Page 131 - 40_LiryDram_2023

Powyższy wiersz Krajobraz z czerwonym ptasz- kiem z wielu powodów zostawiłam na sam ko- niec niniejszego artykułu, ponieważ w polskiej literaturze od czasów Romantyzmu9 przeni- kanie się światów w aspekcie metafizycznym jest bardzo powszechne i już mało odkrywcze. Mimo to utwór o rajskim jabłuszku / gasnące- go ptaszka wnosi nowe spojrzenie na relacje człowiek-przyroda, duchowość-materialność, przemijanie-wieczność. Dlatego podsumowu- jąc w miarę wyczerpujące rozważania na te- mat przenikania światów w poezji Marzeny Dąbrowy Szatko, pragnę zaznaczyć tylko, że celowo koncentrowałam się na tych utworach, które pod pewnymi względami uważałam za nowatorskie i oryginalne. Dla przejrzystości rozważań celowo nie wprowadzałam pojęć na- ukowych z fizyki i filozofii, by podkreślić rangę
obrazów poetyckich i powstających pod ich wpływem refleksji. Na pewno inspirujące jest czerpanie z teorii chaosu, teorii wieloświatów, obserwacja fraktali i kryształów, ale pochyla- nie się nad ponadczasowymi zjawiskami uni- wersalnymi, które obrosły już w otoczkę wła- snej symboliki, jest równie frapujące i – jak widać z przytoczonych przykładów liryki Ma- rzeny Dąbrowy Szatko – bardzo odkrywcze. W obecnych czasach, gdy algorytmy sztucznej inteligencji wymuszają na nas coraz częstsze wnikanie w świat wirtualnej rzeczywistości, dobrze zdać sobie sprawę z tego, jak bardzo nie znamy biologicznego i emocjonalnego wy- miaru tego złożonego realnego świata, który otacza nas zewsząd. Dlatego obcowanie z po- ezją Marzeny Dąbrowy Szatko jest ze wszech miar pouczające i wzruszające.
Przypisy
1 Marzena Dąbrowa Szatko Odejście mitu 2000 WiR PARTNER, str. 52
2 Marzena Dąbrowa Szatko Odejście mitu 2000 WiR PARTNER, str. 23
3 Georges Braque – malarz, rzeźbiarz i grafik, zapoczątkował kierunek w sztuce (1907) zwany kubizmem (nazwa od
franc. sł. „cubisme”, zaczerp. z łac. „cubus” – sześcian, kostka), który polega na spec. podejściu do bryły geometrycz- nej – na rozczłonkowaniu jej na luźno zestawione elementy i rezygnacji z perspektywy; inne cechy oprócz sztywnych geometr. form to monochromatyczna paleta ograniczona do czerni, brązów, szarości oraz chaotyczna kompozycja, która nie ma na celu wiernego odwzorowania rzeczywistości niczym fotografia; dobrym przykładem, w dużej mierze oddającego klimat wiersza Poetki Dezintegracja, jest obraz Georges Braque’a Martwa natura z metronomem (1909).
4 Marzena Dąbrowa Szatko Proszę się przygotować 2015 Wydawnictwo SIGNO, str. 38-39
5 Marzena Dąbrowa Szatko Krajobraz z pawiem 2012 Collegium Columbinum, str. 49-50
6 Marzena Dąbrowa Szatko Próba rekonstrukcji 2008 MDK im. K. I. Gałczyńskiego, Kraków, str. 51-52
7 Marzena Dąbrowa Szatko Próba rekonstrukcji 2008 MDK im. K. I. Gałczyńskiego, Kraków, str. 40
8 Marzena Dąbrowa Szatko Odejście mitu 2000 WiR PARTNER, str. 72-73
9 od ballady Romantyczność Adama Mickiewicza
lipiec–wrzesień 2023 LiryDram 129