Page 6 - Phẩm Tam Quốc
P. 6
kể xúc động về giang sơn, có bao nhiêu anh hùng cái thế thể hiện thân thủ
bay bổng như gió mây, thực là “giang sơn như tranh, một thời bao hào kiệt”.
Cứ kể tên những người quen biết thôi, cũng đã thành một danh sách rất dài.
Anh hùng đại lược như Tào Tháo, cúc cung tận tụy như Gia Cát Lượng, Chu
Du anh võ ngời ngời, Lưu Bị kiên nhẫn vững vàng, họ đều là anh hùng thời
đại, cũng đều là anh hùng dân tộc Trung Hoa, họ muốn thống nhất một đất
nước từng bị chia cắt, biến loạn thế thành trị thế, mong cho xã hội yên vui,
thiên hạ thái bình. Đương nhiên, ai trong số họ cũng nghĩ rằng, họ hoặc tập
đoàn của họ có trách nhiệm với lịch sử, quyết không nhường cho ai. Vì vậy
giữa họ có mâu thuẫn, có va chạm, có xung đột, có chiến tranh, ai nấy sát khí
đằng đằng, tôi sống anh chết kết quả là “một khi công thành thì vạn tấm
xương khô”, ai nấy đều cảm than, buồn vui lẫn lộn!
Có thể không còn cách giải quyết nào khác; và lịch sử, chỉ có thể tiến tới
trong bi kịch, trong :hai mặt đối lập” đó. Một mặt là chiến tranh, chỉ có thể
kết thúc bằng chiến tranh; mặt khác, để kết thúc chiến tranh, người dân phải
chịu mọi khổ ải. Vì vậy khi ca ngợi, tán thưởng anh hùng thời đại thì đừng
quên những đau khổ mà người dân phải gánh chịu.
Kết quả việc tranh giành Trung Nguyên là một nhà thâu tóm, kết quả của
rồng tranh hổ đấu là thiên hạ thống nhất. Tây tấn xuất hiện. Thực ra tình hình
Tây Tấn còn tệ hại hơn, nhưng ở đây chỉ nói đến Tam Quốc, Thời gian ngắn
là đặc điểm của Tam Quốc. Ba nước Ngụy, Thục, Ngô chỉ tồn tại không quá
nửa thế kỷ; thêm nữa, thời kỳ “trước Tam Quốc” cũng chỉ có 90 năm. Thời
gian ngắn ngủi đó, so với lịch sử dân tộc Trung Hoa, đó cũng chỉ là “trong
chốc lát”. Thậm chí người ta chưa kịp nhớ lại, nghĩ lại tỉ mỉ thì trong chớp
mắt gà mái đã biến thành ngan. Lịch sử thường được người thắng lợi viết
thành sách, dân gian sửa lại, không tránh khỏi thấy nhân thấy trí hoặc nghe
tin từ một phái. Vì vậy khi ba nước Ngụy, Thục, Ngô vừa diệt vong, người
người đã bàn luận sôi nổi về những gì đã ghi chép trong sử sách, ý kiến của
học giả cũng có phần khác nhau. Đã có hai cách nói khi Gia Cát Lượng
xuống núi, là “ba lần lều tranh” và “vào cửa tự tiến”; hỏa chiến Xích Bích
cũng có hai cách nói, Hoàng Cái trá hàng phóng lửa và Tào Tháo đốt thuyền
để rút. Tam Quốc là lịch sử tinh tế, chói sáng khiến người người phải ù tai
hoa mắt.
Lịch sử Tam Quốc đầy kịch tính khiến nó trở thành đề tài hướng dẫn của
văn học nghệ thuật. Trong dân gian, nó cũng trở thành một đề tài người người
ưa chuộng, thích thú. Người biết Lưu Bị rõ ràng nhiều hơn người biết Lưu