Page 166 - โครงการ1-10 ป๋อม

155

6.3 กลวิธีการปรับตัวหรือวิธานป้องกัน

ตนเอง
ปัญหาของมนุษย์มีหลายประการ แม้จะใช้วิธีการที่มีเหตุผลแต่ไม่สามารถแก้ได้ส าเร็จ
บางครั้งมนุษย์จึงต้องเลือกใช้กลวิธีการปรับตัว (Defense Mechanism) หรือกลไกการป้องกันตนเอง

เพื่อให้ตนเองผ่อนคลายจากอารมณ์ความรู้สึกต่าง ๆ ที่เกิดขึ้นเสมือนการเสียสมดุลของบุคคล ซึ่งฟ

รอยด์และบุตรีแอนนาฟรอยด์ ได้แบ่งประเภทกลไกในการป้องกันตัวเองดังต่อไปนี้

6.3.1 การเก็บกด

การเก็บกต (Repression) หมายถึง การเก็บกดความรู้สึกไม่สบายใจหรือความรู้สึกผิดหวัง
ความดับข้องใจไว้ในจิตใต้ส านึกจนกระทั่งลืม กลไกป้องกันตัวประเภพนี้มีอันตราย เพราะถ้าเก็บกด

ความรู้สึกไว้มากจะมีความวิตกกังวลใจมากและอาจท าให้เป็นโรคประสาทได้

6.3.2 การป้ายความผิดให้แก่ผู้อื่น

การป้ายความผิดให้แก่ผู้อื่น (Projection) หมายถึง การลดความวิตกกังวลโดยการปัด

ความผิดหรือกล่าวว่าเป็นความผิดของผู้อื่น

6.3.3 การหาเหตุผลเข้าข้างตนเอง

การหาเหตุผลเข้าข้างตนเอง (Rationalization) หมายถึง การปรับตัวโดยการหาเหตุผล

เข้าข้างตนเอง โดยให้ค าอธิบายที่เป็นที่ยอมรับส าหรับผู้อื่น ตัวอย่างเช่น พ่อแม่ที่ดีลูกมักจะบอกว่า

เป็นการตีเพื่อเด็ก เพราะเด็กต้องการการท าโทษเป็นบางครั้งจะได้เป็นคนดี พ่อแม่จะไม่ยอมรับว่าดี

เพราะโกรธลูก

6.3.4 การถดถอย

การถดถอย (Regression) หมายถึง การหนีกลับไปอยู่สภาพอดีตที่เคยท าให้ตนมีความสุข

6.3.5 การแสดงปฏิกิริยาตรงข้ามกับความปรารถนาที่แท้จริง

การแสดงปฏิกิริยาตรงข้ามกับความปรารถนาที่แท้จริง (Reaction Formation) หมายถึง

กลไกป้องกันตน โดยการทุ่มเทในการแสดงพฤติกรรมตรงข้ามกับความรู้สึกของตนเอง ที่ตนเองคิดว่า

เป็นสิ่งที่สังคมอาจจะไม่ยอมรับ