Page 185 - ดุษฎีนิพนธ์ปริญญาเอก มจร เรื่องกลยุทธ์การเผยแผ่พระพุทธศาสนาของพระธรรมทูตสายต่างประเทศ : STRATEGIES FOR BUDDHISM PROPAGATION OF OVERSEAS DHAMMADUTA BHIKKHUS
P. 185
๑๖๗
สายต่างประเทศ ได้แก่ ทัศนคติ ค่านิยม ความเชื่อ ศาสนา สภาพทางสังคม ประเพณี วัฒนธรรม
ภาษาท้องถิ่น ที่แตกต่างกัน สถานที่ก่อสร้างวัด งบประมาณที่ต้องใช้เป็นค่าใช้จ่ายต่าง ๆ และ
บุคลากรหรือพระธรรมทูตสายต่างประเทศ ซึ่งสามารถแบ่งเป็นปัญหาที่เกิดจากสภาพแวดล้อม
ภายนอกหรือประเทศที่ไปเผยแผ่พระพุทธศาสนา ได้แก่ ทัศนคติ ค่านิยม ความเชื่อ ศาสนา สภาพ
ทางสังคม ประเพณี วัฒนธรรม ภาษาท้องถิ่น ที่แตกต่างกัน สถานที่ก่อสร้างวัด และปัญหาที่เกิดจาก
สภาพแวดล้อมภายในองค์การทางพระพุทธศาสนา ได้แก่ งบประมาณที่ต้องใช้เป็นค่าใช้จ่ายต่าง ๆ ใน
การบริหารจัดการวัดในด้านต่าง ๆ และบุคลากรหรือพระธรรมทูตสายต่างประเทศ
ประเด็นที่ ๔ กลยุทธ์ในการเผยแผ่พระพุทธศาสนาของพระธรรมทูตสายต่างประเทศ
เป้าหมายหลักของการเผยแผ่พระพุทธศาสนาในต่างประเทศ พบว่า ยังมีความเห็นที่แตกต่างกันใน
บางประการ ซึ่งผู้วิจัยมีความเห็นว่า ควรมีการก าหนดเป้าหมายให้ชัดเจนจากหน่วยงานกลาง และ
ประชาสัมพันธ์ให้กับวัดในต่างประเทศและพระธรรมทูตสายต่างประเทศทราบ เพื่อให้เกิดความเข้าใจ
ที่ตรงกันและท าหน้าที่ไปในทิศทางเดียวกัน
กลุ่มเป้าหมายในการเผยแผ่พระพุทธศาสนา พบว่า มีทั้งชาวไทย ชาวท้องถิ่น และ
ชาวต่างชาติอื่น ๆ ที่อยู่ในประเทศนั้น ซึ่งผู้วิจัยมีความเห็นว่า ควรก าหนดให้ชัดเจนว่ากลุ่มเป้าหมาย
ในการไปเผยแผ่คือใคร เพื่อจะสามารถก าหนดแนวทางในการเผยแผ่ให้สอดคล้องกับกลุ่มเป้าหมายที่
แตกต่างกัน เช่น กลุ่มคนไทย อาจต้องการพิธีกรรมต่าง ๆ ที่เคยปฏิบัติในประเทศไทย แต่ถ้าเป้าหมาย
หลักของการเผยแผ่พระพุทธศาสนาไม่ใช่เพียงการให้คงพิธีกรรมไว้เท่านั้น แต่ต้องการให้คนไทยเริ่ม
น าหลักธรรมไปสู่การปฏิบัติ พระธรรมทูตจะต้องมีแนวทางหรือกลยุทธ์ที่จะท าให้คนไทยน าหลักธรรม
ไปปฏิบัติให้ได้ นอกเหนือไปจากการมีพิธีกรรมตามปกติ เป็นต้น
รูปแบบการเผยแผ่พระพุทธศาสนา มีการด าเนินการในรูปแบบต่าง ๆ ทั้งนี้ขึ้นกับแต่ละ
ประเทศว่า มีกฎระเบียบปฏิบัติที่แตกต่างกันไปอย่างไร และยังขึ้นอยู่เป้าหมายหลักและ
กลุ่มเป้าหมาย ซึ่งจะมีความสัมพันธ์กับเรื่องอื่น ๆ ต่อไปด้วย เช่น การวัดความส าเร็จในการเดินทางไป
เผยแผ่พระพุทธศาสนา ถ้ากลุ่มเป้าหมายคือคนท้องถิ่น ตัวชี้วัดต้องเป็นคนท้องถิ่น หรือถ้า
กลุ่มเป้าหมายคือคนไทย ตัวชี้วัดต้องเป็นคนไทย และรูปแบบการเผยแผ่ก็มักจะมีความแตกต่างกันไป
ตามกลุ่มเป้าหมาย เป็นต้น
ปัจจัยที่มีผลต่อความส าเร็จในการเผยแผ่พระพุทธศาสนา มีการกล่าวถึงไว้หลายประการ
เช่น หน่วยงานหลักในการดูแลกิจการทางพระพุทธศาสนา หน่วยงานต้นสังกัดของพระธรรมทูต
หน่วยงานที่เกี่ยวข้องกับการฝึกอบรมพระธรรมทูต กระทรวงการต่างประเทศ วัดและเจ้าอาวาสของ
วัดในต่างประเทศ ประเทศที่ไปปฏิบัติศาสนกิจ และพระธรรมทูต