Page 35 - 46_LiryDram_2025

Maria Duszka w Krotoszyńskim Ośrodku Kultury
udowadniać – są, znikają, wracają. Przesu- wają się przez nasze życia jak myśli, których nie udało się wypowiedzieć.
Poezja Duszki ma w sobie coś z tych myśli – krótka, klarowna, pozbawiona nadmiaru. Nie epatuje metaforą, nie buduje labiryntów języ- kowych. A mimo to – zostaje. Zostaje długo, właśnie przez to, że dotyka człowieka dokład- nie tam, gdzie ten najczęściej jest – w codzien- nym zamyśleniu, w niepokoju, w zwyczajnym pragnieniu bliskości. Te wiersze są jak listy pisane do siebie i do czytelnika zarazem – szczere, nienachalne, naturalne.
Wybór tytułu nie jest przypadkowy. Chmury – w ich prostocie i symboliczności – stają się tu obrazem ludzkich emocji, wewnętrznych nastrojów. Są dni bezchmurne – pełne świa- tła i spokoju. Są też te wietrzne, burzowe, pełne napięcia. Duszka nie odwraca wzroku ani od jednych, ani od drugich. Pozwala im być – nie wartościuje. Jakby mówiła: „Taka właśnie jesteś – i w świetle, i w cieniu – i to jest w porządku”.
Litewski przekład Birutė Jonuškaitė to osob- na wartość. Jej wrażliwość translatorska – już przecież sprawdzona w poezji największych – tutaj trafia w ton Duszki z wyjątkową celno- ścią. Widać, że tłumaczka nie tyle przekłada, co rozmawia z tekstem – oddając jego sens, rytm, delikatność, bez śladu nachalnej inter- pretacji. Dzięki temu poezja Duszki pozostaje sobą, mimo że zmienia język. To dowód na to, że poezja prawdziwa jest bardziej uniwersalna niż słowa, którymi została zapisana. Spotkanie autorskie Marii Duszki w Krotoszy- nie przypominam sobie właśnie przez pry- zmat tych wierszy – jej skromność, ciepło i czułość wobec świata były dokładnie takie jak jej poezja. I może właśnie dlatego ten tom tak bardzo rezonuje – bo jest przedłu- żeniem osoby, a nie maską poety. Nie ma tu póz. Jest uważność.
Wiersze Duszki są jak okno uchylone wcze- snym rankiem. Może jeszcze nic się nie dzieje, ale już czuć zapowiedź. I tylko od nas zależy, czy tę ciszę usłyszymy. Tom Wolność chmur / Debesų laisvė to nie manifest, ale propo- zycja – zatrzymaj się. Posłuchaj. Rozejrzyj się. Może chmury powiedzą ci więcej niż się spodziewałeś.
Maria Duszka, Wolność chmur / Debesų laisvė, Wyd. Wilno: Homo Liber, Sieradz: Prof Art 2016
styczeń–marzec 2025 LiryDram 33
fot. Marcin Szyndrowski