Page 65 - PowerPoint 演示文稿

ÑAËC SAN BÌNH ÑÒNH
b. Thi Höông:
Naêm 1462, vua Leâ Thaùnh Toân chia nhöõng ngöôøi ñoã thi
Höông laøm Höông Coáng 鄕貢 vaø Sinh Ñoà 生徒. Hai teân “Höông
Coáng” vaø “Sinh Ñoà” baét ñaàu coù töø ñaáy.
Nhaø Maïc, sau khi tieám ngoâi nhaø Leâ, cuõng theo pheùp thi
cuûa nhaø Leâ cöù ba naêm môû khoa thi moät laàn nhö tröôùc.
D) LEÂ TRUNG HÖNG (1533-1789).
Naêm 1554, vua Leâ Trung Toân môùi môû khoa thi.
Naêm 1590, môùi môû khoa thi Hoäi, töø ñoù veà sau, laïi theo leä
ba naêm moät khoa nhö ñôøi Leâ. Coøn thi Höông thì naêm 1678,
ñôøi Leâ Hi Toân, môùi ñònh laïi ñieàu leä roõ raøng.
Ñ) NGUYEÃN
Trieàu Nguyeãn vaãn theo cheá ñoä khoa cöû döôùi trieàu Haäu Leâ
maø chaâm chöôùc.
a. Thi Höông.
Khoa thi Höông ñaàu tieân laø khoa naêm 1807 ñeå laáy ñaäu
Höông Coáng vaø Sinh Ñoà. Tröôùc coøn ñònh 6 naêm moät khoa.
Naêm 1825, Minh Meänh naêm thöù 6, laïi ñònh ba naêm moät
khoa, cöù caùc naêm Tyù, Ngoï, Meïo, Daäu thì thi Höông, caùc naêm
Thìn Tuaát Söûu Muøi thì thi Hoäi.
Naêm 1828, Minh Meänh thöù 9, ñoåi Höông Coáng laøm Cöû
Nhaân, Sinh Ñoà laøm Tuù Taøi.
b. Thi Hoäi:
Trong ñôøi Gia Long, chöa môû thi Hoäi.
Naêm 1822, vua Minh Meänh môùi môû khoa thi Hoäi ñaøu
tieân: caùc Tieán Só cuõng chia laøm ba giaùp nhö trieàu Leâ; leä xöôùng
danh, vinh qui, khaéc bia cuõng theo nhö tröôùc. Caùc bia Tieán Só
veà trieàu Nguyeãn ñeàu döïng ôû Vaên Mieáu trong kinh ñoâ Hueá.
Naêm 1829, Minh Meänh thöù 10, döôùi böïc Tieán Só, laïi laáy
theâm Phoù Baûng 副榜. Danh hieäu Phoù Baûng baét ñaàu töø ñaáy.
c. Ñình Thí:
töùc laø thi trong ñieän cuûa nhaø vua, ôû ñieän Caàn Chaùnh. Sau
khi coù keát quaû thi Hoäi, nhöõng ngöôøi ñaäu Chaùnh Truùng Caùch
thì ñöôïc vaøo thi Ñình, coøn nhöõng vò ñaäu Phoù Truùng Caùch thì
ñöôïc cheùp vaøo moät danh saùch nieâm yeát ôû Phu Vaên Laâu, goïi laø
Phoù Baûng.
Naêm 1862, Töï Ñöùc thöù 15, töø khoa naøy trôû veà caùc khoa
sau, caû Chaùnh Truùng Caùch vaø Phoù Truùng Caùch ñeàu vaøo thi
Ñieän Thí, nhöng hoïc vò cuûa Phoù Truùng caùch vaãn goïi laø Phoù
Baûng; trong khi baøi thi Ñieän cuûa caùc vò Chaùnh Truùng Caùch
quyeát ñònh cho vieäc xeáp haïng Tieán Só cho caùc vò aáy.

Xuaân Kyû Hôïi 2019