Page 25 - ZBL_Uciec przed rakiem

jest osobom zdrowym, niemającym objawów choroby. W Polsce istnieje kilka programów tego typu badań przesiewowych, w tym Narodowy Program Zwalczania Nowotworów, w ramach którego dostępne jest m.in. badanie kolonoskopowe w celu wy- krycia raka jelita grubego. Kierowane jest do osób w wieku 50-69 lat.
Kolonoskopia jest powszechną i stosunkowo prostą metodą badania dolnego odcinka przewodu pokar- mowego, polegająca na oglądaniu wnętrza jelita grubego. Odbywa się poprzez wprowadzenie przez odbyt kolonoskopu zakończonego kamerą, która umożliwia lekarzowi dokładne obejrzenie wnętrza jelita grubego.
PRZYPISY
Podczas badania możliwe jest pobie- ranie wycinków błony śluzowej jelita grubego do badania histopatologicz- nego, a także usuwanie niewielkich polipów. Zdarza się, że bywa czasem nieco bolesne, dlatego też powinno być wykonywane w znieczuleniu ogólnym (czasem stosuje się seda- cję – ograniczenie świadomości bez pełnego jej wyłączenia).
Regularne badania przesiewowe oraz usuwanie polipów pojawiających się w obrębie jelita grubego zmniejszają prawdopodobieństwo zachorowania o 90 procent!
Kolonoskopię należy wykonywać co najmniej
raz na 10 lat. Zacząć trzeba
po 50. roku życia, choć są także wskazania sugerujące, aby pierwszą kolonoskopię wykonać już po przekroczeniu 45. roku życia11.
Badania przesiewowe co do za- sady są istotne w prewencji chorób nowotworowych, warto więc je wyko- nywać, ale należy robić to rozsądnie, biorąc pod uwagę faktyczne korzyści, jakie mogą przynieść. Niestety szereg bardzo intensywnie promowanych badań nie dość, że nie przynosi realnych korzyści dla zdrowia, to dodatkowo może nieść wręcz po- ważne straty. Przy tym wszystkim nie możemy jednak zapominać, że są badania, które niejednokrotnie mogą uratować życie. Znam wiele przypadków pacjentów, którym na czas wykonana kolonoskopia wraz z jednoczesnym usunięciem polipów zapalnych (takie najczęściej przekształcają się w nowotwór), uratowała życie, nie dopuszczając do wystąpienia raka jelita grubego. Pamiętajmy o tym, zachowując rozsą- dek, a przede wszystkim opierając się na rzetelnej i naprawdę obiektywnej wiedzy naukowej.
1 Miller A. B., Wall C, Baines C. J., Sun P., To T., Narod S. A. Twenty five year follow-up for Brest cancer incidence and mortality of the Canadian National Breast Screening Study: randomised screening trial. BMJ. 2014 Feb 11;348:g366.
2 Moyer V. A.; U.S. Preventive Services Task Force. Screening for prostate cancer: U.S. Preventive Services Task Force recommendation statement. Ann Intern Med. 2012 Jul 17;157(2):120-34.
3 Kilpeläinen T. P., Tammela T. L., Roobol M., et al. False-positive screening results in the European randomized study of screening for prostate cancer. Eur J Cancer. 2011;47(18):2698-2705.
4 Kilpeläinen T. P., Tammela T. L., Roobol M., et al. False-positive screening results in the European randomized study of screening for prostate cancer. Eur J Cancer. 2011;47(18):2698-2705.
5 Martin R. M. , Donovan J. L., Turner E. L., et al. Effect of a low-intensity PSA-based screening intervention on prostate cancer mortality: the CAP randomized clinical trial. JAMA. 2018;319(9):883-895.
6 https://www.aafp.org/family-physician/patient-care/clinical-recommendations/all-clinical-recommendations/prostate-cancer.html (Dostęp: 13.11.2022)
7 Bell N., Connor Gorber S., Shane A., et al; Canadian Task Force on Preventive Health Care. Recommendations on screening for prostate cancer with the prostate-specific antigen test. CMAJ. 2014;186(16):1225-1234.
8 https://www.uspreventiveservicestaskforce.org/uspstf/recommendation/prostate-cancer-screening (Dostęp: 13.11.2022)
9 Fenton J. J., Weyrich M. S., Durbin S., Liu Y., Bang H., Melnikow J. Prostate-Specific Antigen–Based Screening for Prostate Cancer: A Systematic Evidence Review for the US Preventive Services Task Force. Evidence Synthesis No. 154. AHRQ Publication No. 17-05229-EF-1. Rockville, MD: Agency for Healthcare Research and Quality; 2018.
10 Petitti D. B., Lin J. S., Burda B. U. Overdiagnosis in Prostate Cancer Screening Decision Models: A Contextual Review for the US Preventive Services Task Force. AHRQ Publication No. 17-05229-EF-3. Rockville, MD: Agency for Healthcare Research and Quality; 2018.
11 Wolf, A. M .D.; Fontham, E. T. H.; Church, T. R.; Flowers, C. R.; Guerra, C. E.; LaMonte, S. J.; Etzioni, R.; McKenna, M. T.; Oeffinger, K. C.; Shih, Y. T.; et al. Colorectal cancer screening for average-risk adults: 2018 guide line update from the American Cancer Society. CA Cancer J. Clin. 2018, 68, 250–281.
wydanie specjalne – UCIEC PRZED RAKIEM 25