Page 59 - IDC
P. 59

25 Junie 2017 Rapport                                                                                                                                                                                       Sake 5


         Só help ons om










         werk te skep                                                                                                              die Industrial

                                                                                                                                    Geborg deur

                                                                                                                                    Development
                                                                                                                                    Corporation
                                                                                                                                        (IDC)



         Met realistiese sakeplan finansier IDC langdurige ontwikkeling



         Caiphus Kgosana                                                                                              dié vrae is na behore beantwoord, sal
                                                                                                                        Sodra die IDC se konsultante meen al
                   ie Industrial Development             258                                                          Mtshali die aansoek afteken en na die
                   Corporation (IDC) wil die                                             32  741                      regte een van die IDC se 13 strategiese
                   ekonomie groei en werk      ondernemings is tussen 2010                                            sake-eenhede stuur.
                   skep.                                                           werkgeleenthede is in dié vyf        Dié sake-eenheid kan besluit om ’n
         D Daarom staan hul deur                   en 2015 deur die IDC                     jaar geskep.              verdere omsigtigheidstudie te doen
         oop vir alle entrepreneurs vir finansie-       gefinansier.                                                  deur byvoorbeeld die perseel te besoek
         ring om nuwe ondernemings te begin                                                                           en die boeke deeglik te bekyk.
         of om sakebelange uit te brei.                                                                                 Vir ’n sakeplan om die keuringspro-
           Elke entrepreneur wat by die IDC om                                                                        sesse van die PIBC te slaag, moet dit
         hulp aanklop, moet kan bewys dat sy                                                                          gefokus wees, sê Mtshali. Dit moet die
         of haar sakeplan kwalifiseer vir finan-     R3,96                                                            kernbesigheid uiteensit – wat en wie
         siering én dat die lening terugbetaal sal                                      21 000                        die onderneming wil bereik.
         kan word.                                                                                                      Die sakeplan moet ook realisties
           Entrepreneurs sal met hul eerste be-    miljard                          werkgeleenthede is deur die       wees wat inkomste aanbetref. “Entre-
         soek aan die IDC by die Voorbelegging-                                                                       preneurs verkeer onder ’n wanindruk
         sentrum (PIBC), onder bestuur van     Wat die beleggings in hierdie         IDC se finansiering gered.       dat finansiers net goeie nuus wil hoor.
         Naomi Mtshali, beland.                     tydperk beloop het.                                                 “ ‘Realisties’ beteken jy sê jy het vyf
           Die PIBC is in 2011 gestig om aansoe-                                                                      voornemende kliënte wat jou produk
         ke te keur by die IDC se hoofkantoor in                                                                      wil koop, maar jy glo dat twee van hul-
         Sandton. ’n Voornemende entrepre-   vir motors vervaardig om die proses te   deurgetrap, sê Mtshali.         le dit wel sal doen. Moenie vir al vyf   Naomi  Mtshali,  hoof  van  die  Industrial  Development  Corporation  (IDC)  se  Voorbe­
         neur kan enige tyd hier instap en ’n   verduidelik.                       “Waarvoor gaan hulle die geld ge-  kopers begroot in die eerste jaar van   leggingsentrum  (PIBC),  sê  entrepreneurs  wat  gefokusde  en  realistiese  sakeplanne 
