Page 120 - PowerPoint 演示文稿

ÑAËC SAN BÌNH ÑÒNH
cuûa Socrates ñe doïa ñeán quyeàn löïc cuûa hoï, vì coù luùc, ngöôøi daân
Athens coù khuynh höôùng, ñaët nhöõng caâu hoûi ñoái vôùi caùc nhaø
laõnh ñaïo vaø aên noùi coâng khai.

Sau khi bò ñaùnh baïi trong traän chieán Peloponnesian war,
Thaønh Athens bò thaát thuû veà tay Sparta. Moät nhoùm ngöôøi
ñöôïc goïi laø “Ba Möôi Baïo Chuùa” (Thirty Tyrants) leân caàm
quyeàn. Moät trong nhöõng ngöôøi laõnh ñaïo cuûa nhoùm naày laø
hoïc troø cuûa Socrates coù teân laø Critia. Theá roài, ngöôøi daân cuûa
Thaønh Athens noåi daäy ñaùnh ñuoåi vaø thay theá nhoùm “Ba Möôi
Baïo Chuùa” baèng moät chính quyeàn daân chuû. Vì Socrates coù
nhöõng lôøi coâng kích chính quyeàn vaø coù moät cöïu hoïc troø ôû trong
nhoùm “Ba Möôi Baïo Chuùa” neân oâng ñöôïc xem laø phaûn quoác
vaø ñaàu ñoäc ñaàu oùc lôùp treû. Ngöôøi Athens ñaõ thay ñoåi quan
nieäm, hoï khoâng coøn tin töôûng vaøo söï tranh luaän coâng khai,
Naêm 399 tröôùc Coâng nguyeân, caùc nhaø laõnh ñaïo Thaønh Athens
ñaõ buoäc toäi Socrates ñaõ daïy nhöõng ngöôøi treû choáng laïi chính
quyeàn. Khoâng tin vaøo söï toân kính caùc chuùa thaùnh cuûa Thaønh
Athens. Socrates bò baét, giam giöõ vaø ñöa ra tröôùc boài thaåm
ñoaøn xeùt xöû. OÂng bò keát toäi vaø bò haønh quyeát baèng caùch buoäc
uoáng thuoác ñoäc hemlock. Trong thôøi gian giam giöõ, nhieàu baïn
beø ñeán thaêm. Coù ngöôøi baïn toû yù giuùp oâng troán khoûi Thaønh
Athens ñeå traùnh haønh quyeát, nhöng oâng töø choái vaø cho raèng:
“Con ngöôøi ñöôïc höôûng nhöõng quyeàn vaø ñaët aân cuûa luaät phaùp
thì phaûi chaáp nhaän nhöõng phaùn quyeát theo luaät phaùp, maëc duø
luaät phaùp ñoù khoâng ñuùng. Trong nhöõng tröôøng hôïp nhö vaäy,
coâng daân vaø caùc nhaø laøm luaät phaûi oân hoøa thuyeát phuïc neân
söûa ñoåi nhöõng luaät baát coâng (unjust laws). Socrates bò haønh
quyeát cheát ôû tuoåi 70.
Trích daãn moät soá lôøi noùi cuûa Socrates (Socrates’
quotes):
-Toâi bieát laø toâi khoâng bieát gì heát. (I know that I know
nothing.)
-Söï khoân ngoan thaät söï duy nhaát laø hieåu bieát raèng mình
khoâng bieát gì heát. (The only true wisdom is in knowing you
know nothing.)
-Toâi bieát raèng toâi thoâng minh, vì toâi bieát raèng toâi khoâng
bieát gì heát. (I know that I am intelligent, because I know that
I know nothing.)

Xuaân Kyû Hôïi 2019