Page 244 - วิทยาศาสตร์ม.ปลาย

244

อินดิเคเตอร์เป็นสารที่ใช้ทดสอบความเป็นกรด – เบส ของสารละลายได้ ส่วนใหญ่เป็นสารอินทรีย์

มีสมบัติเป็นกรดอ่อน ซึ่งมีสีเปลี่ยนไปเมื่อความเป็นกรด – เบส ของสารละลายเปลี่ยนไป หรือค่า pH
(positive potential of the hydrogen ions) ของสารละลายเปลี่ยนไป จึงใช้การเปลี่ยนสีบอกค่า pH ของ

สารละลายได้อินดิเคเตอร์ที่ควรรู้จักคือ กระดาษลิตมัส สารละลาย ฟีนอล์ฟธาลีน และยูนิเวอร์ซัล

อินดิเคเตอร์ (อินดิเคเตอร์สกัดได้จากดอกไม้สีแดงและสีม่วง เช่น ดอกอัญชันและดอกต้อยติ่งให้สีม่วง ดอก
ชบาซ้อนและดอกกระเจี๊ยบให้สีแดง เป็นต้น)

กระดาษลิตมัส
เปลี่ยนสีกระดาษลิตมัสจากน ้าเงินเป็นแดง แต่สีแดงไม่เปลี่ยนสารมีคุณสมบัติเป็นกรด

เปลี่ยนสีกระดาษลิตมัสจากแดง เป็นน ้าเงิน แต่สีน ้าเงินไม่เปลี่ยนสารมีคุณสมบัติเป็นเบส

กระดาษลิตมัสทั้งสองสีไม่เปลี่ยน สารมีคุณสมบัติเป็นกลาง

สารละลายฟีนอล์ฟธาลีน

 สารละลายฟีนอล์ฟธาลีน เปลี่ยนสีเป็นสีชมพู่ม่วง สารนั้นมีสมบัติเป็นเบส

 สารละลายฟีนอล์ฟธาลีน ใสไม่มีสีสารนั้นอาจเป็น กรดหรือเป็นกลางก็ได้

ยูนิเวอร์ซัลอินดิเคเตอร์

- ค่า pH มีค่าน้อยกว่า 7 สารละลายเป็นกรด
- ค่า pH มีค่ามากกว่า 7 สารละลายเป็นเบส

- ค่า pH มีค่าเท่ากับ 7 สารละลายเป็นกลาง

ข้อควรระวังในการใช้สารละลายกรด

กรดเป็นสารที่มีพิษต่อมนุษย์และสัตว์ เพราะมีฤทธิ์ในการกัดกร่อน ดังนั้นในการใช้สารที่มีฤทธิ์

เป็นกรดในชีวิตประจ าวันจะต้องใช้อย่างระมัดระวัง โดยเฉพาะภาชนะที่น ามาบรรจุสารละลายที่มีฤทธิ์เป็น
กรด เช่น น ้าส้มสายชู น ้ามะนาว น ้ามะขามเปียก ควรใช้ภาชนะที่เป็นแก้วหรือกระเบื้องเคลือบ ไม่ควรใช้

ภาชนะที่เป็นโลหะหรือพาสติกโดยเด็ดขาด ส่วนสารละลายกรดที่มีผลต่อสิ่งแวดล้อมนั้น เมื่อน ามาล้างพื้น

หรือสุขภัณฑ์แล้วไม่ควรปล่อยลงในแหล่งน ้า นอกจากนี้สารละลายกรดยังท าลายพื้นบ้านที่เป็นหินปูน ท า

ให้พื้นบ้านช ารุด ดังนั้นการใช้สารละลายกรดจึงต้องใช้ให้ถูกวิธี และอ่านค าแนะน าให้เข้าใจก่อนน าไปใช้