         sakeplan indien of met ’n konsultant   So ’n aansoek sal deeglik bekyk word  bruik? Gaan hulle genoeg geld      jou onderneming se bestaan nie.”  indien,  het  die  beste  kans  om  finansiering  te  kry.                        |  FOTO:  ELIZABETH  SEJAKE 
         vergader.                           met die basiese opwegingsproses.    maak om die operasionele                      “Die sakeplan moet wentel
           Die PIBC keur ook aansoeke wat aan-  As die kliënt byvoorbeeld vra vir   koste te dra? Hoe lyk                      rondom wat jy wil doen. Dit  “As finansiers weet ons dit is bykans  Dit beteken die onderneming kan sy
         lyn, of by streekkantore ingedien word.  R10 miljoen sal die IDC wil weet waar-  die planne om hul   ‘Die sakeplan      is wat ek wil maak, dit is  onmoontlik vir ’n onderneming om die   kontantreserwes opbou om sy skuld
           Sodra die IDC ’n sakeplan ontvang,  op dié bedrag gegrond is. Het hulle by-  produkte te versprei   moet wentel        my teikenmark, dit is   eerste jaar al ’n wins te toon. Dit ge-  mee te begin afbetaal. Die IDC vra dan
         word daar vasgestel of dit aan die IDC   voorbeeld reeds ondernemings van po-  en hoeveel gaan dit   rondom wat jy       waarom my kliënte juis  beur soms eers ná vier jaar.        dat net die rente op die skuld in dié
         se vervaardigingsgefokusde mandaat   tensiële kliënte wat die ratkaste by hul-  kos? Die koste van                        by my sal kom koop.      “Daar is entrepreneurs wat meen   tyd wel betaal word.
         voldoen. Indien nie, word dit dadelik   le sou wou koop?                bemarking word          wil doen. Dit is         Wat laat jou uitstaan?”  ons sal hulp weier as hulle wys hulle   Die ideaal is dat die PIBC die basiese
         afgekeur.                             “Ons vra wie is die mark wat die on-  ook bekyk.”        wat ek wil maak,            Sy maan ook dat die-  verwag om die eerste twee tot drie jaar   opweging van die sakeplan binne ’n
           Die volgende stap is ’n basiese   derneming sal bedien? Wie is die pro-  Die IDC sal ook          dit is my            gene wat die eerste keer  ’n verlies te ly,” sê Mthsali.    week afhandel. Dié proses word egter
         opweging van die sakeplan.          dukte beskore? Wat is die tegniese ver-  vasstel of die aandeel-  teikenmark.’     om finansiering vra, eerlik  “Ons sal daarvoor begroot. Ons wil   dikwels vertraag omdat hulle nog inlig-
           “Ons lees die sakeplan en stel vas   eistes? Waar sal die fabriek wees? Is die   houers die nodige vaar-            moet wees oor die onderne-  net vasstel of ons steeds jou onderne-  ting van die aansoeker benodig.
         wat ons nodig het om die moontlike   perseel geskik hiervoor? Is daar genoeg   dighede en kwalifikasies            ming se verwagte winsgewend-  ming moet finansier as jy byvoorbeeld   Mtshali maan dat groot bedrae geld
         sukses daarvan te oorweeg,” sê Mtsha-  elektrisiteit en werkers? Watter vaardig-  het om die onderneming te be-  heid – veral aan die begin.     die eerste jaar nie ’n wins gaan maak   betrokke is, so dit het sin dat die IDC al
         li. “Dis ’n lessenaaroorweging van die   hede is nodig? Het mense die tegniese   stuur. “Het hulle die tegniese vaardig-  Die IDC verwag nie dat ’n nuwe on-  nie.”                  die nodige inligting kry voordat hulle
         kliënt se onderneming, of ’n bedryf   kennis om die ratkaste volgens spesifi-  hede en indien nie, is daar ’n tegniese   derneming binne die eerste jaar wins-  Waar ’n onderneming nie genoeg   ’n finale besluit oor finansiering neem.
         wat hy of sy wil betree.”           kasies te vervaardig?”              vennoot wat hiermee kan help? Ie-    gewend gaan wees nie. Die IDC sal nie   wins maak om die kapitaalbedrag da-  “Ons neem ernstige besluite oor of
           Mtshali gebruik die voorbeeld van ’n  Sou die voornemende kliënt aan al   mand wat die bedryf ken en wat lei-  ’n aansoek afkeur van ’n onderneming   delik terug te betaal nie, kan die paaie-  ons groot bedrae beskikbaar moet stel.
         nuwe onderneming wat finansiering   dié vereistes voldoen, word die finansi-  ding kan gee vir die eerste twee tot   wat groot potensiaal op die duur het   mente aan die IDC gestaak word vir tot   Ons moet alle inligting versigtig op-
         vra om ’n fabriek in te rig wat ratkaste   ele en bemarkingsplanne volgende   drie jaar?”                    nie.                                ses maande.                         weeg.”



