Page 104 - Bang rak111
P. 104
97
บุคคลอื่น ประกอบดวยผลงานของนักประวัติศาสตรหรือหนังสือประวัติศาสตร รายงานของ
สื่อมวลชนที่ไมไดรูเห็นเหตุการณดวยตนเอง
ทั้งหลักฐานชั้นตนและหลักฐานชั้นรองจัดวามีคุณคาแตกตางกัน คือ หลักฐานชั้นตนมี
ความสําคัญมาก เพราะเปนหลักฐานรวมสมัยที่บันทึกโดยผูรูเห็น หรือผูที่เกี่ยวของกับเหตุการณ
โดยตรง สวนหลักฐานชั้นรองเปนหลักฐานที่ทําขึ้นภายหลังโดยใชขอมูลจากหลักฐานชั้นตน แต
หลักฐานชั้นรองจะชวยอธิบายเรื่องราวใหเขาใจหลักฐานชั้นตนไดงายขึ้น ละเอียดขึ้นอันเปนแนวทาง
ไปสูหลักฐานขอมูลอื่นๆ ซึ่งปรากฏในบรรณานุกรมของหลักฐานชั้นรองทั้งหลักฐานชั้นตนและชั้นรอง
สามารถคนควาไดจากหองสมุดทั้งของทางราชการ และของเอกชน ตลอดจนฐานขอมูลในเครือขาย
อินเทอรเน็ต (Social Network)
ขั้นตอนที่ 3 การวิเคราะหและตีความขอมูลทางประวัติศาสตร
เปนการประเมินความถูกตองและความสําคัญของหลักฐาน เพราะหลักฐานบางอยาง
อาจเปนของปลอม หรือเลียนแบบของเกา หรือเขียนโดยบุคคลที่ไมไดรูเห็นเหตุการณโดยตรงแลวมา
บันทึกไวเสมือนไดรูเห็นเองหรือแมจะรูเห็นเหตุการณโดยตรงแตอาจมีความลําเอียงเขาขางฝายใดฝาย
หนึ่งไมวางตัวเปนกลาง
การวิเคราะหหลักฐานแบงเปน2วิธี ดังนี้
วิธีที่ 1การประเมินภายนอก เปนการประเมินหลักฐานจากสภาพที่ปรากฏภายนอกวา
เปนของแทถูกตองตามยุคสมัยหรือไมเชนกระดาษที่บันทึกเปนของเกาจริงหรือไม สมัยนั้นมีกระดาษ
แบบนี้ใชหรือยัง วัสดุที่ใชเขียนเปนของรวมสมัยหรือไม
วิธีที่ 2การประเมินภายในเปนการประเมินหลักฐานวาถูกตองทั้งหมดหรือไม เชนการ
กลาวถึงตัวบุคคลสถานที่ เหตุการณวาถูกตอง มีจริงในยุคสมัยของหลักฐานนั้นหรือไมหรือแมแต
สํานวนภาษาวาในสมัยนั้นใชกันหรือยัง
ขั้นตอนที่ 4 การคัดเลือกและประเมินขอมูล
เมื่อทราบวาหลักฐานนั้นเปนของแท ใหขอมูลที่เปนขอเท็จจริงหรือความจริงใน
ประวัติศาสตร ผูศึกษาประวัติศาสตรก็จะตองศึกษาขอมูลหรือขอสนเทศในหลักฐานนั้นวาให ขอมูล
ทางประวัติศาสตรอะไรบาง ขอมูลนั้นมีความสมบูรณเพียงใด หรือขอมูลนั้นมีจุดมุงหมายเบื้องตน
อยางไร มีจุดมุงหมายแอบแฝงหรือไม ขอมูลมีความยุติธรรมหรือไม จากนั้นจึงนําขอมูลทั้งหลายมาจัด
หมวดหมู เชน ความเปนมาของเหตุการณ สาเหตุที่ทําใหเกิดเหตุการณความเปนไปของเหตุการณ ผล
ของเหตุการณ เปนตนเมื่อไดขอมูลเปนเรื่อง เปนประเด็นแลว ผูศึกษาประวัติศาสตรเรื่องนั้นก็จะตอง
หาความสัมพันธของประเด็นตางๆ และตีความขอมูลวามีขอเท็จจริงใดที่ซอนเรน อําพราง ไมกลาวถึง
หรือในทางตรงกันขามอาจมีขอมูลกลาวเกินความเปนจริงไปมาก
ขั้นตอนที่ 5 การเรียบเรียงรายงานขอเท็จจริงทางประวัติศาสตร
การเรียบเรียงหรือการนําเสนอจัดเปนขั้นตอนสุดทายของวิธีการทางประวัติศาสตร ซึ่งมี
ความสําคัญมาก โดยผูศึกษาประวัติศาสตรจะตองนําขอมูลทั้งหมดมารวบรวมและเรียบเรียงหรือ
นําเสนอใหตรงกับประเด็นหรือหัวเรื่องที่ตนเองสงสัย ตองการอยากรูเพิ่มเติม ทั้งจากความรูเดิมและ
ความรูใหม รวมไปถึงความคิดใหมที่ไดจากการศึกษาครั้งนี้ ซึ่งเทากับเปนการรื้อฟนหรือจําลอง
เหตุการณทางประวัติศาสตรขึ้นมาใหม อยางถูกตองและเปนกลางในขั้นตอนการนําเสนอ ผูศึกษาควร