Page 42 - ZBL_Uciec przed rakiem
P. 42

  42
v
Przejdźmy teraz do nowotworu coraz częściej diagnozowanego u męż- czyzn, czyli raka prostaty. Tu nieste- ty brak jest wiarygodnych danych wskazujących na prewencyjną, czyli zapobiegawczą rolę kwasów omega-3. Wykazano natomiast, że kwas EPA może ograniczać proces angiogenezy guza i redukować śmiertelność spowo- dowaną tym nowotworem.
Przy okazji omawiania kwasów omega-3, które są doskonale poznane, warto przypomnieć o konieczności włączenia ich do diety, o czym mówi się naprawdę sporo. W tym miejscu chciałbym natomiast wspomnieć o kwasach omega-9, ponieważ ten temat wciąż jest niezasłużenie prze- milczany. A szkoda, gdyż powinniśmy pamiętać, że związki te mogą stanowić istotne wsparcie w terapii onkologicz- nej takich nowotworów jak: glejak, rak płaskonabłonkowy języka, rak piersi, prostaty czy jelita grubego.
Przejdźmy zatem do bardziej prak- tycznych wiadomości – jak dostarczyć kwasy omega wraz z dietą? Doskonałym źródłem kwasów omega-3 DHA i EPA są ryby morskie oraz suplementy diety. Z kolei kwas ALA, podlegający w na- szych organizmach przemianie do DHA i EPA występuje np. w oliwie z oliwek, orzechach włoskich, nasionach lnu czy migdałach. Choć zaznaczyć należy, że ta konwersja przebiega z wydajnością rzędu 5-20 proc., dlatego dobrym wyj- ściem może być suplementacja kwasów omega-3 w postaci EPA i DHA.
Natomiast kwasy omega-9, których przedstawicielem jest kwas oleinowy, znaleźć można m.in. w olejach: sło- necznikowym, sezamowym, z awo- kado, z pestek dyni, migdałowym oraz oliwie z oliwek.
Likopen — moc ukryta
w pomidorach
Poza witaminą D i kwasami omega prewencja nowotworów opiera się na wzbogaceniu diety w kilka in- nych związków aktywnych. Mowa o likopenie, resweratrolu, sulforafa- nie, polifenolach oraz melatoninie. Właściwie zbilansowana dieta zawiera naturalne źródła tych związków, jed- nak w celu dostarczenia większych ich ilości można sięgnąć po odpowiednie suplementy diety.
Likopen występuje w naturalnej postaci w pomidorach, zwłaszcza po- marańczowych. Pomidory pomarań- czowe zawierają około 7 razy więcej likopenu niż pomidory czerwone. Związek ten odnajdziemy także w pa- pryce, owocach dzikiej róży czy papai.
A teraz podzielę się praktycznymi wskazówkami dotyczącymi maksy- malnego wykorzystania potencjału prozdrowotnego likopenu. Aby mak- symalnie zwiększyć przyswajalność tego związku, konieczne jest poddanie źródeł likopenu, takich jak pomidory, działaniu wysokich temperatur. Chodzi o naprawdę wysokie temperatury rzę- du 130-140 st. C, zatem polecaną formą obróbki cieplnej jest pieczenie. Ponadto po ogrzaniu i ostudzeniu pomidorów bardzo przydatny jest dodatek tłusz- czu, np. oliwy z oliwek, gdyż likopen jest związkiem rozpuszczalnym w tłusz- czach. A jeśli zdecydujemy się na su- plementowanie likopenu, zazwyczaj zalecane jest przyjęcie dawki 10-25 mg dwa razy dziennie, podczas posiłku.
Po co to wszystko? Otóż wedle ba- dań naukowych, likopen może wpły- wać na zredukowanie częstości wy- stępowania niektórych nowotworów. Potwierdzono profilaktyczne działanie
likopenu wobec następujących no- wotworów: prostaty, piersi, trzustki, jelita grubego.
Sulforafan – tajna broń warzyw krzyżowych
Kolejny godny uwagi związek to sulfo- rafan. Wykazuje on silne działanie prze- ciwzapalne i ogranicza powstawanie mutacji w DNA oraz promuje procesy apoptozy zmienionych nowotworowo komórek. Ponadto wykazuje pożądane działanie także w późniejszych etapach rozwoju nowotworów, ograniczając tworzenie przerzutów. O prewencji ja- kich nowotworów mowa? Naukowcy wymieniają tu m.in. raka piersi, trzust- ki, pęcherza moczowego, jajników, pro- staty, żołądka czy nerki.
Sulforafan znajdziemy m.in. w bro- kułach i kiełkach brokułów oraz innych warzywach krzyżowych. Pamiętajmy jednak, że w przeciwieństwie do liko- penu sulforafanowi nie służy obróbka cieplna. Ponadto istotnym źródłem tego związku mogą być suplementy diety.
Kwercetyna – cenny flawonoid
Silnymi właściwościami przeciwzapal- nymi i antynowotworowymi wyróż- nia się także kwercetyna. Najbogatsze naturalne źródła tego związku, nale- żącego do flawonoidów, to owoce i wa- rzywa, np. borówki, maliny, truskawki, cytrusy, brokuły, cebula czy kapusta.
Dlaczego warto zwiększyć spożycie naturalnych źródeł kwercetyny oraz suplementować ten związek? Jako silny antyoksydant może ona aktywować apoptozę komórek nowotworowych oraz hamować ich namnażanie i wzrost. W badaniach naukowych znaleźć moż- na doniesienia na temat takiego dzia- łania kwercetyny wobec: raka sutka, przełyku, jelita grubego, wątrobowo-ko- mórkowego, trzustki, prostaty, jajnika.
Co więcej, kwercetyna wedle usta- leń naukowców, może zmniejszać od- porność komórek rakowych na stoso- wane leczenie chemioterapeutyczne.
Melatonina – coś więcej niż hormon snu
Melatonina kojarzona jest przede wszystkim jako hormon snu, regu- lujący rytm dobowy i warunkują-
               












































































   40   41   42   43   44