่า. . .อ้างเหตุแห่งการยกฟ้อง. . . พิพากษา
ยกฟ้อง ค่าฤชาธรรมเนียมให้เป็นพับ”
กรณีโจทก์ฟ้องจ าเลยหลายคน เมื่อตรวจฟ้องแล้วต้องยกฟ้องจ าเลยบางคน
สั่งในค าฟ้องดังนี้
“ รับฟ้องเฉพาะจ าเลยที่. . .หมายส่งส าเนาให้จ าเลยที่. . .ให้โจทก์น าส่ง
ภายใน ๕ วัน ส่งไม่ได้ให้โจทก์แถลงภายใน ๗ วัน นับแต่วันส่งไม่ได้ มิฉะนั้นถือว่าโจทก์ทิ้งฟ้อง
ให้นัดชี้สองสถานในวันที่. . .เวลา. . .น.”
ส่วนจ าเลยที่. . . เห็นว่า. . .อ้างเหตุแห่งการยกฟ้อง. . .พิพากษายกฟ้อง
ค่าฤชาธรรมเนียมระหว่างโจทก์กับจ าเลยที่. . .ให้เป็นพับ”
ข้อสังเกต
๑. ค าพิพากษาดังกล่าว องค์คณะผู้พิพากษาจะต้องลงชื่อให้ครบถ้วน
ตามพระธรรมนูญศาลยุติธรรม
๒. ในกรณีเช่นนี้ศาลจะไม่สั่งคืนค่าขึ้นศาลให้โจทก์ เพราะไม่มีเหตุที่จะคืน
ตามมาตรา ๑๕๑ (ฎีกาที่ ๒๑๓๖/๒๕๒๕)
๓. ศาลต้องสั่งเรื่องค่าฤชาธรรมเนียมด้วย โดยสั่งให้ค่าฤชาธรรมเนียมเป็นพับ
(ฎีกาที่ ๙๙๖/๒๕๐๘ ประชุมใหญ่) ค่าฤชาธรรมเนียมย่อมจะเป็นพับแก่โจทก์ เพราะจ าเลยยังมิได้
เข้ามาสู้คดี ไม่มีอะไรที่จะให้ใช้แทน
