Page 133 - 33_LiryDram_2021

– zwłaszcza te związane z ruchem feministycznym – wywracały dom
na drugą stronę, odsłaniając jego podszewkę. Symbolicznie uśmier-
cały „gospodynię domową” i two-
rzyły własny, alternatywny wizeru-
nek kobiety. Przestrzeń prywatną przekształcały w sferę publiczną,
czyniąc intymność polityczną. Dom
włączany w ten sposób w obszar twórczości stawał się ogniskiem
rewolucji społeczno-obyczajowej
lat 70. Twórczynie takie jak Chan-
tal Akerman sięgały po tematykę „najniższej rangi w hierarchii”
– eksplorując codzienność domo-
wych obowiązków, banał domo-
wej krzątaniny – by wykorzystać
jej krytyczny potencjał. Za swego
rodzaju manifest takiej postawy
można uznać film Jeanne Dielman,
Bulwar Handlowy 1080 Bruksela
z 1975 roku. Reżyserka podjęła tu radykalną decyzję skupienia całej
uwagi widza na zarejestrowanych
i ukazanych w czasie rzeczywistym codziennych, domowych czynnościach – na gestach kobiety, „które tak niewiele się liczą”. W ten nurt wpisuje się w pewien sposób Gie- rzyńska, która podejmuje w swojej twórczo- ści grę z wyobrażeniami na temat kobieco- ści, z banalnością życia przeciętnej kobiety, jej codzienności, i wykorzystuje w tym celu przestrzeń własnego mieszkania. Pierwsza se- ria fotografii wykonanych w łazience to zdję- cia ukazujące ją przed lustrem. Robiła je za pomocą samowyzwalacza, co pozwalało jej być sam na sam z aparatem, bez angażowa- nia osób trzecich. Oglądając je, mamy wraże- nie wkraczania w klaustrofobiczną przestrzeń,
Znowumamokres, z cyklu O niej, 1984, odbitka żelatynowo-srebrowa, papier matowy
w której jesteśmy świadkami bardzo intym- nej sceny, prywatnego performansu. Łazienka jest w życiu kobiety szczególnym miejscem – schronienia, ucieczki, izolacji, odosobnienia, ale też oczyszczania się z emocji, zwłaszcza tych trudnych, które chce przeżywać w samotności, płaczu, kiedy nie chce mieć świadków. Jest też miejscem przyglądania się sobie, poznawania siebie, odkrywania swojego ciała i własnej fi- zjologii, czemu mogą towarzyszyć sprzeczne uczucia: przyjemność, rozkosz, ale też wstyd. Lustro nie tylko symbolizuje akt autorefleksji, samopoznania, ale także stanowi analogię do obiektywu aparatu fotograficznego.
październik–grudzień 2021 LiryDram 131