         Noodplan                                                                                                                                                    5 s tappe t ot IDC-finansiering

                                                                                                                                                                     Die Industrial Development Corporation (IDC) gee ’n
         met dié                                                                                                                                                     minimum van R1 miljoen vir nuwe ondernemings of
                                                                                                                                                                     uitbreidings.
                                                                                                                                                                      1
                                                                                                                                                                        Die voornemende kliënt neem ’n sakeplan na die IDC se
         rissies lei                                                                                                                                                    voorbeleggingsentrum te Fredmanlaan 19 in Sandton of
                                                                                                                                                                        na die IDC se provinsiale kantore.
                                                                                                                                                                                                     As dit aan die mandaat voldoen,
                                                                                                                                                                        Die sakeplan word
         tot hul eie                                                                                                                                                  2  geregistreer en          3  oorhandig die voor-
                                                                                                                                                                                                     beleggingsentrum
                                                                                                                                                                        aan die IDC se
                                                                                                                                                                        mandaat
                                                                                                                                                                                                     bestuurder wat die
                                                                                                                                                                        gemeet.                      die sakeplan aan ’n
         fabriek                                                                                                                                                                                     potensiaal daarvan
                                                                                                                                                                                                     oorweeg.
                                                                                                                                                                      4  Sou die sakeplan gunstig beoordeel word, word dit aan een van die IDC se
                                                                                                                                                                        13 sake-eenhede gestuur.
         Leanne George

