Page 11 - Phẩm Tam Quốc

nói: “Như Xung cho hay, Tuyên đế (Tư Mã Ý) cử 20 vạn quân, biết rõ Lượng

quân ít lực yếu, nếu nghi có mai phục, thì tăng cường phòng bị, cớ gì phải rút
chạy”.
Vì vậy, làm gì có “Không thành kế”. Những điều khác như hỏa thiêu Tân
Dã, thuyền cỏ mượn tên đều là từ không mà có. Lửa cháy ở Bác Vọng là có,

nhưng đó là Lưu Bị tự đốt (Tiên chủ lập phục binh, rồi đốt đồn ngụy trang,
bọn Đôn đuổi tới, phục binh đã phá được), không nghe nói Gia Cát Lượng
làm gì ở đây. Hỏa thiêu Xích Bích cũng có, nhưng đó là công lao và chủ ý
của Hoàng Cái – bộ tướng của Chu Du, cũng không thấy Gia Cát Lượng làm
gì. Mượn gió đông lại càng buồn cười. Gia Cát Lượng “Tắm gội trai giới,
mình mặc đạo y, xõa tóc ngất ngưởng”, lên đàn tế gió, giả thần giả quỷ, vì

vậy Lỗ Tấn cho hay: Tam quốc diễn nghĩa nói “Gia Cát Lượng nhiều mưu
gần như yêu”. “Yêu” ở đây không phải yêu tinh hoặc yêu quái mà là “yêu
nhân”, giống như loại ông đồng bà cốt hoặc phù thủy.

Đương nhiên Gia Cát Lượng không phải là “yêu nhân”. Không chỉ không
là “yêu nhân” mà là “khôi ngô”. (Dâng biểu Gia Cát Lượng tập của Trần Thọ
nói, “thân cao tám thước, dung mạo ngời ngời”. Tám thước thời Hán, tương
đương với năm thước năm tấc bây giờ, cũng tức là một mét tám tư. Lúc 26
tuổi, Gia Cát Lượng bắt đầu xuống núi. Hai mươi sáu tuổi đời, cao một mét
tám tư, “dung mạo ngời ngời”, hãy tưởng tượng xem đó là một hình tượng

như thế nào. Ít ra cũng không phải thân mặc áo đạo, râu dài đầy mặt, còn như
quạt lông, khăn lượt có thể là đúng, vì đó là thời thượng và cũng chẳng lợi
lộc gì với Gia Cát Lượng. Còn như “quạt lông khăn lượt, nói cười đấy mà
giặc mạnh một thời đã biến thành mây khói” là nói đến Chu Du, không phải
Gia Cát Lượng. Coi như chuyện “Mượn gió đông” là có thực thì cũng là Chu
Du đi “mượn” (truyền thuyết dân gian có chuyện Chu Du mượn gió đông),
nếu không thì sao Đỗ Mục lại nói “Gió đông cứ phụ Chu lang, một nền Đổng

Tước khóa xuân hai Kiều”?
Phải nói, công trạng chủ yếu của Gia Cát Lượng trong trận chiến Xích
Bích là tác thành liên minh Tôn Lưu; cống hiến chủ yếu của Gia Cát Lượng

cho Lưu Bị là sách lược chính trị liên Ngô chống Tào và chia ba thiên hạ.
Thực tế thì Gia Cát Lượng là nhà chính trị, nhà ngoại giao kiệt xuất, và chưa
hẳn là nhà quân sự kiệt xuất. Về quân sự thì còn phải bàn. Tài quân sự của
Gia Cát Lượng cũng không huyền diệu như lời đồn của hậu thế. Trong “Lời
nói đầu” Tam quốc chí tuyên chú của nhà sử học, ngài Miêu Việt nói, “Trong
việc chinh nam của Gia Cát Lượng, truyền thuyết thời đó đã khuếch đại mấy