Page 45 - khlongsamwa
P. 45
38
เป็นหลานของท่าน น่าเรื่องขอพระราชทานพระบรมราชานุญาต พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว
รัชกาลที่ 5 ขออพยพชาวมอญจากเมืองพระประแดงไปจับจองที่ดินในพื้นที่ต่าง ๆ และขอพระราชทาน
พระบรมราชานุญาตขุดคลองขึ้นพร้อมกัน
ด้วยปรากฏว่าพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 5 ทรงพระราชทาน
พระบรมราชานุญาต ดังนั้นพระยาด่ารงราชพลขันธ์จึงเกณฑ์ชายฉกรรจ์ชาวมอญที่สมัครใจไปขุด
คลองบางแก้ว คลองปลัดเปลียง คลองกระทุ่ม คลองวัดหนามแดง คลองตัน คลองหนองบัว คลองใหม่
(คลองเสือตาย) และคลองบางนา แต่พื้นที่ที่ให้จับจองยังไม่เพียงพอ จึงให้ชาวมอญอพยพไปจับจอง
พื้นที่อื่น ๆ ได้แก่ คลองต้นนุ่น คลองสามต้นนุ่น คลองสามเจ้าเมือง (คลองลาดกระบัง) คลองล่าปะทิว
เขตลาดกระบัง คลองสิบหก ต่าบลศีรษะกระบือ อ่าเภอองค์รักษ์ จังหวัดนครนายก คลองสามวา
ตะวันออก คลองสามวาตะวันตก และคลองสี่ตะวันตก เขตคลองสามวา กรุงเทพมหานคร แล้วให้
อพยพชาวมอญจากเมืองนครเขื่อนขันธ์ ไปตั้งถิ่นฐานบริเวณพื้นที่ดังกล่าวตั้งแต่ปี พ.ศ. 2419 เป็นต้นมา
และยังคงมีลูกหลานสืบทอดต่อกันมาจนถึงทุกวันนี้
ส่าหรับคลองสามวาเป็นคลองที่ขุดเชื่อมระหว่างคลองแสนแสบกับคลอง 6 วา
โดยกรมหมื่นภูธเรศธ่ารงศักดิ์ (หม่อมเจ้าชายทวีถวัลย์ลาภ) ชาตะปี พ.ศ. 2398 มรณะปี พ.ศ. 2442
พระราชโอรสของพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 4 กับเจ้าจอมมารดาตลับ) เป็น
แม่กองควบคุมการขุดขึ้น มีขนาดลึก 6 ศอก กว้าง 3 วา เสร็จแล้วให้ขุดคลองซอย จากคลองสามวา
ทั้งฝั่งตะวันออกและฝั่งตะวันตกของคลอง ตั้งแต่คลอง 1 - 4 เมื่อปี พ.ศ. 2419 จากนั้นได้ให้ชาวมอญจาก
หมู่บ้านแช่ บ้านทรงคะนอง บ้านทะมัง บ้านเต้อ บ้านจั่งบี และบ้านเวฮะราว จากเมืองนครเขื่อนขันธ์
หรือเมืองพระประแดง หรือปากลัดอพยพไปจับจองพื้นที่บริเวณคลองสอง คลองสามตะวันออก
คลองสามตะวันตก และคลองสี่ตะวันตก ในปี พ.ศ. 2420 แล้วสร้างบ้านเรือนอยู่อาศัยอยู่ริมสองฝั่ง
คลองดังกล่าวโดยยึดอาชีพการท่านา ท่าสวน ตามฤดูกาล
มีข้อสังเกตประการหนึ่ง คือ การสร้างบ้านเรือนของชาวมอญ นิยมสร้างให้มีความยาว
ของบ้านขวางไปตามล่าคลองซึ่งต่างกับคนไทยนิยมสร้างบ้านให้ความยาวของตัวบ้านไม่ขนานไปตาม
ล่าคลองด้วยเหตุนี้เองจึงนิยมเรียกชาวมอญว่า “มอญขวาง” มาจนถึงปัจจุบัน
ชาวมอญที่อพยพมาจับจองพื้นที่ท่านาและท่าสวนในระยะแรก ๆ จะอาศัยอยู่
ตามฤดูกาล เมื่อท่านาเสร็จก็จะเดินทางเรือ ขนข้าวของทรัพย์สินกลับมายังบ้านพระประแดง
(ปากลัด) พอถึงฤดูกาลท่านาก็เดินทางกลับไปยังถิ่นที่จับจองไว้ เพื่อท่านา ท่าสวนต่อไป สลับ
หมุนเวียนอยู่เช่นนี้หลายปี ด้วยเหตุนี้ชาวมอญจึงมีบ้านอาศัยอยู่ 2 แห่ง คือที่พระประแดง และที่คลอง
สามวาตะวันตก คลองสี่ตะวันตก แม้แต่ปัจจุบันนี้บางบ้านก็ยังมีอยู่ ครั้นต่อมาเกิดความไม่สะดวกหลาย
ประการ จึงอพยพมาอยู่ถาวร เมื่อชาวมอญอพยพไปอยู่กันอย่างถาวรเพิ่มมากขึ้น จึงคิดสร้างวัดเพื่อ