Page 64 - PowerPoint 演示文稿

ÑAËC SAN BÌNH ÑÒNH
COÙ KHOA CÖÛ TÖØ ÑAÁY.
Naêm 1195, vua Lyù Cao Toân môû khoa thi Tam Giaùo 三教
töùc laø Nho giaùo, Phaät giaùo vaø Ñaïo giaùo.
B) Nhaø TRAÀN(1225-1400), phuï HOÀ (1400-1407)
1.) Thi Hoäi.
Naêm 1232, vua Traàn Thaùi Toân môû khoa thi Thaùi Hoc Sinh
太學生 ( töùc sau naøy laø Tieán Só), vaø ñaët ra Tam Giaùp 三甲,
nghóa laø chia ngöôøi ñoã ra laøm ba haïng: ñeä nhaát giaùp, ñeä nhò
giaùp, vaø ñeä tam giaùp.
Naêm 1247, ngaøi laïi ñaët ra tam khoâi 三魁 töùc laø ba ngöôøi
ñoã ñeä nhaát giaùp: ngöôøi ñoã ñaàu laø Traïng Nguyeân 狀元, ngöôøi
ñoã ñöùng thöù hai laø Baûng Nhaõn 榜眼, ngöôøi ñoã ñöùng thöù ba laø
Thaùm Hoa 探.
Naêm 1304, vua Traàn Anh Toân ñaët theâm teân Hoaøng Giaùp
黄甲 ñeå goïi ngöôøi ñoã ñaàu veà ñeä nhò giaùp.
Naêm 1374, vua Traàn Dueä Toân môû khoa Ñình Thí (thi ôû
saân vua) laáy Tieán Só 進士 . Teân Tieán Só baét ñaàu coù töø ñaáy.
Naêm 1396, vua Traàn Thuaän Toân ñònh laïi pheùp thi, cöù
naêm tröôùc thi Höông ñeå laáy Cöû Nhaân, naêm sau thi Hoäi. Teân
thi Höông, thi Hoäi coù töø ñaáy. Vaø, thi Höông cuõng baét ñaàu coù
töø ñaáy.
C) Nhaø HAÄU LEÂ(1428-1527), phuï nhaø MAÏC(1527-
1592).
Naêm 1442, ñôøi Leâ Thaùi Toân môùi chuyeân duøng chöõ “Tieán
Só” maø boû haún chöõ “Thaùi Hoïc Sinh”
a. Thi Hoäi:
Naêm 1442, khoa thi Hoäi, caùc Tieán Só cuõng laáy tam Khoâi
nhö leä nhaø Traàn.
Naêm 1448, vua Leâ Nhaân Toân chia Tieán Só laø Caäp Ñeä 及第,
Chaùnh Baûng 正榜 vaø Phuï Baûng 附榜.
Naêm 1466, vua Leâ Thaùnh Toân ñaët ra leä Xöôùng Danh 唱
名 (goïi teân nhöõng ngöôøi truùng tuyeån moät caùch traân troïng) vaø
leä Vinh Qui 榮歸 (röôùc nhöõng ngöôøi truùng tuyeån veà nguyeân
quaùn)
Naêm 1484, ngaøi laïi ñoåi Traïng Nguyeân, Baûng Nhaõn, Thaùm
Hoa laøm Tieán Só Caäp Ñeä 進士及第, Chaùnh Baûng laøm Tieán Só
Xuaát Thaân 進士出身, Phuï Baûng laøm Ñoàng Tieán Só Xuaát Thaân
同進士出身.Vaø, ngaøi laïi ñònh khaéc bia Tieán Só: Teân caùc vò Tieán
Só moãi khoa ñeàu khaéc treân moät taám bia ñaù döïng ôû Vaên Mieáu
Haø Noäi. Ngaøi sai khaéc caùc Tieán Só töï khoa 1442 laø khoa ñaàu
tieân trôû xuoáng (hieän nay haõy coøn).

Xuaân Kyû Hôïi 2019