         Toe die fabriek wat gewoonlik hul
         uitvoer-soetrissies verwerk vloed-
         skade ly en talle boere die risiko   Gabi  en  Carlo  Snyman  se  fa­
                                                                                                                                                                                       Nywerheids-
                                                                                                                                                                       Landbou en
         loop om hul oeste te verloor, het   briek  in  Polokwane  verskaf                                                                                           landbouverwerking  infrastruktuur  Metale en     Chemikalieë
                                                                                                                                                                                                        mynbou
         Carlo en Gabi Snyman van         werk  aan  tot  400  mense. 
         Polokwane besluit ’n boer maak   By  dié  fabriek,  wat  danksy 
         ’n plan.                         finansieringshulp  van  die  In­
           Dié jong egpaar het dié fabriek  dustrial  Development  Corpo­
         se toerusting gehuur en in die   ration  begin  is,  word  tot 
         motorhuis op hul plaas begin ris-  5 000  blikke  soetrissies  per 
         sies verwerk. Aanvanklik was dit   week  vir  die  uitvoermark                                                                                                 Motor- en  Tekstiele en  Nuwe       Swaar      Media en
         slegs ’n noodplan om hul oes te   verwerk.                                                                                                                  vervoertoerusting  klere  nywerhede   nywerhede   rolprente
         red, maar die idee van hul eie fa-  |  FOTO’S:  ELIZABETH  SEJAKE
         briek het mettertyd begin posvat.                                                                                            ‘Die IDC is soos ’n
           Ses jaar later bedryf die Sny-                                                                                            vennoot. Jy kan ’n
         mans hul eie verwerkings-en-ver-                                                                                               lening teen ’n
         pakkingsaanleg in Polokwane en
         verskaf werk aan honderde men-                                                                                                rentekoers van
         se met finansiële ondersteuning                                                                                                prima -3% kry.                 Masjinerie en    Chemiese     Ligte nywerhede   Die res van
         van die Industrial Development                                                                                                    Hulle bly                 kapitaalgoedere   produkte en     en toerisme      Afrika
                                                                                                                                                                                        medisyne
         Corporation (IDC).                                                                                                               deurgaans
           Die IDC verskaf finansiering en                                                                                                                              Die sake-eenheid voltooi ’n omsigtigheidstudie en as daar
         lenings aan mense met blink sa-                                                                                                  betrokke.’                  5  aan al die vereistes voldoen word, word die geld oorbetaal.
         keplanne wat nie genoeg kontant
         het om dié idees uit te voer nie.
           Die Snymans het hul fabriek,                                                                                                                              Bel die IDC by 0860 693 888 of stuur e-pos na
         Mufama Investments, in 2014                                                                                                 sorteer, verwerk en blik die ris-  callcentre@idc.co.za.
         oopgemaak met ’n IDC-lening van                                                                                             sies in ons fabriek, waarna ons
         sowat R13 miljoen.                                                                                                          dit deur kontrakteurs na die Dur-  Voornemende kliënte kan ook hul sakeplan aanlyn indien, of meer inligting oor die
           Mufama is Carlo se Sepedi-by-                                                                                             ban-hawe laat vervoer.                       IDC se provinsiale kantore kry by www.idc.co.za.
         naam en dit beteken “boerman.”                                                                                                “Vandaar laai ’n agent dit op
         Die plaaslike gemeenskap het                                                                                                die skepe en dit word na Bremer-
         hom so gedoop omdat hy volgens                                                                                              haven in Duitsland vervoer. Daar   om heeltyds op Mufama te fokus.   paar maande oud toe ons fabriek
         hulle nog altyd die talent gehad                                                                                            kan seker nóg 20 fabrieke soos   Hulle verskaf ook op klein skaal   oopgemaak het.”
         het om te boer.                                                                                                             ons s’n oopgemaak word en hulle   pakkies rissies met ’n roomkaas-  Sy sê die IDC betaal nie al die
           Hy het in 2005 ’n plaas 45 km                                                                                             sal steeds nie kan voorbly met die   vulsel aan plaaslike winkels, soos   geld op een slag uit nie. Jy moet
         buite Polokwane gekoop. Gabi se                                                                                             vraag na soetrissies nie.”     aan die Spar in Polokwane.     kwotasies kry vir alles wat beno-
         pa het ook met soetrissies geboer.                                                                                            Boere begin tussen September   “Die IDC is soos ’n vennoot,” sê  dig word en dit saam met fakture
           Die Snymans het die IDC in Ja-  Mufama  Investments  koop  soetrissies  by  47  boere  aan,  waarvan  tot  45%  opkomende  boere  is.  Boere  be­  en Oktober rissies plant.  Mufama   Gabi.  indien.
         nuarie 2014 vir finansiering gena-  gin  in  September  rissies  aanplant,  maar  sommige  plant  eers  in  Oktober  om  vir  die  laatseisoen  (tot  einde   se verwerkingseisoen begin in Ja-  “Jy kan ’n lening teen ’n rente-  Die presiese bedrag word aan
         der en sowat ses maande later   Junie)  voorsiening  te  maak.  Op  dié  plaas  naby  Vivo  (sowat  150 km  buite  Polokwane)  is  werkers  besig  om   nuarie en eindig middel Junie.  koers van prima -3% kry. Hulle   jou oorbetaal en jy moet later jou
         hul fabriek in Seshego, aan die   rissies  te  pluk.                                                                          Maar vir die Snymans is daar   bly deurgaans betrokke, al betaal   bankrekeninge indien as bewys
         buitewyke van Polokwane, oop-                                                                                               geen ruskans nie. Gabi behartig al   jy jou lening af. Hulle besoek jou   dat elke bedrag bestee is op dit
         gemaak.                        sies by 47 boere, waarvan tot 45%   spuitstof en gif aan opkomende   mark vir Suid-Afrikaanse soetris-  die administrasie en Carlo soek   gereeld met nuwe voorstelle en is   waarvoor jy die fakture verskaf
           “Spitstye werk daar tot 400   opkomende boere is.           boere verskaf.                 sies (cherry peppers) in Duitsland,   voortdurend na nóg nuwe ver-  altyd bereid om geld beskikbaar   het.
         mense vir ons en ons het so 250   Hulle bedryf ook projekte in   Die boere hoef eers vir die   Denemarke, Frankryk en Austra-  skaffers.                   te stel vir nuwe toerusting.     Gabi sê dié soort streng beheer
         permanente werkers (net by die   die platteland waar hulle saam   plantjies te begin betaal sodra   lië.                      Hoewel die Snymans nog op      “Ek was agt maande swanger   het tot gevolg dat projekte vol-
         fabriek),” sê Carlo.           met die departement van land-  hulle rissies begin lewer.       “Ons verpak die rissies in ’n   hul plaas woon, het Carlo sy eie   toe ons aansoek gedoen het vir   houbaar bly en die geld reg aan-
           Op die oomblik koop hulle ris-  bou rissieplantjies, kunsmis,   Carlo sê daar is ’n reusagtige   sous en verkoop dit per ton. Ons   boerderybedrywighede afgeskaal   die lening en my seuntjie was ’n   gewend word.
   54   55   56   57   58   59   60   61   62   63   64