Page 13 - Phẩm Tam Quốc

Nói đến Quan Vũ

Quan Vũ có những điểm khiến người ta phải sùng kính là trọng tình trọng
nghĩa. Sau khi bắt được Quan Vũ, Tào Tháo “lễ đãi rất hậu”, chính Quan Vũ
cũng nói “biết là Tào công đãi tôi rất hậu”, nhưng Quan Vũ quyết không phản
bội Lưu Bị, cuối cùng mới chọn cách “phải ra sức báo công rồi mới đi”. Kết
quả, Tào Tháo càng thêm kính trọng (Tào Tháo trọng nghĩa), để Quan Vũ trở

về doanh trại địch (về với Tiên chủ bên quân Viên). Từ đây chúng ta cũng
thấy, Quan Vũ cố nhiên là tình nghĩa ngút trời, Tào Tháo được coi là nghĩa
khí dũng cảm, biết tôn trọng người nghĩa khí dũng cảm. Tiếc rằng người đời
chỉ nghĩ đến cái “tình của” Quan Vũ mà quên mất cái “nghĩa” của Tào Tháo.
Thực không công bằng.

Dân gian sùng bái Quan vũ, nhưng về tín ngưỡng tập tục thì có phần hơi lạ.
Ví như người thợ cắt tóc, tôn Quan Vũ là tổ sư, thực là khó hiểu, có bao giờ
Quan Vũ là thợ cắt tóc! Và thời Đông Hán làm gì có chuyện cắt tóc. Nghĩ đi
nghĩ lại, có thể vì trên tay bọn họ có dao. Có điều, trong tay Quan Vũ là để

chặt đầu, không phải cắt tóc. Thời nhà Thanh, trước một hiệu cắt tóc có treo
một đôi câu đối: “Hỏi thiên hạ được mấy đầu lâu. Xem lão phu có bao thủ
đoạn”, thực giống như khẩu khí của Quan Vũ.
Một việc nữa cũng khá là kỳ quặc, coi Quan Vũ là thần tài, Quan Vũ là

tướng quân đã trải trăm trận, coi là thần chiến còn có lý, sao lại gọi là thần
tài? Đương nhiên, việc này vẫn coi là được, sau này sẽ nói tiếp. Có điều tôi
nghĩ, rồi một ngày nào đó Quan Vũ sẽ biến thành thần ái tình, giúp nhiều cho
hôn nhân, bởi Quan Vũ biết lựa chọn trong ái tình. Theo chú dẫn Thục ký và
Hoa Dương quốc chí của Bùi Tùng Chi trong Tam quốc chí- Quan Vũ truyện,
Quan Vũ từng yêu một cô gái, nhiều lần nói với Tào Tháo để cưới nàng làm

vợ. Nói nhiều lần, Tháo liền “nghi người này có sắc lạ, liền triệu đến xem
trước” thì quả là sắc nước hương trời, kết quả “Tháo giữ lại cho mình”, Quan
Vũ buồn rầu vô hạn (lòng Vũ không yên). Nếu chuyện này là có thực, Tào
Tháo quả không biết điều.

Lúc này thì chúng ta biết, trong lịch sử Tam Quốc có ba loại hình tượng:
hình tượng lịch sử, hình tượng văn học và hình tượng dân gian. Chúng ta
nhìn nhận thế nào đây?

Trước hết nên làm rõ “hình tượng lịch sử”, muốn thế phải đọc chính sử
như Tam quốc chí. Tam quốc chí là tác phẩm của Trần Thọ. Trần Thọ người
Nam Sung, Tứ Xuyên. Sau khi Tây Tấn thống nhất được năm năm (năm
285), Tam quốc chí được hoàn thành. Trần Thọ nghiêm cẩn trong truy xét,