Page 330 - Liver Diseases in Children

320 โรคตับในเด็ก

pthaigastro.org
ึ
ี
่
ี
ู
รังสีวิทยา ซ่งเมื่อพบปัญหาหรือปัจจัยเส่ยงต่อการ โดยในผู้ป่วยทีมีภาวะตับวายเฉยบพลนจะถกจัด
ั
ี
ผ่าตัดก็สามารถให้การดูแลรักษาอย่างเหมาะสม โดย เป็นล�าดับแรกท่จะได้รับการจัดสรรตับบริจาคทันที
เฉพาะอย่างยิ่งภาวะแทรกซ้อนจากโรคตับเร้อรัง ภาวะ ในประเทศไทยการปลูกถ่ายตับในเด็กส่วนใหญ่เป็น
ื
ทุพโภชนาการ และวัคซีน นอกจากนี้การประเมิน จากพ่อหรือแม่สู่ลูก การจัดล�าดับว่าผู้ป่วยรายใดควร
้
ั
ั
่
้
สภาพทางจิตใจ รวมทังสถานภาพทางสงคมของผูปวย ได้รับการผ่าตัดก่อนนั้นมิได้ขึ้นอยู่กับ PELD/MELD
�
และครอบครัวก็มีความสาคัญมากเช่นเดียวกัน score เพียงอย่างเดียว แต่ใช้การพิจารณาร่วมกัน
เนื่องจากความสาเร็จในระยะยาวต้องได้รับความร่วม ของทีมสหวิชาชีพเป็นหลักเนื่องจากต้องดูความ
�
ึ
มือที่ดีจากครอบครัว เมื่อผู้ป่วยข้นทะเบียนว่าเป็น พร้อมของทั้งตัวผู้ป่วยและครอบครัว
่
้
่
ั
่
ผูปวยทีรอรบการปลูกถายตับแล้วจะต้องมีการติดตาม กำรปลูกถ่ำยตับ 7,23
กับศูนย์ปลูกถ่ายตับอย่างใกล้ชิด มีการประเมินผู้ป่วย
เป็นระยะอย่างต่อเน่องเพ่อพิจารณาท�าการปลูกถ่าย ในการผ่าตัดปลูกถ่ายตับต้องพิจารณาเลือก
ื
ื
ี
ตับในเวลาท่เหมาะสมต่อไป ผู้รับบริจาคและตับจากผู้บริจาคให้เหมาะสมกันโดยมี
โดยท่วไปการจัดสรรตับจากผู้บริจาคสมองตาย หมู่เลือดที่ตรงกัน (ABO compatible blood group)
ั
ให้แก่ผู้ป่วยเด็กจะอิงตามหลักเกณฑ์เดียวกัน คือ และขนาดของตับที่เหมาะสม (size matching) โดย
้
จัดสรรให้กับผู้ป่วยที่มีความรุนแรงของโรคมากที่สุด ทั่วไปมักเลือกผู้ให้ที่มีน�าหนักตัวใกล้เคียงกับผู้รับ
ก่อน อย่างไรก็ตามนโยบายน้มีความแตกต่างกันใน และน�าตับใหม่ทั้งหมดปลูกถ่ายให้กับผู้ป่วย (whole
ี
ั
่
่
่
ู
ั
ี
แต่ละทวปและยงมีการปรบเปลียนอยเสมอ เนืองจาก liver graft) แต่ตับบริจาคจากผู้ป่วยสมองตายที่เป็น
ความขาดแคลนของอวัยวะบริจาค ในปัจจุบันมีการใช ้ เด็กมีจ�านวนน้อยมาก จึงต้องใช้ตับจากผู้ใหญ่แล้ว
pediatric end-stage liver disease (PELD) score ใช้เทคนิคการลดขนาดของตับบริจาคให้เหมาะสมกับ
ซ่งประกอบด้วยค่าบิลิรูบิน international normalized ผู้รับบริจาคที่เป็นเด็ก (reduced-size liver graft)
ึ
ratio (INR) อัลบูมิน อายุ และการเติบโตในเด็กที่ โดยส่วนใหญ่จะใช้เพียงด้านซ้ายส่วน lateral segment
มีอายุต�่ากว่า 12 ปี และใช้ model of end-stage (segment 2,3) ในกรณีที่ตับบริจาคมีคุณภาพที่ดีจะ
liver disease (MELD) score ซึ่งประกอบด้วยค่า สามารถแบ่งตับเป็น 2 ส่วน (split liver graft) ปลูก
บิลิรูบิน INR และครีแอทินินในเด็กที่มีอายุมากกว่า ถ่ายให้กับผู้ป่วยได้ 2 คน กล่าวคือ ตับข้างขวาซึ่งมี
หรือเท่ากับ 12 ปี มาช่วยในการจัดลาดับผู้ป่วยใน ขนาดใหญ่ให้กับผู้ป่วยที่เป็นผู้ใหญ่ และ left lateral
�
กลุ่มโรคเดียวกัน โดยถ้ามีคะแนนที่สูงกว่าควรได้รับ segment ให้กับผู้ป่วยเด็ก ลักษณะของ liver graft
การปลูกถ่ายตับก่อน PELD/MELD score ยังมีข้อ แสดงไว้ดังรูปที่ 16.1

จ�ากัดในผู้ป่วยโรคตับเรือรังระยะสุดท้ายเนืองจาก ปัญหาหลักของการปลูกถ่ายตับ คือ การขาดแคลน
้
่
�
ตัวแปรในสมการไม่ได้นาเอาภาวะแทรกซ้อนที่ส�าคัญ อวัยวะจากผู้บริจาคสมองตายโดยเฉพาะประเทศใน
�
ึ
ของโรคตับมาคานวณด้วย และไม่เหมาะท่จะใช้ใน แถบทวีปเอเชียรวมถึงประเทศไทยซ่งอาจเนื่องมา
ี
่
ภาวะตับวายเฉียบพลัน มะเร็งตับ หรือโรคเมแทบอลิก จากวัฒนธรรมและความเชือทางศาสนา การใช้ตับ